សហព័ន្ធអ្នកសារព័ត៌មានអន្តរជាតិស្នើឱ្យអាជ្ញាធរ​ស៊ើបអង្កេតករណីស្លាប់អ្នកសារព័ត៌មានលោក គួយ ពិសិត

0:00 / 0:00

សហព័ន្ធ​អ្នកសារព័ត៌មាន​អន្តរជាតិ IFJ (International Federation of Journalists)ស្នើ​អោយ​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ចាត់​វិធានការ ដើម្បី​ធានា​សន្តិសុខ សុវត្ថិភាព​សម្រាប់​អ្នកសារព័ត៌មាន នៅ​ក្រោយ​ករណី​ស្លាប់​អ្នកកាសែត​អនឡាញ​ម្នាក់ លោក គួយ ពិសិត។ ស្ថាប័ន​អន្តរជាតិ​នេះ​លើកឡើង​ពី​ព័ត៌មាន ដែល​នាំអោយ​សង្ស័យ​ថា​អ្នកកាសែត​រូបនេះ​អាចត្រូវគេ​សម្លាប់។ តែទោះជា​យ៉ាងណា​មន្រ្តី​នគរបាល​ជាន់ខ្ពស់​​បដិសេធ​ការលើកឡើង​នេះ ដោយ​បន្ត​អះអាង​ថា លោក គួយ ពិសិត ស្លាប់​ដោយសារ​គ្រោះថ្នាក់ចរាចរ។

សហព័ន្ធ​អ្នកសារព័ន្ធ​មាន​អន្តរជាតិ IFJ អោយដឹងតាមរយៈសេចក្ដីថ្លែងការណ៍​ចេញ​នៅ​ថ្ងៃទី​ថ្ងៃទី៦ ខែតុលា ថា​ជារឿង​សោកសៅ​មួយ​ចំពោះ​មរណភាព​របស់​លោក គួយ ពិសិត ដែល​បាន​កើតឡើង​នៅក្នុង​ពេលដែល អ្នកសារព័ត៌មាន​នៅកម្ពុជា​កំពុង​ប្រឈម​នឹង​ស្ថានភាព​ងាយរងគ្រោះ។

អ្នក​យកព័ត៌មាន​ម្នាក់​នៃ​សារព័ត៌មាន ស៊ីប៊ីអ៊ិន (CBNTV Online) ឈ្មោះ គួយ ពិសិត អាយុ ២៤ឆ្នាំ ត្រូវ​គេ​ប្រទះ​ឃើញ​ដេក​ស្លាប់​លើ​ថ្នល់ កាល​ពី​យប់​រំលងអាធ្រាត​ឈាន​ចូលថ្ងៃ​ទី២៩ កញ្ញា នៅ​ក្នុង​សង្កាត់​ចោមចៅ​ទី៣ ខណ្ឌ​ពោធិ៍​សែន​ជ័យ រាជធានី​ភ្នំពេញ។

អគ្គលេខាធិការ​នៃ IFJ លោក អង់តូនី បេឡង់ហ្ស៊េ (Anthony Bellanger) លើកឡើង​នៅ​ក្នុង​សេចក្ដី​ថ្លែងការណ៍​នោះ​ថា IFJ ចូលរួម​រម្លែកទុក្ខ​ជាមួយក្រុមគ្រួសារ​របស់លោក គួយ ពិសិត។ លោកថា​ករណី​ស្លាប់​របស់​អ្នកកាសែតរូបនេះ កើតឡើង​ចំពេល​អ្នកសារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុវត្ថិភាព​បំពេញ​ការងារ​របស់​ខ្លួន។ លោក​បន្តថា IFJ អំពាវនាវ​ដល់​អាជ្ញាធរ​នៃរដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា អោយ​ចាត់វិធានការ​ភ្លាមៗ និង​ហ្មត់ចត់​ជាងមុន ដើម្បី​ធានា​សុវត្ថិភាព​ដល់​អ្នកសារព័ត៌មាន។

ជាមួយគ្នា​នេះ IFJ ក៏បាន​បង្ហាញពីសាវតាររឿង​ដែល​ទាក់ទង​នឹង​ករណី លោក គួយ ពិសិត នេះ ដោយស្រង់​សេចក្ដីរាយការណ៍​របស់​សារព័ត៌មាន​ក្នុង​ស្រុក ដែល​មាន​ចំណុច​សង្ស័យ​ថា​ជា​រឿង​ឃាតកម្ម។ សារព័ត៌មាន​អរិយធម៌​បាន​ផ្សាយភ្លាម​នៅ​ក្រោយ​ពេល​កើតហេតុ​ថា​ប្រភព​ពី​មន្រ្តី​កងរាជ​អាវុធហត្ថ​ខណ្ឌ​ពោធិ៍សែនជ័យ​ម្នាក់​បាន​ប្រាប់​ថា​គាត់បាន​ទាក់ទង​ទៅ​ម្ចាស់ផ្ទះ​នៅ​ក្បែរកន្លែងកើតហេតុ ដែល​មាន​កាមេរ៉ា​សុវត្ថិភាព ឃើញ​ថា​ជនរងគ្រោះ​ត្រូវគេវាយ​ពីក្រោយ​បណ្ដាល​អោយ​ដួល​បោកក្បាល​ស្លាប់។

ឆ្លើយតប​រឿងនេះ​អ្នកនាំពាក្យ​អគ្គស្នងការ​នគរបាលជាតិ លោក ឆាយ គឹមខឿន ប្រាប់​អាស៊ីសេរី​កាល​ពី​យប់​ថ្ងៃទី​០៦ ខែ​តុលា ថា​សមត្ថកិច្ច​មាន​ជំនាញ​ពិតប្រាកដ​មិនមែន​ចេះតែសន្និដ្ឋាន​ដោយគ្មាន​មូលដ្ឋាន​ទេ លោក​ថា​ភស្ដុតាង​នៅកន្លែងកើតហេតុ​បង្ហាញ​យ៉ាងច្បាស់​ហើយ​ថា​ជា​ករណី​គ្រោះ​ថ្នាក់ចរាចរ។ លោក​ថា​មិនចាំបាច់ត្រូវការស៊ើបអង្កេត​ឡើងវិញ​នោះឡើយ៖ «បើជំនាញ​សន្និដ្ឋាន​ច្បាស់​ថា​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរ​ទៅ​ហើយ តើ​អោយ​សមត្ថកិច្ច​ស៊ើបអង្កេត​យ៉ាងម៉េច​ទៀត​ឥឡូវ​ហ្នឹង។ ឥឡូវនេះ​អស់លោក​អ្នកវាយតម្លៃ​ខាងក្រៅ​ហ្នុង​គាត់មាន​សមត្ថកិច្ច​ មាន​សមត្ថភាព​ មាន​វិជ្ជាជីវៈ ក្នុងការ​វាយតម្លៃ​ហ្នុង​អត់? បើ​សមត្ថកិច្​វាយតម្លៃ​ថាស្លាប់​ដោយ​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរ​អ៊ីញ្ចឹង​ហើយ​គាត់ថា​លួចវាយ តើគាត់​មាន​ភស្ដុតាង​មាន​សាក្សី មាន​ស្អី​យក​មក​ដាក់​អោយ​សមត្ថកិច្ច​មក កុំ​សន្និដ្ឋាន​ចោល​ទទេៗ។»

ករណីនេះ​ដែរសម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា ហៅ​កាត់ថា ខេមបូចា (CamboJA)ស្នើសុំ​​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល ធានា​ថា សិទ្ធិ សេរីភាព និង​សុវត្ថិភាព​របស់​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​​ អាច​​រាយការណ៍​បទ​ល្មើស​នានា​ ដោយ​គ្មាន​ការ​​​គំរាម​កំហែង ឬ​ធ្វើ​បាប។

នាយកប្រតិបត្តិ​នៃ ខេមបូចា លោក ណុប វី មានប្រសាសន៍​ថា អាជ្ញាធរ​គួរតែ​ពិចារណា​ពី​ការស៊ើបអង្កេតឡើងវិញ​នៅ​ពេល​មាន​ការសង្ស័យ​បែប​នេះ៖ «ជារួម​គួរតែ​ពិនិត្យ​មើល​ថាតើ​ហេតុអ្វី​បាន​គាត់​មាន​ការលើកឡើង ជំរុញ​អោយ​មាន​ការស៊ើបអង្កេត ជាជាង​បដិសេធ ជាជាង​ច្រានចោល​ការស្នើសុំ​ទាំងអស់​ហ្នឹង ពីព្រោះ​យើង​ដឹង​ហើយ​ថា​ការបាត់បង់​មនុស្ស​ម្នាក់ៗ ជាពិសេស​គាត់​ជា​អ្នកសារព័ត៌មាន គាត់​ធ្វើការ​យប់​ព្រលប់​អី​ទៅទៀត​វាអាច​ថា​សុទ្ធ​តែ​ជា​ផ្នែក​មួយ​សង្ស័យ​ថា​មាន​នរណា​ម្នាក់​អាច​នឹង​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ ឬ​ធ្វើ​បាប​គាត់។»

លោក ណុប វី សង្កេត​ឃើញ​ថា មួយ​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ ​អ្នកសារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា រង​ការ​គំរាម​កំហែង​ជា​បន្ត​បន្ទាប់ ដោយសារ​ការ​រាយការណ៍​របស់​ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បទ​ល្មើស។ លោក ចង់​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល ធានា​ថា អ្នក​សារព័ត៌មាន​អាច​ប្រើប្រាស់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​ ដោយ​គ្មាន​ការ​​រំលោភ​បំពាន និង​គ្មាន​ការ​ភ័យ​ខ្លាច។

ជុំវិញ​ការទាមទារអោយ​មាន​ការស៊ើបអង្កេត​ការស្លាប់​អ្នកកាសែតនេះ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងព័ត៌មាន លោក មាស សុភ័ណ្ឌ មិន​អធិប្បាយ​ពីរឿងនេះ​ទេ ដោយលោក​ប្រាប់យ៉ាងខ្លី​ថាក្រសួង​ទុក​រឿង​នេះ​ឱ្យ​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ជា​អ្នក​ដោះ​ស្រាយ។

បើទោះជាយ៉ាងណា​ចំពោះ IFJ ការស្លាប់​របស់ លោក គួយ ពិសិត កើតឡើង​បន្ទាប់​ពី​មាន​ការបង្រ្កាប​ឥតស្រាកស្រាន្ដ​ទៅលើ​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន​ទាំងមុន និង​ក្រោយការបោះឆ្នោត​ជាតិ​កាលពីឆ្នាំ២០១៨។ ការស្ទង់មតិមួយរបស់ IFJ កាលពី​ដើមឆ្នាំ​២០២០នេះ​បង្ហាញ​ថា ៨១%នៃ​អ្នកសារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា​និយាយ​ថា​ការងារ​របស់​ពួកគេ​បារម្ភ​ពី​បញ្ហា​សុវ្ថិភាព ដោយសារ​តែ​ការអនុវត្ត​ការងារ​របស់​ពួកគេ។

នៅក្នុង​របាយការណ៍​ចេញកាលពីខែ​ឧសភា​របស់​អង្គការលីកាដូ​អោយដឹង​ថា​អ្នកសារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា​នៅតែ​ប្រឈម​ការចាប់ចង ចោទប្រកាន់​តាម​ផ្លូវតុលាការ ដែល​ធ្វើអោយ​ពួកគេ​មួយចំនួន​មិនហ៊ាន​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន​រសើប និង​ព័ត៌មាន​នាំអោយ​ខូចប្រយោជន៍​អ្នកមាន​អំណាច។

គិតចាប់តាំងពី​ឆ្នាំ​១៩៩៣​មក​មាន​អ្នកសារព័ត៌មាន១៣​នាក់ យ៉ាងតិច​ត្រូវ​គេធ្វើឃាត ក្នុងនោះភាគច្រើន​អាជ្ញាធរមិនបាន​ចាប់​ជន​ប្រព្រឹត្ត​មកផ្តន្ទាទោស​នៅឡើយ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។