គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បដិសេធសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ APHR ដែលចោទកម្ពុជាថា រំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ
2024.09.04
រុមយុវជនដែលអាជ្ញាធរចាប់ខ្លួនដោយចោទថា បានចេញធ្វើបាតុកម្មផ្ដួលរំលំរដ្ឋាភិបាល នៅថ្ងៃទី១៨ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៤ ជុំវិញរឿងតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម ឬ CLV។
រូប៖ ហ្វេសប៊ុក
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បដិសេធសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ាន ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (ASEAN Parliamentarians for Human Rights) ហៅកាត់ថា APHR ដែលចោទកម្ពុជាថា បានរំលោភសិទ្ធិមនុស្សធ្ងន់ធ្ងរ ពាក់ព័ន្ធការចាប់អ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្សដាក់គុកយ៉ាងឃោរឃៅ។ ពួកគេថា ការចោទប្រកាន់នេះ ខុសពីការពិត និងមានលក្ខណៈនយោបាយ។ មន្ត្រីសង្គមស៊ីវិលថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែទទួលស្គាល់ការពិត ដើម្បីរកដំណោះស្រាយនោះទើបជាការប្រសើរ។
គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៣ ខែកញ្ញា ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ឆ្លើយតបរបាយការណ៍រកឃើញរបស់សមាជិកសភាអាស៊ាន ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស ហៅកាត់ថា APHR ដែលបង្ហាញក្ដីបារម្ភ និងចោទរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាថា កំពុងដឹកនាំ តាមរបបផ្ដាច់ការ និងចាប់យុវជនសង្គមដាក់គុកតាមទំនើងចិត្ត។ ពួកគេថា ការចោទប្រកាន់របស់អង្គការអន្តរជាតិនេះ គឺពុំឆ្លុះបញ្ចាំងពីការពិត និងមានលក្ខណៈនយោបាយ ដែលចង់ជ្រៀតជ្រែកប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជា។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលលើកឡើងថា អង្គការ APHR ចាត់ទុកខ្លួនឯងជាអ្នកតស៊ូមតិ ផ្នែកសិទ្ធិមនុស្ស និងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលមានចំណេះដឹងតិចតួចអំពីប្រវត្តិសាស្ត្រ ប្រពៃណី វប្បធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ សាសនា ច្បាប់ជាតិ និងអន្តរជាតិ។ បន្ថែមពីនោះ អង្គការមួយនេះ បានបំផ្លើស និងធ្វើសកម្មភាពដោយគ្មានការអៀនខ្មាស ព្រមទាំងដើរតួ ជាចៅក្រមជ្រៀតជ្រែកលើកិច្ចការផ្ទៃក្នុងនៃរដ្ឋអធិបតេយ្យមួយ ក្នុងគោលដៅនយោបាយ ហើយការថ្កោលទោស ការចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន គឺជាចេតនាគាំទ្រអំពើឧក្រិដ្ឋ។
គណៈកម្មការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ក៏បានអះអាងដែរថា ការចាប់ខ្លួនជនសង្ស័យមួយចំនួន គឺផ្អែកលើភស្តុតាងជាក់ស្ដែង និងមិនអាចប្រកែកបាន ដោយសារបុគ្គលទាំងនោះបានផ្សព្វផ្សាយការគំរាមកំហែង ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ក្នុងគោលបំណង ញុះញង់មហាជនឱ្យធ្វើបដិវត្តន៍ពណ៌ និងប្រព្រឹត្តអំពើហិង្សានានា ដើម្បីផ្ដួលរំលំរបបរាជានិយមនៅកម្ពុជា។
លើសពីនោះ ការចាប់ខ្លួនបុគ្គលមួយចំនួន ដែលប្រឆាំងនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការតំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍ កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA) នាពេលថ្មីៗ នេះ មិនមែនដោយសារការប្រើប្រាស់ សេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ ឬការជួបប្រជុំដោយសន្តិវិធីនោះទេ ដោយសារតែពួកគេ មានចេតនាទុច្ចរិត ក្នុងការបង្កអស្ថិរភាព និងញុះញង់ឱ្យប្រើអំពើហិង្សា ក្រោយពីអាជ្ញាធរបានរកឃើញភស្តុតាងជាក់លាក់ ដូចជា កាំភ្លើងកែច្នៃ ដ្រូន (Drone) ភ្ជាប់ដោយគ្រាប់ផ្ទុះ និងអាវុធគ្រោះថ្នាក់ដទៃជាច្រើនទៀត ដូច្នេះ អាជ្ញាធរគ្មានជម្រើសអ្វីក្រៅពីការចាប់ខ្លួន ដើម្បីរក្សាសន្តិសុខជាតិ សណ្ដាប់ធ្នាប់សាធារណៈស្របតាមច្បាប់កម្ពុជា។
ការឡើងរបស់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ដើម្បីឆ្លើយទៅនឹងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍របស់ក្រុមសមាជិកសភាអាស៊ាន ដើម្បីសិទ្ធិមនុស្ស (APHR) ដែលបានចេញផ្សាយ កាលពីថ្ងៃទី២៩ ខែសីហា បង្ហាញថា អាជ្ញាធរបក្សកាន់អំណាច បានវាយប្រហារឥតឈប់ឈរប្រឆាំងនឹងអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជននៅកម្ពុជា។ ចាប់តាំងពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៤ មនុស្សយ៉ាងតិចចំនួន៩៤នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួនពីបទរិះគន់ផែនការអភិវឌ្ឍន៍តំបន់ត្រីកោណអភិវឌ្ឍន៍កម្ពុជា-ឡាវ-វៀតណាម (CLV-DTA)។ មនុស្សចំនួន ៥៩នាក់ រួមទាំងកុមារ ត្រូវបានឃុំខ្លួនដោយខុសច្បាប់ និងត្រូវបានចោទប្រកាន់ក្រោមការចោទប្រកាន់ដោយគ្មានមូលដ្ឋាន អំពីផែនការ ឬការញុះញង់។
បន្ថែមពីនោះ ប្រធានសមាជិកសភា APHR និងជាសមាជិកសភាឥណ្ឌូណេស៊ី អ្នកស្រី មើរ៍ស៊ី បៀរ៉ិនដ៍ (Mercy Barends) លើកឡើងក្នុងសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថា ការបង្ក្រាបយ៉ាងរហ័ស និងឃោរឃៅរបស់រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាលើអ្នករិះគន់ដោយសន្តិវិធីនៃគម្រោង CLV គឺជាការវាយប្រហារលើមូលដ្ឋានគ្រឹះនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ។ អ្នកស្រីជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលដោះលែងជាបន្ទាន់នូវអ្នកដែលត្រូវបានឃុំខ្លួនតាមអំពើចិត្ត និងទម្លាក់ចោលការចោទប្រកាន់ដែលប្រឆាំងនឹងពួកគាត់។ ក្រៅពីនេះ នៅមានសមាជិកក្រុមប្រឹក្សាភិបាលនៃ APHR ផ្សេងទៀត ជំរុញឱ្យរដ្ឋាភិបាលលោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ត្រូវចាកឆ្ងាយពីកេរដំណែលនៃការដឹកនាំបែបផ្ដាច់ការដូចជាឪពុករបស់លោកគឺ លោក ហ៊ុន សែន និងមិនត្រូវយកប្រជាពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនធ្វើជាសត្រូវនោះឡើយ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍ដដែលបន្ថែមថា អតីតនាយករដ្ឋមន្ត្រី និងជាប្រធានព្រឹទ្ធសភាបច្ចុប្បន្ន លោក ហ៊ុន សែន ក៏បានគាំទ្រយ៉ាងចាស់ដៃលើកិច្ចព្រមព្រៀង CLV ដោយប្រើប្រាស់ការគំរាមកំហែងជាសាធារណៈ និងការឃ្លាំមើលប្រឆាំងនឹងអ្នករិះគន់។ លោក ហ៊ុន សែន ក៏ជំរុញឱ្យមានការចាប់ខ្លួន និងផ្ដន្ទាទោសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរចំពោះសកម្មជន ដោយគំរាមកំហែងដល់ក្រុមគ្រួសារនៃឥស្សរជនគណបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេស។ ការឃុំខ្លួនអ្នករិះគន់នេះ គឺជាការខុសច្បាប់យ៉ាងខ្លាំងថែមទាំងបំពានស្តង់ដារសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់នីតិរដ្ឋក្នុងប្រទេស។
ទាក់ទិនរឿងនេះ នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃអង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស លីកាដូ (LICADHO) លោក អំ សំអាត សង្កេតឃើញថា ការចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍បដិសេធរបស់គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិកម្ពុជា ពុំមែនជារឿងថ្មីនោះទេ ក៏ប៉ុន្តែ លោកថា គឺជារឿងដែលគួរឱ្យព្រួយបារម្ភ ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលពុំបានពិនិត្យ ចំណុចខ្វះខាត និងកែប្រែ តាមអនុសាសន៍ផ្សេងៗ តាមការអំពាវនាវ របស់អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិ។ លោកថា ការបដិសេធនេះ ពុំធ្វើឱ្យកម្ពុជាទទួលបានផលចំណេញអ្វីនោះទេ។
លោក អំ សំអាត៖ «កម្ពុជាគួរតែពិនិត្យមើលដែរថា អ្វីដែលចំណុចខ្វះខាត និងខ្វះចន្លោះ ទាក់ទង បញ្ហាសិទ្ធិមនុស្សគួរតែកែលម្អនោះ ជារឿងដែលល្អប្រសើរ។ មួយទៀត គួរតែពិនិត្យលើ អនុសាសន៍របស់អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិនានា ដូចជា ក្រុមប្រឹក្សាសិទ្ធិមនុស្ស អង្គការសហប្រជាជាតិ សម្រាប់កម្ពុជាយើង ហើយកម្ពុជា មានការកែលម្អនោះ វាមានផលប្រយោជន៍ និងផលល្អសម្រាប់កម្ពុជាទៅវិញទេ»។
លោក អំ សំអាត លើកឡើងថា ការណ៍ដែលរដ្ឋាភិបាលចាប់យុវជនសង្គម និងអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ដាក់គុក បែបនេះ គឺជារូបភាពរំលោភសិទ្ធិដ៏ធ្ងន់ធ្ងរ ព្រោះថា រយៈកាលកន្លងទៅ ពួកគាត់ គ្រាន់តែបញ្ចេញមតិខ្វល់ខ្វាយបញ្ហាប្រទេសជាតិ និងបង្ហាញការមិនពេញចិត្ត ចំពោះអំពើអយុត្តិធម៌នៅលើបណ្ដាញសង្គម។ ដូច្នេះ លោកថា រដ្ឋាភិបាលគួរតែបើកចិត្តទទួលយកក្ដីបារម្ភរបស់ពលរដ្ឋនិងអង្គការក្រៅរដ្ឋាភិបាល ជាជាងការប្រើប្រព័ន្ធតុលាការគាបសង្កត់លើពួកគាត់៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។
អត្ថបទពេញនិយម
RFA
- អ្នកតាមដាននយោបាយថា អាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្ម លោក លី យ៉ុងផាត់ ជាការកាត់ផ្ដាច់សរសៃឈាមសេដ្ឋកិច្ចរបស់បក្សកាន់អំណាច
- មេធាវីគ្រោងដាក់សេចក្តីសន្និដ្ឋានទៅសាលាឧទ្ធរណ៍ភ្នំពេញបញ្ជាក់ពីភាពស្អាតស្អំលោក កឹម សុខា
- កញ្ញា ឈឹម ស៊ីថរ រក្សាជំហរតស៊ូ ដើម្បីសេរីភាពសហជីព និងការពារផលប្រយោជន៍កម្មករក្រោយមានសេរីភាព
- លោក ហ៊ុន សែន អួតនៅក្នុងវេទិកាប្រទេសកូរ៉េថា កម្ពុជាមានសន្តិភាព ខណៈអ្នកតវ៉ាទាមទារប្រជាធិបតេយ្យ
- ក្រសួងការបទេស និងគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាចាត់ទុកថា ជារឿងអយុត្តិធម៌ ដែលក្រសួងរតនាគារសហរដ្ឋអាមេរិកដាក់ទណ្ឌកម្មលើលោក លី យ៉ុងផាត់
