បទ​វិភាគ៖ តើ​អ្វី​នៅ​ពី​ក្រោយ​នៃ​ការ​បញ្ជា​ឲ្យ​ចាប់​អ្នក​រិះគន់​ថា​ផែនទី​ក្លែងក្លាយ?

ដោយ ទីន ហ្សាការីយ៉ា
2015.09.22
វ៉ា គឹមហុង ៦២០ ទេសរដ្ឋមន្ត្រី​ទទួល​បន្ទុក​កិច្ចការ​ព្រំដែន លោក វ៉ា គឹមហុង បង្ហាញ​ផែនទី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់​ដើម្បី​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​រវាង​ប្រទេស​កម្ពុជា និង​វៀតណាម នា​ទីស្ដីការ​គណៈរដ្ឋមន្ត្រី នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០១៥។
RFA/Rann Samnang

ទាញ​យក​កម្មវិធី​វិទ្យុ​អាស៊ីសេរី សម្រាប់​ទូរស័ព្ទ និង Tablet

ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល ក្រៅ​ពី​ដំឡើង​សាច់​ដុំ​ដាក់​មេ​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​អំពី​បញ្ហា​ព្រំដែន លោក ហ៊ុន សែន ក៏​បាន​ប្រកាស​បញ្ជា​ឲ្យ​តាម​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​នឹង​កន្លែង​ភ្លាម​ចំពោះ​អ្នក​ណា​ហ៊ាន​រិះគន់​ថា ផែនទី​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ប្រើប្រាស់​ជា​ផែនទី​ក្លែងក្លាយ​នោះ។

ការ​ប្រកាស​របស់ លោក ហ៊ុន សែន នេះ ហាក់​បង្ហាញ​ជំហរ​មិន​ចង់​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​បក្ស​ប្រឆាំង លូក​ដៃ​ជ្រៅ​ទៅ​លើ​បញ្ហា​ព្រំដែន និង​ផែនទី​ដ៏​មាន​ភាព​ចម្រូងចម្រាស​នេះ​ទេ។ តើ​អ្វី​ជា​កត្តា​ចម្បង ដែល​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ចង់​បិទ​បាំង​អំពី​ការ​រិះគន់​ពី​បញ្ហា​ផែនទី​នេះ?

ការ​ជជែក​អំពី​ផែនទី គឺ​ជា​ចំណុច​រសើប​របស់​រដ្ឋាភិបាល​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន ពិសេស​នៅ​ក្រោយ​ពេល​បាន​ស្វះ​ស្វែងរក​ខ្ចី​ផែនទី​កម្ពុជា ពី​ប្រទេស​មហា​អំណាច អង្គការ​សហប្រជាជាតិ យក​មក​ផ្ទៀងផ្ទាត់​រួច​ហើយ​នោះ។

នៅ​ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ហាក់​ដូចជា​កំពុង​តែ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ខ្លាំង ក្នុង​ការ​បង្ខំ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឈប់​តវ៉ា និង​ឲ្យ​ជឿ​លើ​ការ​រៀបចំ​ព្រំដែន​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ជាមួយ​វៀតណាម បញ្ហា​សង្គម​ដែល​ចាំបាច់​ដទៃ​ទៀត  ដូចជា បញ្ហា​សេដ្ឋកិច្ច សិទ្ធិ​មនុស្ស ប្រព័ន្ធ​យុត្តិធម៌ និង​ការ​បង្រួប​បង្រួម​ជាតិ​ខ្មែរ​តែ​មួយ​ជាដើម ហាក់​ដូចជា​ត្រូវ​គេ​បំភ្លេច​ចោល​ទៅ​វិញ។

ការ​ចាប់​បង្ខំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ បក្ស​ប្រឆាំង ជឿជាក់​ថា ផែនទី​រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់​សព្វថ្ងៃ​ជា​ផែនទី​ត្រឹមត្រូវ​នោះ មិន​មែន​ជា​រឿង​ធម្មតា​នោះ​ទេ បើ​សិន​ជា​គ្មាន​អាថ៌កំបាំង​អ្វី​នៅ​ពី​ក្រោយ​ខ្នង​នោះ។ ម្យ៉ាង​វិញ​ទៀត ការ​ព្រមាន​របស់ លោក ហ៊ុន សែន មិន​ឲ្យ​អ្នក​ណា​រិះគន់​ថា ផែនទី​ក្លែងក្លាយ ឬ​ផែនទី​មិន​ត្រឹមត្រូវ នឹង​មាន​ការ​ចាប់​ខ្លួន​នៅ​នឹង​កន្លែង​ចំពោះ​អ្នក​ហ៊ាន​រិះគន់​នោះ គឺ​ធ្វើ​ឡើង​ស្រប​ពេល​រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម ជំរុញ​ឲ្យ​ភាគី​កម្ពុជា ពន្លឿន​បន្ត​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​ឲ្យ​បាន​ឆាប់​ចង់​សព្វគ្រប់​ដែរ។

បញ្ហា​នេះ​តាម​មើល​ទៅ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា ហាក់​បង្ហាញ​ជំហរ​ចង់​បាន​បញ្ចប់​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​នេះ​ឲ្យ​បាន​ឆាប់​រហ័ស ដូច​ដែល​វៀតណាម ចង់​បាន​ដូច្នោះ​ដែរ។ នៅ​ត្រង់​ចំណុច​នេះ ចង់​មិន​ចង់ លោក ហ៊ុន សែន គ្មាន​ជម្រើស​អ្វី​ក្រៅ​ពី​បង្ខំ​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ គណបក្ស​ប្រឆាំង បញ្ឈប់​ការ​រិះគន់​អំពី​ផែនទី និង​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​នេះ ដើម្បី​កុំ​ឲ្យ​អសកម្ម​ក្នុង​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​រវាង​ភាគី​ទាំង​ពីរ។

អ្វី​ជា​កត្តា​សំខាន់ ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ចង់​បំបិទ​មាត់​មិន​ឲ្យ​មាន​ការ​រិះគន់​ថា ផែនទី​ក្លែងក្លាយ ឬ​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​វៀតណាម បំពាន​ទឹក​ដី​កម្ពុជា នោះ ព្រោះ​ថា បញ្ហា​ព្រំដែន គឺ​ជា​អាយុ​ជីវិត​ជាតិ ហើយ​ក៏​ជា​បញ្ហា​អាយុ​ជីវិត​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា ដែល​ជា​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​ដែរ។ ដោយ​ហេតុ​ថា បើ​សិន​ជា​នៅ​ជំនាន់​នេះ បក្ស​ប្រឆាំង ប្រជាពលរដ្ឋ ឬ​ក្រុម​ណា​មួយ​រក​ឃើញ​ថា រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់​ផែនទី​បច្ចុប្បន្ន​ធ្វើ​ឲ្យ​ខាតបង់​ទឹក​ដី​កម្ពុជា មែន​នោះ វាសនា​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នឹង​ត្រូវ​បាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​កាត់​សេចក្ដី​នៅ​ពេល​បោះ​ឆ្នោត​ខាង​មុខ។

ហើយ​ក្រុម​មេ​ដឹក​នាំ​បច្ចុប្បន្ន នឹង​ត្រូវ​បាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចារ​ទុក​នៅ​ក្នុង​ប្រវត្តិសាស្ត្រ​ថា មេ​ដឹក​នាំ​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា នា​សម័យ​នេះ ជា​អ្នក​ធ្វើ​ឲ្យ​បាត់បង់​ទឹក​ដី។ បញ្ហា​នេះ​ហើយ​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ហាក់​ចង់​បិទ​បាំង​អំពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​នោះ។

ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត បើ​សិន​ជា​រដ្ឋាភិបាល​មិន​ចង់​បិទ​បាំង​ទេ​នោះ ប្រហែល​ជា​រដ្ឋាភិបាល​មិន​បិទ​សិទ្ធិ​ប្រជាពលរដ្ឋ ដែល​នាំ​គ្នា​ចុះ​ទៅ​ពិនិត្យ​បង្គោល​ព្រំដែន​នៅ​តាម​បណ្ដា​ខេត្ត​មួយ​ចំនួន ដែល​នៅ​តំបន់​ខ្លះ ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​តាម​ព្រំដែន​ត្អូញត្អែរ​ថា វៀតណាម ចូល​មក​លើ​ដី​ចម្ការ​របស់​ពួក​គាត់ ដូចជា​នៅ​ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ ជាដើម។

ផ្ទុយ​ពី​សកម្មភាព​ដែល​តំណាង​រាស្ត្រ​បក្ស​ប្រឆាំង បំផុស​បំផុល​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នាំ​គ្នា​ទៅ​មើល​បង្គោល​ព្រំដែន​លេខ​២០៣ និង​លេខ​២០៥ ជាដើម តែ​បែរ​ជា​អាជ្ញាធរ​រដ្ឋាភិបាល រារាំង និង​ចាប់​ចង​អ្នក​ដែល​រិះគន់​ថា រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់​ផែនទី​មិន​ត្រឹមត្រូវ​ទៅ​វិញ។ ដូចជា​ការ​ចាប់​ខ្លួន​គ្រូបង្រៀន​ម្នាក់​ដែល​នាំ​សិស្ស​ទៅ​មើល​ព្រំដែន​នៅ​ខេត្ត​ស្វាយរៀង និង​ករណី​ចាប់​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា​មក​ពី​គណបក្ស សម រង្ស៊ី កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ ជាដើម។

សកម្មភាព​បង្ហាញ​ពី​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ផែនទី របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ផែនទី​​រាជរដ្ឋាភិបាល ដោយ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល នា​វិមាន​សន្តិភាព នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៥។
សកម្មភាព​បង្ហាញ​ពី​ការ​ផ្ទៀងផ្ទាត់​ផែនទី របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ និង​ផែនទី​​រាជរដ្ឋាភិបាល ដោយ​មន្ត្រី​រដ្ឋាភិបាល នា​វិមាន​សន្តិភាព នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២០ ខែ​សីហា ឆ្នាំ​២០១៥។
RFA/Brach Chev

សកម្មភាព​នេះ ហាក់​ផ្ទុយ​ពី​ប្រទេស​វៀតណាម ដែល​បើក​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន​មក​ទប់ស្កាត់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មិន​ឲ្យ​ចូល​ទៅ​មើល​ដី​នៅ​តំបន់​ព្រំដែន ថែម​ទាំង​បាន​ប៉ះ​ទង្គិច​គ្នា និង​ប្រើ​អំពើ​ហិង្សា​ដាក់​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ទៀត​ផង។ មាន​ចម្ងល់​ជាច្រើន​ចោទ​សួរ​ថា បើ​សិន​ជា​វៀតណាម គ្មាន​ការ​ឈ្លាន​ពាន​លើ​ដី​ខ្មែរ​ទេ​នោះ ហេតុ​អ្វី​បាន​ជា​វៀតណាម ទប់ស្កាត់​បែប​នេះ? ការ​ទប់ស្កាត់​នេះ ក៏​ស្រប​ទៅ​នឹង​សកម្មភាព​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ខ្មែរ ដែល​ទប់ស្កាត់​ពលរដ្ឋ​របស់​ខ្លួន​មិន​ឲ្យ​ទៅ​មើល​ព្រំដែន​ដែរ។

សកម្មភាព​ទាំងអស់​នេះ មិន​អាច​ទប់ស្កាត់​ចលនា​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​ឈប់​ឈឺ​ឆ្អាល​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន ឬ​ពី​បញ្ហា​ផែនទី​បាន​នោះ​ទេ ទោះ​បី​ជា​មាន​ការ​គំរាម​កំហែង​ចាប់​ចង​បែប​នេះ​ក្ដី ពីព្រោះ​ថា រដ្ឋាភិបាល​វៀតណាម មាន​ស្លាកស្នាម​ចាស់​ពី​ការ​ឈ្លាន​ទឹក​ដី​កម្ពុជា បន្សល់​ទុក​ពី​អតីតកាល​ជា​ឧទាហរណ៍​ស្រាប់ ដូចជា កម្ពុជា បាន​បាត់បង់​ទឹក​ដី​កម្ពុជា​ក្រោម និង​កោះ​ត្រល់​ដ៏​ស្រស់​ស្អាត ដែល​អាជ្ញាធរ​វៀតណាម កំពុង​តែ​កាន់​កាប់​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន។

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏ដោយ​ចុះ រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នៅ​រង់ចាំ​អ៊ុត​សន្លឹក​បៀ​មួយ​ថ្មី​ទៀត ដើម្បី​អាច​ស្ដារ​កេរ្តិ៍​ឈ្មោះ​ឡើង​វិញ ដើម្បី​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​គណបក្ស​ប្រឆាំង រំងាប់​ចិត្ត​បាន​ខ្លះ​នោះ គឺ​រង់ចាំ​ដំណាក់​កាល​ចុង​ក្រោយ ដែល​ក្រុម​ការងារ​ស្រាវជ្រាវ​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​នៃ​រាជបណ្ឌិត្យសភា​កម្ពុជា កំពុង​ចុះ​វាស់វែង​ព្រំដែន​នៅ​លើ​ទឹក​ដី​ជាក់ស្ដែង ថា​តើ​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​នោះ ត្រូវ​នឹង​ផែនទី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ប្រើប្រាស់​នេះ​ដែរ​ឬ​ទេ?

បើ​សិន​ជា​ក្រុម​ស្រាវជ្រាវ​នេះ​រក​ឃើញ​ថា គណៈកម្មការ​ព្រំដែន​រវាង​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ បោះ​បង្គោល​ត្រូវ​នឹង​ផែនទី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​កំពុង​ប្រើប្រាស់​នេះ រដ្ឋាភិបាល​នឹង​កាន់​តែ​មាន​មូលដ្ឋាន​រឹងមាំ​ទៀត ក្នុង​ការ​ចោទ​ប្រកាន់ ឬ​ទប់ស្កាត់​មិន​ឲ្យ​ពលរដ្ឋ គណបក្ស​ប្រឆាំង ថា​ការ​បោះ​បង្គោល​ព្រំដែន​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ត្រឹមត្រូវ គ្មាន​ភាគី​ណា​មួយ​បាត់បង់​ទឹក​ដី​នោះ​ទេ។

ជាង​នេះ​ទៅ​ទៀត នៅ​ក្នុង​ដំណាក់​កាល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ អ្វី​ដែល លោក ហ៊ុន សែន ព្រមាន​ម្ដង​ហើយ​ម្ដង​ទៀត​ចាប់​ខ្លួន​ចំពោះ​បុគ្គល​ណា​ដែល​អះអាង​ថា ផែនទី​ដែល​ខ្លួន​ប្រើប្រាស់​ជា​ផែនទី​ក្លែងក្លាយ គឺ​លោក​ចង់​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រឆាំង បញ្ឈប់​សកម្មភាព​សើរើ​បញ្ហា​ព្រំដែន បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​បាន​យក​ផែនទី​ពី​ប្រទេស​មួយ​ចំនួន រួម​ទាំង​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ផង​មក​ផ្ទៀងផ្ទាត់​នោះ និង​សកម្មភាព​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ស្ងប់ស្ងាត់​ដឹក​នាំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចុះ​ទៅ​ពិនិត្យ​ព្រំដែន។ តែ​ជាក់ស្ដែង សកម្មភាព​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ បាន​ស្ងប់ស្ងាត់​ពី​បញ្ហា​ព្រំដែន​នេះ​មែន សូម្បី​តែ​ផ្ដល់​បទសម្ភាសន៍​ដល់​អ្នក​សារព័ត៌មាន ក៏​មាន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន​ជាង​មុន​ដែរ។

លើស​ពី​នេះ​ទៀត សកម្មភាព​របស់​មេ​បក្ស​ទាំង​ពីរ​រូប​បន្ទាប់​វិល​ត្រឡប់​ពី​បរទេស​វិញ មាន​ភាព​ខុស​ប្លែក​ជាង​ពី​ពេល​មុន គឺ​ទាំង លោក សម រង្ស៊ី និង​លោក កឹម សុខា មិន​ទាន់​មាន​សកម្មភាព​អ្វី​នៅ​ឡើយ​ទេ ដោយ​ប្រកាស​ថា យក​វប្បធម៌​ស្ងប់ស្ងាត់​ក្នុង​ការ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ទៅ​វិញ។

បញ្ហា​ទាំងអស់​នេះ តាម​មើល​ទៅ អ្វី​ជា​គោល​បំណង​ធំ​របស់ លោក ហ៊ុន សែន មិន​ឲ្យ​និយាយ​ពី​ផែនទី​ក្លែងក្លាយ ឬ​មិន​ក្លែងក្លាយ និង​ព្រមាន​ចាប់​ខ្លួន​នោះ គឺ​អាច​ថា លោក ហ៊ុន សែន ចង់​ឲ្យ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ ទទួល​ស្គាល់​ផែនទី​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​ប្រើប្រាស់ នៅ​គ្រា​ដែល​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ មិន​ទាន់​ប្រកាស​ជំហរ​ទទួល​ស្គាល់​ផែនទី​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ជា​ផ្លូវ​ការ​នៅ​ឡើយ​នេះ។

បរិបទ​នយោបាយ​នា​ពេល​នេះ មិន​ខុស​គ្នា​ពី​សភាពការណ៍​ក្រោយ​បោះ​ឆ្នោត​អាណត្តិ​ទី​៥ នេះ ពេល​ដែល​រដ្ឋាភិបាល​រិះរក​គ្រប់​វិធី ដើម្បី​ឲ្យ​គណបក្ស​ប្រឆាំង​ចូល​ក្នុង​សភា ដើម្បី​ផ្តល់​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​របស់​ខ្លួន​នោះ​ទេ។ រដ្ឋាភិបាល​ហាក់​កំពុង​ស្វែងរក​ភាព​ស្រប​ច្បាប់ និង​ការ​គាំទ្រ​ក្នុង​ការ​រៀបចំ​ផែនទី​នេះ​យ៉ាង​បន្ទាន់​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ និង​ជាពិសេស​ពី​គណបក្ស​ប្រឆាំង។ ដូច្នេះ អ្វី​ដែល​គួរ​ឲ្យ​ចាប់​អារម្មណ៍ និង​គួរ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​នៅ​ពេល​នេះ គឺ​ថា តើ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ នឹង​ទទួល​ស្គាល់​ផែនទី​របស់​រដ្ឋាភិបាល និង​ការ​រៀបចំ​ព្រំដែន ដើម្បី​ផ្តល់​ភាព​ស្រប​ច្បាប់​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ទៀត ឬ​ក៏​គណបក្ស​ប្រឆាំង នៅ​មាន​វិធី​បង្ហាញ​ថា ការ​រៀបចំ​នេះ​អាច​មាន​ការ​បាត់បង់​ដី​ទៅ​ប្រទេស​វៀតណាម ដូច​ដែល​គណបក្ស​នេះ​ធ្លាប់​ចោទ​នោះ ឬ​ក៏​យ៉ាង​ណា?៕

កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
សភា​អឺរ៉ុប ជំរុញ​ឱ្យ​​សើរើ​ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ EBA នៅសល់៨០% និង​ដាក់​ទណ្ឌកម្ម​ជាក់លាក់​លើ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។