ព្រឹត្តិការណ៍​សំខាន់ៗ​ក្នុង​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន

ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម រយៈពេល ៣​ថ្ងៃ បាន​បញ្ចប់​ទៅ​ក្រោម​បរិយាកាស​រីករាយ លាយ​ឡំ​ទុក្ខ​សោក ដោយ​មាន​ភ្លើង​ឆេះ​ផ្ទះ និង​ខ្លះ​ស្លាប់​ដោយ​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍។
ដោយ ទេព សុរ៉ាវី
2013.02.12
គប់​គ្រាប់បែក បាត់ដំបង ៣០៥ អ្នក​រង​របួស​ដោយសារ​ការ​វាយ​ប្រហារ​ដោយ​គ្រាប់​បែក នៅ​ខេត្ត​បាត់ដំបង ត្រូវ​គេ​លើក​ដាក់​លើ​រថយន្ត យក​ទៅ​សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មន្ទីរ​ពេទ្យ កាល​ពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​១០ កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០១៣។
RFA/Soun Sophalmony

ចំណែក​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​វិញ ហាក់​មាន​ភាព​ស្ងប់ស្ងាត់​ជាង​សព្វ​មួយ​ដង ដោយ​សារ​តែ​មនុស្ស​ម្នា​ភាគ​ច្រើន បាន​សម្រុក​ចេញ​ទៅ​កម្សាន្ត​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​នានា និង​ជួបជុំ​សាច់​ញាតិ​បង​ប្អូន។ សាលា​រៀន គ្រឹះស្ថាន​រដ្ឋ និង​ឯកជន ការ​ទិញ​លក់​ដូរ​នៅ​តាម​ទីផ្សារ​ធំៗ​មួយ​ចំនួន ត្រូវ​បាន​ផ្អាក​ដំណើរ​ការ​មួយ​រយៈ ហើយ​គ្រោង​នឹង​បើក​ឲ្យ​ដំណើរ​ការ​វិញ​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ ទី១៣ ខែ​កុម្ភៈ។

មិន​ខុស​ពី​ឆ្នាំ​មុនៗ​នោះ​ទេ ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន រយៈពេល ៣​ថ្ងៃ ស្ថានភាព​រាជធានី​ភ្នំពេញ តែង​មាន​សភាព​ស្ងប់ស្ងាត់។ ក្រុម​អាជីវករ​ខ្មែរ​ដែល​ជាប់​សែស្រឡាយ​ចិន ឬ​វៀតណាម បាន​បិទ​ទ្វារ​មិន​ធ្វើ​អាជីវកម្ម​របស់​ខ្លួន។ ស្រប​ពេល​គ្នា​នោះ ហាង​ទំនិញ និង​ផ្សារ​ធំៗ​មួយ​ចំនួន ដូច​ជា​ផ្សារ​ធំ​ថ្មី ផ្សារ​អូរឫស្សី ផ្សារ​អូឡាំពិក ផ្សារ​ទួលទំពូង ក៏​ត្រូវ​បាន​បិទ​ទ្វារ​មិន​ដំណើរ​ការ​អាជីវកម្ម​ដែរ។

មាន​ក្រុម​អាជីវករ​ខ្លះ​បាន​ព្យាយាម​លក់​ម្ហូប​អាហារ និង​គ្រឿង​ប្រើប្រាស់​ខ្លះ​នៅ​ក្រៅ​របង​ផ្សារ តែ​ការ​លក់​ដូរ​នោះ​គេ​ឃើញ​តែ​ពេល​ព្រឹក​ប៉ុណ្ណោះ។

ផ្ទះ​ជាច្រើន​ស្ថិត​នៅ​តាម​បណ្តោយ​ផ្លូវ​នានា ដូច​ជា​ផ្លូវ​អូរបែកក្អម ផ្លូវ​ស៊ីសុវត្ថិ ផ្លូវ​មុនីរ៉េត ផ្លូវ​សហព័ន្ធរុស្ស៊ី ផ្លូវ​ម៉ៅសេទុង និង​ផ្លូវ​ជាច្រើន​ទៀត​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ត្រូវ​បាន​បិទ​ទ្វារ​ចាក់​សោ​ដោយ​មិន​មាន​មនុស្ស​នៅ។ ភាគ​ច្រើន ប្រជាពលរដ្ឋ​ទាំង​នោះ​បាន​ចាក​ចេញ​ទៅ​ស្រុក​កំណើត និង​ខ្លះ​ទៅ​ដើរ​លេង​កម្សាន្ត​នៅ​រមណីយដ្ឋាន​ផ្សេងៗ​នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន។

មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​មួយ​ចំនួន​បាន​រាយការណ៍​ថា មាន​ពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​បាន​ធ្វើ​ដំណើរ​ពី​ភ្នំពេញ​ទៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​ដែល​មាន​រមណីយដ្ឋាន​ច្រើន ដូច​ជា​ខេត្ត​ព្រះសីហនុ កំពត កែប សៀមរាប មណ្ឌលគិរី និង​ខេត្ត​រតនគិរី ជាដើម។

ប្រធាន​មន្ទីរ​ទេសចរណ៍​ខេត្ត​រតនគិរី លោក ង៉ែត វិទូ បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា រយៈពេល ២​ថ្ងៃ​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន មាន​ចំនួន​ភ្ញៀវ​ទេសចរ​មក​កម្សាន្ត​នៅ​ខេត្ត​នេះ​ប្រមាណ ១​ម៉ឺន​នាក់។ តួ​លេខ​នេះ​មាន​ការ​ថយ​ចុះ​ជាង​កាល​ពី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន កាល​ពី​ឆ្នាំ​មុន​ដែល​មាន​អ្នក​ទេសចរ​ជាង ២​ម៉ឺន​នាក់ ទៅ​កម្សាន្ត​នៅ​តំបន់​នោះ៖ «ចាញ់ៗ​ជិត​ពាក់​កណ្ដាល មូលហេតុ​ព្រឹត្តិការណ៍​ពីរ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ទៅ​ណា ព្រឹត្តិការណ៍​ទី២ ចូល​ឆ្នាំ​សកល ខែ​មួយ។ ព្រឹត្តិការណ៍​ទី២ ចូល​ឆ្នាំ​ចិន ដែល​គាត់​ឈប់​សម្រាក​បាន​យូរ»

ចំពោះ​បញ្ហា​ចរាចរណ៍​វិញ បើ​តាម​របាយការណ៍​របស់​នាយកដ្ឋាន​សណ្ដាប់ធ្នាប់​នៃ​អគ្គស្នងការដ្ឋាន​នគរបាល​ជាតិ បង្ហាញ​ថា ក្នុង​រយៈពេល ២​ថ្ងៃ​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន គឺ​ថ្ងៃ​ទី១០ និង​ថ្ងៃ​ទី១១ ខែ​កុម្ភៈ មាន​មនុស្ស​ចំនួន ៣៣​នាក់​ស្លាប់ និង​របួស​ចំនួន ១១៤​នាក់​នៅ​ទូទាំង​ប្រទេស។ ចំនួន​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​មាន​ចំនួន ៩៥​ករណី។ មូលហេតុ​ចម្បង​ដែល​នាំ​ឲ្យ​មាន​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍​ដ៏​ច្រើន​នៅ​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន មក​ពី​ការ​បើកបរ​ក្នុង​ល្បឿន​លឿន និង​បើកបរ​ក្នុង​ស្ថានភាព​ស្រវឹង។ បញ្ហា​គ្រោះ​ថ្នាក់​ចរាចរណ៍​នៅ​តែ​ជា​ក្តី​កង្វល់​សម្រាប់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល។

កង្វល់​មួយ​ទៀត​ដែល​អាជ្ញាធរ​រាជធានី​ភ្នំពេញ ព្រួយ​បារម្ភ និង​ចាត់​វិធានការ​ទប់ស្កាត់​បង្ការ​ជា​សំខាន់​ក្នុង​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម នោះ គឺ​បញ្ហា​អគ្គិភ័យ។

ប្រធាន​ការិយាល័យ​នគរបាល​បង្ការ និង​ពន្លត់​អគ្គិភ័យ លោក នេត វន្ថា កត់​សម្គាល់​ថា ក្នុង​រយៈពេល ៤​ថ្ងៃ​ពិធី​បុណ្យ រាប់​គិត​ពី​ថ្ងៃ​សែន គឺ​ថ្ងៃ​ទី៩ ដល់​ថ្ងៃ​ទី១២ ខែ​កុម្ភៈ មាន​គ្រោះ​អគ្គិភ័យ​ចំនួន ២​ករណី ជា​ទ្រង់ទ្រាយ​តូច និង​មិន​បង្ក​ឲ្យ​មនុស្ស​ស្លាប់ និង​របួស​ទេ។ ចំនួន​នេះ​មាន​ការ​ថយ​ចុះ​មួយ​ករណី កាល​ពី​អំឡុង​ពេល​ដូច​គ្នា​កាល​ពី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន ឆ្នាំ​មុន៖ «គ្រាន់​ជា​ទ្រង់ទ្រាយ​តូច យើង​អន្តរាគមន៍​បាន​ទាន់​ពេល​វេលា ចំណាត់​ការ​របស់​លោក​ស្នងការ​នគរបាល​ជាតិ យើង​បាន​ពង្រាយ​រថយន្ត​ទឹក​ត្រៀម​យ៉ាង​ស្រេច ២៤​ម៉ោង ដើម្បី​ចាំ​ជួយ​សង្គ្រោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម»

គេ​សង្កេត​ឃើញ​ទៀត​ថា ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន បើ​ទោះ​ជា​គ្មាន​ច្បាប់​អនុញ្ញាត​ជា​ផ្លូវ​ការ​ពី​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​ឲ្យ​ឈប់​សម្រាក ក៏​មន្ត្រី​រាជការ​ប្រមាណ​ជិត ៧០% បាន​ពហិការ​មិន​ទៅ​ធ្វើ​ការ។ ហើយ​គ្រឹះស្ថាន​រដ្ឋ សាលារៀន និង​សកលវិទ្យាល័យ​ទាំង​រដ្ឋ និង​ឯកជន​ភាគ​ច្រើន បាន​បិទ​ទ្វារ​មិន​ដំណើរ​ការ​ដែរ។

ស្រប​ពេល​គ្នា​នោះ សមាគមន៍​ខ្មែរ​ក្រោម​នៅ​កម្ពុជា​ក្រោម ក៏​បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​មួយ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី១០ ខែ​កុម្ភៈ ចំ​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម ដោយ​បាន​ចាត់​ទុក​រដ្ឋការ​ក្រុង​ហាណូយ ប្រទេស​វៀតណាម ដែល​មិន​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ខ្មែរ​ក្រោម​ជា​ម្ចាស់​ស្រុក​នៃ​ដែនដី​កម្ពុជា​ក្រោម បាន​ឈប់​សម្រាក​ក្នុង​រយៈពេល​៣​ថ្ងៃ​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ខ្មែរ ដែល​តែង​ធ្វើ​នៅ​ក្នុង​ខែ​មេសា ដូច​ជា​ប្រជាជន​វៀតណាម ដែល​មាន​សិទ្ធិ​ឈប់​សម្រាក​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម រហូត ៩​ថ្ងៃ នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ។

សមាគមន៍​ខ្មែរ​ក្រោម ចាត់​ទុក​ការ​អនុញ្ញាត​ឲ្យ​ខ្មែរ​ក្រោម ចូល​រួម​ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​តាម​ប្រពៃណី​ខ្មែរ ជា​ការ​ប្រកាន់​ពូជ​សាសន៍ និង​រំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ចំពោះ​ខ្មែរ​ក្រោម​ជា​ម្ចាស់​ស្រុក។

ចំពោះ​បញ្ហា​សន្តិសុខ​វិញ គេ​សង្កេត​ឃើញ​ថា មិន​មាន​អ្វី​គួរ​ឲ្យ​កត់​សម្គាល់​នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​ទេ ប៉ុន្តែ​នៅ​ឯ​ខេត្ត​បាត់ដំបង មាន​ករណី​វាយ​ប្រហារ​គ្រាប់​បែក​ដៃ​មួយ​ទៅ​លើ​ហ្វូង​មនុស្ស​ជាច្រើន​នាក់ ក្នុង​ពិធី​ចាក់​ធុងបាស​រាំ​លេង​កម្សាន្ត​មួយ ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​សែន​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី៩ ខែ​កុម្ភៈ។

ស្នងការ​នគរបាល​ខេត្ត​បាត់ដំបង លោក ស ថេត ឲ្យ​ដឹង​ថា មាន​មនុស្ស​ប្រុស​ស្រី​ចំនួន ១៤​នាក់ រង​របួស​ដោយ​សារ​តែ​វាយ​ប្រហារ​ដោយ​គ្រាប់​បែក​ដៃ​នោះ៖ «អ្នក​របួស​មាន ១៤​នាក់ របួស​ធ្ងន់​មាន ៣​នាក់ ទាំង​អស់ ១៤​នាក់ កំពុង​ឲ្យ​កម្លាំង​ធ្វើ​ការ​កំណត់​មុខ​សញ្ញា​ស្រាវជ្រាវ​បណ្ដាល​មក​ពី​ទំនាស់​រឿង​អី»

ក្នុង​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន ក្នុង​ឆ្នាំ​នេះ​ដែរ គេ​ឃើញ​មាន​ឧកញ៉ា ឯកឧត្តម និង​មន្ត្រី​រាជការ​ខ្លះ​ដែល​មាន​សែស្រឡាយ​ជា​កូន​កាត់​ចិន ឬ​វៀតណាម បាន​ផ្តល់​រង្វាន់ ឬ​អាំងប៉ាវ ទៅ​ដល់​បុគ្គលិក និង​កង​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​ចម្រុះ​របស់​រាជ​រដ្ឋាភិបាល​រាប់​ពាន់​នាក់។ ការ​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​នោះ ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​រិះគន់​ជាច្រើន​ថា​ជា​សំណូក​សូកប៉ាន់​របស់​ក្រុម​ទាំង​នោះ ចំពោះ​ផល​ប្រយោជន៍​ក្រុម​គ្រួសារ ឬ​បុគ្គល​នោះ។

ជាក់ស្តែង ក្នុង​ថ្ងៃ​ដំបូង​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន​ភាពីម៉ិច គឺ​អ្នកស្រី ជឹង សុភាព ហៅ​យាយ​ភូ ជា​ភរិយា​របស់​លោក ឡៅ ម៉េងឃិន ជា​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​នៃ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​លោក​ជា​ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ូកាគូ (Shukaku) អភិវឌ្ឍន៍​តំបន់​បឹងកក់​ដ៏​ចម្រូងចម្រាស បាន​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​ជា​ទ្រង់ទ្រាយ​ធំ​ទៅ​ដល់​កង​កម្លាំង​សមត្ថកិច្ច​ចម្រុះ​ជាង ១​ពាន់​នាក់។ អាំងប៉ាវ​ដែល​ត្រូវ​ផ្តល់​ជូន​នោះ គឺ​មាន​ចន្លោះ​ពី ៣​ម៉ឺន ទៅ ៥​ម៉ឺន​រៀល។

ទាក់​ទង​នឹង​បញ្ហា​នេះ អនុប្រធាន​ក្រុម​ស៊ើប​អង្កេត​នៃ​សមាគម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក (Adhoc) លោក ចាន់ សុវ៉េត សម្ដែង​ការ​ងឿង​ឆ្ងល់​ថា ការ​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​ដល់​កង​កម្លាំង​ចម្រុះ​នោះ ជា​ការ​សូកប៉ាន់ ឬ​យ៉ាង​ណា?៖ «នៅ​ពេល​ដែល​មាន​ក្រុមហ៊ុន ឬ​អ្នក​មាន​អ្នក​បាន គាត់​បាន​យក​មក​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​ឲ្យ​ការពារ ឬ​ធ្វើ​បំភ័យ ឬ​ក៏​ជួយ​ជ្រោមជ្រែង​ឲ្យ​អ្នក​មាន​កាន់​តែ​មាន​បាន អា​ហ្នឹង​ជា​រឿង​អយុត្តិធម៌​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ដែល​សង្គម​ស៊ីវិល​យើង​កំពុង​ទាម​ទារ​ហើយ»

ទោះ​ជា​យ៉ាង​ណា មន្ត្រី​នាំ​ពាក្យ​នៃ​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី លោក ផៃ ស៊ីផាន យល់​ឃើញ​ថា ការ​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​នៅ​ថ្ងៃ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន វៀតណាម គ្រាន់​តែ​ជា​ការ​សម្ដែង​នូវ​ទឹក​ចិត្ត​មនុស្ស​ធម៌​ប៉ុណ្ណោះ៖ «ក៏​ប៉ុន្តែ អ្វី​ជា​រូបភាព​ហាក់​ដូច​ជា​មិន​សម លោក​ជំទាវ​គួរ​តែ​រៀបចំ​ជូន​តាម​អង្គភាព​ទៅ​វិញ​ទៅ ដើម្បី​ការ​ផ្តល់​ហ្នឹង​ជា​ការ​ផ្តល់​ដល់​បុគ្គល មិន​មែន​ផ្តល់​តាម​ឯក​សណ្ឋាន ឬ​អង្គភាព​គោល​ដៅ»

អ្នក​វិភាគ​ឯករាជ្យ លោក​បណ្ឌិត សុខ ទូច បញ្ជាក់​ថា ការ​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​នៅ​ថ្ងៃ​បុណ្យ​ចូល​ឆ្នាំ​ចិន ជា​ការ​ផ្សារ​ភ្ជាប់​វប្បធម៌​ចិន ដល់​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ​ការ​ផ្តល់​អាំងប៉ាវ​ដល់​កង​កម្លាំង​ប្រដាប់​អាវុធ មិន​មែន​ជា​ការ​ផ្តល់​ក្នុង​ន័យ​មនុស្ស​ធម៌​ទាំង​ស្រុង​នោះ​ទេ តែ​ជា​ការ​ផ្តល់​តាម​បែប​ការ​ទិញ​ទឹក​ចិត្ត។ ខណៈ​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​ភាពីម៉ិច មាន​រឿង​អាស្រូវ​ជាច្រើន​ក្នុង​រឿង​ទំនាស់​ដីធ្លី​ដ៏​រ៉ាំរ៉ៃ​ជាមួយ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តំបន់​បឹងកក់ នៅ​ខេត្ត​ពោធិ៍សាត់ និង​ខេត្ត​កំពង់ឆ្នាំង៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។