ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចាត់ទុកការផ្សឹកព្រះសង្ឃ និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនពីរអង្គនាក់ជាអំពើរំលោភច្បាប់ និងអមនុស្សធម៌
2024.03.27

ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមចាត់ទុកការផ្សឹកសកម្មជនសង្ឃ និងចាប់ខ្លួនសកម្មជនខ្មែរក្រោមពីរនាក់ជាអំពើរំលោភច្បាប់ និងអមនុស្សធម៌។ មន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិចាត់ទុកចំណាត់ការរបស់ប្រទេសវៀតណាមនេះ គឺការរំលោភលើសិទ្ធិជំនឿសាសនាធ្ងន់ធ្ងរ ហើយបណ្ដាប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យគួរដាក់ទណ្ឌកម្មលើប្រទេសវៀតណាមលើករណីទាំងនេះ។
ប្រតិកម្មរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម និងមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សនេះ ក្រោយអាជ្ញាធរវៀតណាមខេត្តលង់ហោ ដែលវៀតណាមហៅថា ខេត្ត វិញ ឡុង (Vinh Long) បានចាប់ផ្សឹកព្រះចៅអធិការវត្តប្រជុំពលមង្គលបូរី ឬហៅថាវត្តទ្រនំសេក ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា និងសកម្មជនសិទ្ធិខ្មែរក្រោមពីរនាក់ លោក គឹម ឃីម លោក ថាច់ វាសនា ក្រោយពីត្រឡប់មកពីធ្វើពិធីសូត្រមន្ត កាលពីរសៀលថ្ងៃទី២៦ ខែមីនា។
ភ្នាក់ងារស៊ើបអង្កេតសន្តិសុខនៃស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ត វិញឡុង (Vinh Long) បានចោទប្រកាន់ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា និងសកម្មជនសិទ្ធិខ្មែរក្រោម លោក គឹម ឃីម តាមមាត្រា ៣៣១ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌវៀតណាម ដោយចោទពីបទ «កេងផលប្រយោជន៍ពីសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យ ដើម្បីរំលោភលើផលប្រយោជន៍រដ្ឋ សិទ្ធិ និងផលប្រយោជន៍ស្របច្បាប់របស់អង្គការ និងបុគ្គល»។ អាជ្ញាធរវៀតណាមក៏បានចោទប្រកាន់ លោក ថាច់ វាសនា តាមមាត្រា ១៥៧ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌវៀតណាម ពីបទ «ការចាប់ខ្លួន ឃាត់ខ្លួន ឬឃុំខ្លួនមនុស្សដោយខុសច្បាប់ ប្រព្រឹត្តកាលពីថ្ងៃទី២២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២៣ ខណៈដែលលោកចេញអន្តរាគមន៍មកលើក្រុមក្មេងទំនើង និងជនខិលខូចដែលចូលមកលុកលុយវត្តអារាម។
សហព័ន្ធខ្មែរកម្ពុជាក្រោម (KKF) ចេញសេចក្ដីថ្លែងការណ៍ថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា ថ្កោលទោសចំពោះអាជ្ញាធរវៀតណាមដែលចាប់ខ្លួន និងផ្សឹកព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា និងសកម្មជនសិទ្ធិខ្មែរក្រោមទាំងពីររូបនេះគឺជាទង្វើរបស់អាជ្ញាធរនគរបាល នៃរដ្ឋាភិបាលវៀតណាមកំពុងតែរំលោភយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរមកលើគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងគោលការណ៍សិទ្ធិជនជាតិដើម នៃអង្គការសហប្រជាជាតិ។
សេចក្ដីថ្លែងការណ៍បញ្ជាក់ថា អាជ្ញាធរវៀតណាមព្យាយាមកេងចំណេញពីខ្លឹមសារនៃមាត្រាច្បាប់ ព្រហ្មទណ្ឌនេះ គឺជាការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញ គំរាមកំហែង បំបាក់ស្មារតីប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមដើម្បីកុំឱ្យមានស្មារតីអនុវត្តគោលការណ៍សិទ្ធិមនុស្ស និងសិទ្ធិសេរីភាពរបស់ខ្លួនក្នុងនាមជនជាតិដើម។
កូនសិស្សរបស់ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា គឺព្រះភិក្ខុ យឿង ខាយ មានថេរដីកាថា ព្រះអង្គមិនអាចទទួលយកបានអំពើព្រៃផ្សៃរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាម ដែលបានបានចាប់ខ្លួន និងចាប់ផ្សឹកដកស្បង់ចីពរកណ្ដាលផ្លូវមកលើព្រះសង្ឃ និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។ ព្រះភិក្ខុ យឿង ខាយ អះអាងថា ព្រះតេជព្រះគុណ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា និងពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមពីររូបទៀតមិនបានប្រព្រឹត្តបទល្មើសដូចការចោទប្រកាន់របស់អាជ្ញាធរវៀតណាមនោះទេ ក្រៅពីអនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្លួនដើម្បីសិទ្ធិជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម។
ព្រះភិក្ខុ យឿង ខាយ៖ «បង្ហាត់បង្រៀនសិទ្ធិមនុស្ស បង្ហាត់បង្រៀនសិទ្ធិជនជាតិដើមដោយព្រះសង្ឃអ៊ីចឹងគេមិនសប្បាយចិត្ត គេមានគំនុំគំកួន ដូច្នេះគេចាប់យើងទាំងអត្តនោម័តិ គេចាប់យើងតាមផ្លូវ ហើយគេលាត់ស្បង់យើង ហើយគេផ្សឹក គេថាអំណាចនៅលើគេ គេចង់ធ្វើអី ធ្វើទៅ នេះគឺជាអំពើដែលព្រៃផ្សៃឃោរឃៅបំផុតរបស់មនុស្សជាតិដែលយួនធ្វើមកលើជនជាតិខ្មែរក្រោមយើង»។
ព្រះភិក្ខុ យឿង ខាយ ស្នើដល់អង្គការសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ អង្គការសហប្រជាជាតិ និងពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសជួយអន្តរាគមន៍ដល់រដ្ឋាភិបាលប្រទេសវៀតណាមឱ្យដោះលែងព្រះសង្ឃ និងសកម្មជនខ្មែរក្រោមទាំងអស់មកវិញ និងបញ្ឈប់ជាបន្ទាន់នូវរាល់ទង្វើគាបសង្កត់សិទ្ធិជនជាតិដើមខ្មែរក្រោម។
ព្រះភិក្ខុ យឿង ខាយ៖ «និងអង្គការសហប្រជាជាតិ អង្គការអន្តរជាតិនានា ជួយអន្តរាគមន៍ដល់ខ្មែរក្រោមពួកខ្ញុំផង ខ្មែរក្រោមពួកខ្ញុំជាជនជាតិដើមហើយរស់នៅក្រោមអាណានិគមយួនហ្នឹង គេធ្វើបានគេធ្វើទុក្ខបុកម្នេញគ្រប់សព្វ ហើយគេចោទយើងពីបទអីចេះបទចុះ ពេលយើងនិយាយការពិតគេចោទពីបទកុហកភូតភរកេងចំណេញសិទ្ធិសេរីភាព ប្រជាធិបតេយ្យទៅវិញ ពេលដែលយើងនិយាយការពិតគេខឹងណាស់ គេមិនសប្បាយចិត្តនឹងយើង គេរកវិធីដើម្បីកម្ចាត់យើងចាប់យើង»។
វិទ្យុអាស៊ីសេរីមិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបរឿងនេះពីស្ថានទូតវៀតណាមប្រចាំនៅកម្ពុជាបានទេ នៅថ្ងៃទី២៧ ខែមីនា។ ជុំវិញរឿងនេះ នាយករងប្រចាំតំបន់អាស៊ី នៃអង្គការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ យូមែន រ៉ៃត៍ វ៉ច្ឆ លោក ហ្វីល រ៉ូប៉ឺតសុន (Phil Robertson) មានប្រសាសន៍ថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាមមានចេតនាយាយីរើសអើង និងបំពានលើមេដឹកនាំខ្មែរក្រោមដែលក្រោកឈរឡើងដើម្បីការពារ ភាសា វប្បធម៌ និងព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ។ លោក ហ្វីល រ៉ូប៉ឺតសុន បន្ថែមថា ការបង្ក្រាបមកលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោមកាន់តែខ្លាំងរហូតឈានដល់ដល់ការចាប់ខ្លួនព្រះចៅអធិការបង្ហាញថា រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម មិនគោរពជំនឿសាសនារបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៉ឺតសុន បន្តថា ក្រសួងការបរទេសអាមេរិកត្រូវតែទទួលស្គាល់ជាចុងក្រោយនូវភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃរលកការគាបសង្កត់នេះ ហើយកំណត់ជាផ្លូវការថាវៀតណាមជាប្រទេស ដែលមានការព្រួយបារម្ភជាជាពិសេស ចំពោះការរំលោភលើសេរីភាពសាសនា។ លោកថា មានតែការដាក់ទណ្ឌកម្មពីម្ចាស់ជំនួយរបស់ប្រទេសវៀតណាមរួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក និងសហភាពអឺរ៉ុបទេ ទើបអាចបញ្ឈប់របស់ការធ្វើទុក្ខទុក្ខបុកម្នេញរបស់អាជ្ញាធរវៀតណាមមកលើពលរដ្ឋខ្មែរក្រោម។
លោក ហ្វីល រ៉ូប៉ឺតសុន៖ «រលកនៃការគាបសង្កត់របស់រដ្ឋាភិបាលប្រឆាំងនឹងខ្មែរក្រោមកំពុងឈានដល់កម្រិតថ្មីមួយ ដែលគួរតែជំរុញឱ្យមានចំណាត់ការធ្ងន់ធ្ងរពីសំណាក់រដ្ឋាភិបាល ដែលអះអាងថា មិនយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះសិទ្ធិមនុស្ស។ វាមិនអាចទទួលយកបានទេ សម្រាប់ដៃគូពាណិជ្ជកម្ម និងម្ចាស់ជំនួយរបស់វៀតណាមអង្គុយក្បែរ ហើយមិនធ្វើអ្វី ដើម្បីដោះស្រាយវិបត្តិនេះឡើយ»។
កន្លងមកអាជ្ញាធរវៀតណាមតែងតែធ្វើទុក្ខបុកម្នេញមកលើព្រះសង្ឃ ពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោមវត្តទ្រនំសេក។ ជាក់ស្ដែង កាលជាក់ស្ដែងកាលពីថ្ងៃទី១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២៣ សមាគមពុទ្ធសាសនារបស់រដ្ឋាភិបាលវៀតណាម បានចេញលិខិតចោទប្រកាន់ព្រះអង្គ ថាច់ ច័ន្ទដារ៉ា ថា បានរំលោភធម៌វិន័យ ហើយគ្រោងនឹងដកតួនាទី។ ប៉ុន្តែ ដោយមានការប្រឆាំងពីព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទខ្មែរក្រោម ក្រុមមន្ត្រីសង្ឃនៃសមាគមពុទ្ធសាសនាវៀតណាមបានដកថយទៅវិញ។ ចំណែកកាលពីថ្ងៃទី២២ វិច្ឆិកា អាជ្ញាធរ និងក្រុមជើងកាងវៀតណាមជាង ៥០នាក់ បានលើកគ្នាមកអុកឡុកវត្តទ្រនំសេក ប៉ុន្តែសកម្មភាពនេះ ត្រូវបានព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទរារាំង រហូតដល់ព្រះសង្ឃ និងពុទ្ធបរិស័ទ ៣អង្គ/នាក់ ត្រូវទទួលរងនូវអំពើហិង្សាផងដែរ៕
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។