Tổng Thống Pháp phải nêu vấn đề nhân quyền với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
2018.03.27
Nhân dịp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng công du Pháp, ba vị Chủ tịch của ba Tổ chức Nhân quyền gồm có Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền, Uỷ ban Bảo vệ Quyền Làm Người Việt Nam, và Hội Nhân quyền Pháp quốc, ký tên chung bức Thư Ngỏ gửi Tổng Thống Cộng hoà Pháp quốc Emmanuel Macron yêu cầu Tổng Thống áp lực Việt Nam giải toả đàn áp nhân quyền và tôn giáo, huỷ bỏ các điều luật phản chống nhân quyền, và trả tự do cho các tù nhân vì lương thức. Chúng tôi phỏng vấn ông Andrea Giorgetta, Trưởng Phòng Á Châu của Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền để hiểu rõ thêm về bức Thư Ngỏ. Xin mời quý thính giả theo dõi.
Ỷ Lan : Xin ông vui lòng cho biết về 3 tổ chức Nhân quyền ký tên Thư Ngỏ gửi Tổng Thống Emmanuel Macron ?
Andrea Giorgetta : FIDH là chữ viết tắt của Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền là mạng lưới nhân quyền Phi chính phủ lớn rộng của Pháp, với số lượng 180 thành viên thuộc 120 quốc gia trên năm châu. Hội Nhân quyền Pháp quốc là thành viên của Liên Đoàn FIDH, tổ chức nhân quyền lâu đời nhất của nước Pháp, thành lập từ năm 1898. Còn Uỷ ban Bảo vệ Quyền Làm Người Việt Nam là tổ chức Châu Á đầu tiên gia nhập Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền từ trên 20 năm trước.
Ỷ Lan : Theo ông vì sao Thư Ngỏ gửi Tổng Thống Pháp là một việc làm quan trọng ?
Andrea Giorgetta : Việc này rất ý nghĩa vì nhiều lý do. Trước hết vì quan hệ lâu đời giữa Pháp và Việt Nam. Hiển nhiên Việt Nam là cựu thuộc địa Pháp, nhưng ngày nay ảnh hưởng Pháp vẫn còn trên các lĩnh vực văn hoá, chính trị và kinh tế. Thật là điều quan trọng khi Tổng Thống Macron gửi một thông điệp thẳng thắn tới Tổng Bí thư Trọng làm sáng tỏ tình trạng nhân quyền sa sút tại Việt Nam, đặc biệt về hoàn cảnh các tổ chức xã hội dân sự bị o ép trong một không gian khép kín, việc sử dụng các điều luật hạn chế nhân quyền, và không ngừng tiếp diễn đàn áp tự do ngôn luận, biểu tình và tự do tôn giáo.
Ỷ Lan : Ông chờ đợi gì ở Tổng Thống Macron qua bức Thư Ngỏ này ?
Andrea Giorgetta : Đây là thử nghiệm quan trọng vì lần đầu tiên có cuộc tiếp xúc giữa Tổng Thống Macron và nhân vật cấp cao Việt Nam. Tôi nghĩ rằng điều quan trọng đầu tiên phải yêu sách thông qua các tiêu chuẩn cao. Tổng Thống Macron sẽ phải minh bạch về điểm chuẩn nhân quyền cần nêu, và cũng là điều quan trọng nhắc tới những trường hợp các tù nhân chính trị đang bị giam giữ tại Việt Nam.
Ỷ Lan : Chúng tôi cũng hỏi ông Võ Văn Ái, một trong 3 vị Chủ tịch ký tên Thư Ngỏ, lý do nào hai Tổ chức Nhân quyền Quốc tế hậu thuẫn ký chung, và được ông Ái giải thích như sau.
Võ Văn Ái : Chúng tôi nghĩ rằng cần biết thêm ý kiến của người dân nước Pháp trước sự kiện ông Nguyễn Phú Trọng đến Pháp, thông qua 2 tổ chức nhân quyền kỳ cựu ra đời từ cuối thế kỷ XIX. Lẽ thứ hai, mà tôi nghĩ ít người biết, là Hội Nhân quyền Pháp quốc, thành viên của Liên Đoàn Quốc tế Nhân quyền, có liên hệ chặt chẽ với nhân dân Việt Nam vì đã từng lên tiếng bênh vực trả tự do cho cụ Phan Chu Trinh khi cụ bị Pháp đày ra Côn Đảo. Đồng thời Hội cũng bênh vực phá án tử hình cho cụ Phan Bội Châu năm 1925.
Chắc ít ai còn nhớ năm 1903, nhà báo Pháp Ernest Babut và Đại uý Jules Roux thành lập chi bộ Việt Nam Hội Nhân quyền Pháp quốc tại Hà Nội. Hai năm sau, nhà báo Babut, người nói rành tiếng Việt, xuất bản tờ báo Việt ngữ đầu tiên tại Hà Nội, lấy tên Đại Việt Tân Báo nhắm mục tiêu phổ thông hoá chữ Quốc ngữ và vận động Giải thực, chống chế độ thuộc địa. Cụ Phan Chu Trinh từng viết cho báo này.
Đó là lý do ba tổ chức chúng tôi ký tên chung cho cùng mục tiêu nhân quyền đã hiện hữu từ lâu giữa hai dân tộc.