Һәптилик хәвәрләр (7-январдин 13-январғичә)

Мухбиримиз қутлан
2017.01.13
erkin-asiya-radiosi-yengi.jpg Әркин асия радиоси уйғур бөлүми һәптилик хәвәрлири
Photo: RFA

Рабийә қадир ханим хитай һөкүмитини аталмиш “22-апрел террорлуқ вәқәси” ниң тәпсилатини ашкарилашқа чақирди

Хитай һөкүмәт таратқулири 8‏-январ күни хәвәр берип, сақчиларниң хотәндә 3 нәпәр “террорлуқ шайкиси” ни етип өлтүргәнликини, уларниң 2015-йили хотәндә йүз бәргән аталмиш “22 ‏-апрел террорлуқ вәқәси” гә четишлиқ икәнликини билдүргән иди.

Һалбуки, хитай таратқулири аталмиш “22-апрел террорлуқ вәқәси” һәққидә һазирға қәдәр һечқандақ хәвәр бәрмигән болуп, ташқи дунядин сир тутулған бу хилдики вәқә-һадисиләр муһаҗирәттики уйғур паалийәтчилириниң диққитини қозғимақта.

Дуня уйғур қурултийиниң рәиси рабийә қадир ханим бу мунасивәт билән баянат елан қилип, хитай һөкүмитини бир йил 9 ай йошурун тутқан аталмиш “22-апрел террорлуқ вәқәси” ниң тәпсилатини ашкарилашқа үндиди.

Онсу наһийәси аилиләрдә ишлитидиған бислиқ сайманларға игисиниң кимлик номури оюлидиғанлиқи һәққидә уқтуруш чиқарған

Хитай һөкүмити өткән айниң 28‏-күни йүз бәргән хотән қарақаштики наһийәлик парткомға һуҗум қилиш вәқәсидин кейин, уйғур елида бәзи радикал характерлик аманлиқ тәдбирлирини елишқа башлиған.

Онсу наһийәсиниң онсу базири луңчүән аһалиләр комитети 1-айниң 8-күни уқтуруш чиқирип, аилиләрдә ишлитидиған пичақ түридики барлиқ тиғлиқ сайманларға игисиниң кимлик номури оюлидиғанлиқини билдүргән.

Радийомизниң бу һәқтики ениқлашлири давамида онсу наһийәсидики сақчилар билән йәрлик аһалиләр бу бәлгилиминиң растлиқини дәлиллиди. Америка уйғур бирләшмисиниң рәиси илшат һәсән әпәнди буниңға инкас қайтуруп, хитайниң райондики чәктин ашқан тәқиб сиясәтлирини қаттиқ әйиблиди.

Төвәнгә чүшкән уйғур кадирлар йезилардики нуқтилиқ аилиләрниң интайин мүшкүл әһвалда туруватқанлиқини билдүрмәктә

Хитай һөкүмити буниңдин икки йил аввал уйғур елидин 200 миң кадирни сәпәрвәр қилип хизмәт гуруппилири тәшкиллигән вә уларни қәрәллик һалда йеза-кәнтләргә “муқимлиқ хизмити” үчүн әвәткән иди.

“әл райини қолға кәлтүрүп, әлгә нәп йәткүзүш” дегән чирайлиқ нам билән төвәнгә әвәтилгән бу зор көләмлик кадирлар қошуни өткән икки йилда зади қандақ мәсилиләрни һәл қилди?

Буниңдин икки йил илгири уйғур елиниң шималидики мәлум бир органдин хотәндики мәлум бир йезиға әвәтилгән ғиясидин әпәнди радийомиз зияритини қобул қилип, йеза-кәнтләрдики “нуқтилиқ нопус” тизимиға елинған аилиләрниң интайин мүшкүл әһвалда туруватқанлиқини билдүрди.

Гума наһийисидә вәзийәт җиддийләшкән болуп, даириләр аһалиләрниң кәч саәт 9:00 дин кейин чирағлирини өчүрүшини буйруған

Хитай таратқулири 8-январ күни хотәндә етип өлтүрүлгән 3 нәпәр гумандарниң 2015‏-йили гума наһийисидә йүз бәргән аталмиш “22‏-апрел террорлуқ вәқәси” билән четишлиқ икәнликини билдүргән болсиму, әмма мәзкур вәқә һәққидә һечқандақ хәвәр бәрмигән иди.

Радийомизниң бу һәқтики ениқлашлири давамида хитай ахбараттин сир тутқан мәзкур вәқәниң гума наһийә көктерәк базар төвәнқум кәнтидә йүз бәргәнлик еһтималлиқи мәлум болмақта.

Гума наһийәсидин игиләнгән учурларға қариғанда, шәнбә күнидин башлап гума тәвәсидә 1 -дәриҗилик бихәтәрлик мудапиә тәдбири йолға қоюлған болуп, аһалиләрниң кәч саәт 9:00 дин кейин чирағлирини бирдәк өчүрүши буйруқ қилинған.

Түркийәниң муавин баш министири вәйси қайнақ уйғур җамаитиниң наразилиқиға қарита җаваб қайтурған

Истанбулдики рәйна кечилик кулубини қанға бойиған террорчиниң кимлики техи дәлилләнмигән әһвалда түркийәниң муавин баш министири вәйси қайнақ 5-январ күни баянат берип, “террорчиниң уйғур болуш еһтимали юқири” дегән иди.

Вәйси қайнақниң бу сөзи пүтүн дунядики, җүмлидин түркийәдики уйғур җамаити вә уйғур тәшкилатлириниң наразилиқини қозғиди. 11-январ күни у, дуня уйғур қурултийиниң муавин рәиси сейит түмтүрккә җаваб мәктуп йезип, бу һәқтә изаһат бәргән.

Уйғур көзәткүчиләрдин мәмәт тохти әпәнди бу һәқтә инкас қайтуруп, түркийәниң муавин баш министири вәйси қайнақниң 5-январдики баянати уйғурларниң чәтәлдә тинч йол билән елип бериватқан күришигә көләңгә чүшүрди, деди.

Қарақаш наһийәлик парткомға һуҗум қилиш вәқәсидин кейин 22 нәпәр тошқан овчиси тутқун қилинған

28‏-Декабирдики қарақаш наһийәлик партком бинасиға қилинған аптомобиллиқ һуҗумдин кейин, хотән вилайитиниң вәзийитидә пәвқуладдә җиддийчилик көрүлүватқанлиқи мәлум.

Радийомизниң қарақаш наһийәсидин әһвал игилишичә, вәқәдин кейин кәң-көләмдә тутқун қилиш һәрикити елип берилип, 200 гә йеқин киши тутуп кетилгән вә әтрапни әнсизчилик қаплиған.

Әһвалдин хәвәрдар бирәйләнниң радийомизға билдүрүшичә, қарақаштики бу қетимлиқ чоң тутқунда һуҗум гумандарлири билән биллә, илгири тошқан овлашқа чиққан 22 кишиниң тутуп кетилгәнлики мәлум.

Пикир қошуң

Радиониң ишлитиш шәртлиригә асасән, пикирлириңиз тәкшүргүчиләр тәрипидин тәстиқлиниши вә мувапиқ дәриҗидә тәһрирлиниши түпәйли, тор бәттә дәрһал пәйда болмайду. Сиз қалдурған мәзмунға әркин асия радиоси җавабкар болмайду. Башқиларниң көз қариши вә һәқиқәткә һөрмәт қилишиңизни сораймиз.