Dunya Uyghur qurultiyi xitayni ürümchi ösmürler türmisidiki weqening tepsilatini ashkarilashqa chaqirdi

Ürümchi ösmürler türmiside yüz bergen qanliq weqe heqqide ilgirilep ehwal éniqlishimiz dawamida weqening saqchi zorawanliqidin kélip chiqqanliqi bayqaldi.

Bügün bu heqte pikir bayan qilghan dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitéti mudiri dolqun eysa yéqinqi mezgillerde Uyghur rayonidiki türmilerde yüz bergen qéyin -qistaq we zorawanliqlar we buning paji'elik aqiwiti heqqide özlirige köplep uchur kéliwatqanliqini bildürdi. Dolqun eysa xitayni ösmürler türmisidiki weqening tepsilatini ashkarilashqa chaqirdi.

Bügün nam-sheripini ashkarilashni xalimighan bir saqchi xadimining bayan qilishiche, ulanbay türme saqchiliri türmide isharet arqiliq namaz ibaditini ada qiliwatqan bir Uyghur mehbusni bayqap, uni nöwetchixanigha ekirip soraq qilghan we soraq dawamida saqchi islam dinini we mehbusni haqaret qilidighan sözlerni qollan'ghachqa, mehbus nöwetchixanidiki bir orunduqni qoligha élip saqchigha qarshiliq körsetken, saqchi heywe qilish üchün oq chiqarghinida oq mehbusning ejellik yérige tégip hayatidin ayrilghan. Oq awazini anglighan we jesetni körgen mezkur türmidiki 40-50che mehbus nöwetchixanidiki 3 saqchini qorshawgha éliwalghan, weqedin xewer tapqan alahide saqchi qisim neq meydan'gha yétip kélip, nöwetchixanini qorshiwalghan mehbuslargha oq chiqarghan we weqeni qanliq shekilde bésiqturghan. Yene bu saqchi xadimi weqede birqanche mehbusning ölgenliki we bir saqchining yarilan'ghanliqidin xizmetdashliri arisida tarqalghan éghizaki uchurlargha asasen xewer tapqanliqini éytti, u heqiqiy ehwalni peqet délo béjirgüchilerningla bilidighanliqini bayan qildi.

Emma radyomizgha kelgen bu heqtiki inkasta, weqede 10 yaki 12 kishi ölgenliki, buning 3 nepirining saqchi ikenliki, ölgen saqchilardin birining ismining xemit ikenliki bayan qilin'ghan. Emma bu heqtiki éniqlashlirimiz dawamida, saqchilar oxshashla bu weqedin xewersizliki yaki melumat bérelmeydighanliqini tekrarlidi. Bügün bu heqte pikir bayan qilghan dunya Uyghur qurultiyi ijra'iye komitéti mudiri dolqun eysa, bu weqening bu yil ichide türmide yüz bergen tunji qanliq weqe emeslikini bildürdi. U “Weqening sir tutulushining özila, weqening chongluqi we aqiwitining échinishliqliqi, shundaqla mes'uliyetning saqchilar terepte ikenlikining éniq bir ispati” dédi.

“Eger xitay saqchilirida bir xataliq bolmighan yaki mehbuslar bir intizamsizliq qilghan bolsa, xitay terep buni ashkarilashta ikkilenmigen bolatti” dégen dolqun eysa, xitayni weqening tepsilatini ashkarilashqa, weqede ziyankeshlikke uchrighan mehbuslarning a'ile-tawabi'atlirini ehwaldin xewerlendürüshke, we bu weqe heqqide rastni ashkarilash arqiliq köptürülme xewerlerning jem'iyette tarqilishining we uning ziyinining aldini élishqa dewet qildi. Dolqun eysa sözining axirida b d t qatarliq xelq'ara teshkilatlarni Uyghur rayonida türmilerning weziyitige köngül bölüshke we u yerde yüz bergenliki ashkarilan'ghan bu xil paji'elik weqelerni tekshürüshke musteqil guruppilarni ewetishke dewet qildi.