អង្គការ​​​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន​ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​អាមេរិក​ឱ្យ​បន្ត​ផ្ដល់​ជំនួយ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​​ខ្មែរ

ដោយ សុជីវី
2025.01.28
អង្គការ​​​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន​ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​អាមេរិក​ឱ្យ​បន្ត​ផ្ដល់​ជំនួយ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​​ខ្មែរ លោក ណុប វី នាយក​ប្រតិបត្តិ សមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ថា ខេមបូចា (CamboJa)។
RFA

អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​មួយ​ចំនួន​ដែល​ធ្វើ​ការ​លើ​វិស័យ​ការ​ពារ​សិទ្ធិ​មនុស្ស លើកកម្ពស់​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ថ្មី​របស់​អាមេរិក​បន្ត​ផ្ដល់​ជំនួយ ដើម្បី​ជួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។ ពួក​គាត់​លើក​ឡើង​ថា សហរដ្ឋអាមេរិក​បាន​ដើរ​តួនាទី​ជា​ច្រើន​ទសវត្ស​មក​ហើយ ក្នុង​ការ​ចូល​រួម​ចំណែក​អភិវឌ្ឍន៍​កម្ពុជា ហើយ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​គួរ​តែ​ជួយ​បន្ត​ទៀត ព្រោះ​ថា បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស និង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​នៅ​មិន​ទាន់​ល្អ​ប្រសើរ​នៅ​ឡើយ។

ការ​អំពាវនាវ​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​នេះ ធ្វើ​ឡើង​ក្រោយ​ពេល​រដ្ឋបាល​របស់​ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បាន​ប្រកាស​ផ្ដាច់​ជំនួយ​ទី​ភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ (USAID) នៅ​ប្រទេស​នានា​រួម​ទាំង​កម្ពុជា​ផង​ដែរ​ក្នុង​រយៈ​រយៈ​ពេល ៩០ថ្ងៃ។

នាយក​ប្រតិបត្តិសមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារ​ព័ត៌មាន​កម្ពុជា ហៅ​កាត់​ថា ខេមបូចា (CamboJa) លោក ណុប វី លើក​ឡើង​ថា​សមាគម​របស់​លោក​ក៏​ទទួល​បាន​ការ​ជូន​ដំណឹង​ពី​ការ​ផ្អាក​ជំនួយ​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ (USAID) ដែរ។ លោក​ថា សមាគម​សម្ព័ន្ធ​អ្នក​សារព័ត៌មាន​កម្ពុជា​បាន​ទទួល​ជំនួយ​ពី​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​ប្រមាណ​២០ ទៅ ៣០ភាគ​រយ ដែល​បាន​ជួយ​លើ​ការ​អនុវត្ត​សកម្មភាព​បណ្ដុះបណ្ដាល​អ្នក​សារព័ត៌មាន និង​រាយការណ៍​ព័ត៌មាន។

លោក ណុប វី ស្នើ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​ពិចារណា និង​គួរ​បន្ត​ផ្ដល់​ជំនួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ឡើង​វិញ ព្រោះ​ថា បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស ប្រជាធិបតេយ្យ និង​បរិស្ថាន​នៅ​កម្ពុជា​នៅ​តែ​ត្រូវ​ការ​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​បន្ត​គាំទ្រ។

លោក ណុប វី៖ «ជា​រួម​ទាក់ទង​ជា​មួយ​នឹង​ធនធាន​មូលនិធិ​ទាំង​អស់​ហ្នឹង វា​មាន​ពាក់​ព័ន្ធ​ផ្ទាល់​ទៅ​ផល​ប្រយោជន៍​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ជា​ពិសេស​ទាក់​ទង​នឹង​ការ​បណ្ដុះបណ្ដាល​ជំនាញ ចំណេះ​ដឹង​ការ​បន្ត​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន​ដោយ​ខ្ញុំ​និយាយ​ដាច់​ដោយ​ឡែក ទាក់​ទង​ជា​មួយ​ហ្នឹង​ការ​ងារ​របស់​ស្ថាប័ន​អង្គការ​សមាគម​សារព័ត៌មាន ទាក់​ទង​នឹង​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស ឃើញ​ថា មាន​ផល​ប្រយោជន៍​មាន​ជាប់​ពាក់​ព័ន្ធ​ផ្ទាល់​អ្នក​ទទួល​ផល គឺ​ប្រជាពលរដ្ឋ»

ដោយ​ឡែក នាយក​ប្រតិបត្តិ នៃ​សមាគម​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា (CYN) លោក ហេង គឹមហុង មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការ​ផ្អាក​ជំនួយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​សកម្មភាព​មួយ​ចំនួន​របស់​សមាគម​បណ្ដាញ​យុវជន​កម្ពុជា ដែល​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​ពង្រឹង​សិទ្ធិ​អំណាច​យុវជន និង​លទ្ធភាព​ការពារ​ធនធាន​ធម្មជាតិ​ថយ​ចុះ។ លោក ហេង គឹមហុង រំពឹង​ថា រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក​បន្ត​ផ្ដល់​ជំនួយ​ដល់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដែល​ធ្វើ​សកម្មភាព​លើក​កម្ពស់​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ឡើង​វិញ។

លោក ហេង គឹមហុង៖ «ខ្ញុំ​នៅ​តែ​មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា​សហរដ្ឋអាមេរិក​នឹង​នៅ​រក្សា​ជំហរ​ផ្ដល់​ជំនួយ​ទៅ​អន្តរជាតិ​ ដោយ​សារ​តែ​សហរដ្ឋអាមេរិក​ចាត់​ទុក​ជា​ប្រទេស​ដែល​មាន​សក្ដានុពល​​មួយ​នៅ​លើ​ពិភព​លោក​​មិន​មែន​ជា​ប្រទេស​ដែល​គិត​គូរ​ពី​ខ្លួន​ឯង​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ​ អាមេរិក​ជា​ប្រទេស​មួយ​ការពារ​ និង​ធានា​នូវ​ការ​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​ថែរក្សា​សណ្ដាប់ធ្នាប់​ពិភព​លោក​ ការ​កសាង​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​ ក៏​ដូច​ជា​ការ​កសាង​ឱ្យ​មាន​​ភាព​ល្អ​ប្រសើរ​ឡើង​នូវ​ការ​គោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស»

រីឯ​នាយក​ប្រតិបត្តិ នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា លោក សេង សុវឌ្ឍនា លើក​ឡើង​ថា ការ​ផ្អាក​ជំនួយ​ពី​ភាគី​សហរដ្ឋអាមេរិក​នេះ​នឹង​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​ការ​អនុវត្ត​សកម្មភាព​មួយ​ចំនួន​របស់​ស្ថាប័ន​ជា​ពិសេស​ការ​ផ្អាក​ជំនួយ​ទៅ​ដល់​​​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រង​គ្រោះ​ដីធ្លី ក្នុង​នោះ រួម​ទាំង​ជនជាតិ​ដើម​ភាគ​តិច។ លោក​ទទូច​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​ពិចារណា​ឡើង​វិញ ក្នុង​ការ​បន្ត​ជួយ​ដល់​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ។

លោក សេង សុវឌ្ឍនា៖ «យើង​ចង់​ឱ្យ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​មាន​ប្រធានាធិបតី​ថ្មី គាត់​នឹង​ពិចារណា​ឡើង​វិញ​ក្នុង​ការ​បន្ត​ការ​គាំទ្រ​សម្រាប់​ជំនួយ​ផ្នែក​សិទ្ធិ​មនុស្ស ក៏​ដូច​ជា លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​សម្រួល​ដល់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​អាច​មាន​លទ្ធភាព​ធ្វើ​កិច្ច​ការ​លើក​កម្ពស់​សិទ្ធិ​មនុស្ស ហើយ​ការពារ​សម្រាប់​អ្នក ដែល​ត្រូវ​ការ​ជំនួយ​ផ្នែក​ច្បាប់​ជា​ដើម»

ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ (USAID) បាន​ចេញ​សេចក្ដីថ្លែងការណ៍​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៥ ខែ​មករា ដែល​ត្រូវ​បាន​ចែក​រំលែក​ជា​សារ​សាធារណៈ​តាម​រយៈ​បទ​បញ្ជា​ប្រតិបត្តិ​របស់​ប្រធានាធិបតី​សហរដ្ឋអាមេរិក​ លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែល​បាន​ស្នើ​ឱ្យ​មាន​ការ​ផ្អាក​ផ្ដល់​ជំនួយ និង​ការ​កែ​សម្រួល​ឡើង​វិញ លើ​ជំនួយ​របស់​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ (USAID) បណ្ដោះ​អាសន្ន​រហូត​ដល់​មាន​ការ​ជូន​ដំណឹង​សា​ជា​ថ្មី។

ជុំ​វិញ​ករណី​នេះ អ្នក​នាំ​ពាក្យ​គណបក្ស​កាន់​អំណាច និង​ជា​សមាជិក​ព្រឹទ្ធសភា លោក សុខ ឥសាន លើក​ឡើង​ថា ការ​សម្រេច​ផ្អាក​ជំនួយ​របស់​រដ្ឋាភិបាល​អាមេរិក គឺ​ជា​រឿង​របស់​សហរដ្ឋ​អាមេរិក ហើយ​លោក​ថា ម្ចាស់​ជំនួយ​នានា មាន​សិទ្ធិ​ក្នុង​ការ​បន្ត​ផ្ដល់​ឱ្យ ឬ​ផ្អាក គឺ​ជា​ការ​សម្រេច​របស់​ពួក​គេ។

លោក សុខ ឥសាន«ឥឡូវ​វា​សភាព​ការ​វា​ផ្លាស់​ប្ដូរ វា​ទូទៅ​ទាំង​សាកល​លោក​ហើយ។ ប្រទេស​ដទៃ​ទៀត ដែល​មិន​បាន​ជំនួយ​ពី​អាមេរិក​មក​ហ្នឹង ទោះ​ថា មិន​បាន​យក​អធិបតីភាព និង​ឯករាជ្យ​ទៅ​ដោះដូរ ក៏​វា​ត្រូវ​ផ្ដាច់​ជំនួយ​ដដែល​ហ្នឹង មិន​អ៊ីចឹង

លោក សុខ ឥសាន បញ្ជាក់​ថា ការ​លើក​ឡើង​របស់​គណបក្ស​ប្រជាជន​កម្ពុជា​​នៅ​ក្នុង​មហា​សន្និបាត​បក្ស កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី២៦ មករា ដែល​ថា កម្ពុជា​មិន​ត្រូវ​ការ​ជំនួយ​ណា ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ឯករាជ្យ និង​អធិបតេយ្យ​កម្ពុជា​របស់​កម្ពុជា​នោះ មិន​មែន​ជា​ប្រតិកម្ម​ឆ្លើយ​តប​ទៅ​នឹង​ការ​ផ្អាក​ជំនួយ​របស់​សហរដ្ឋអាមេរិក​នៅ​ជុំវិញ​ពិភព​លោក​ឡើយ។

ក្នុង​ដំណើរ​ទស្សនកិច្ច​នៅ​កម្ពុជា​កាល​ពី​ខែតុលា ឆ្នាំ២០២៤ នាយិកា​នៃ​ទីភ្នាក់ងារ​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​អន្តរជាតិ (USAID) អ្នកស្រី សាមែនថា ផៅវ័រ (Samantha Power) បាន​ប្រកាស​ពី​ការ​ផ្ដល់​ជំនួយ​ជាង ៥០លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​ការ​អភិវឌ្ឍ​កម្ពុជា​ក្នុង​នោះ មាន​ទឹកប្រាក់​ចំនួន ៦លាន​ដុល្លារ​សម្រាប់​ជួយ​ដល់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ ​និង​ការ​គោរព​សិទ្ធិមនុស្ស។ ក្នុង​រយៈ​ពេល​ជាង ៣០ឆ្នាំ​មក​នេះ សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​ផ្ដល់​ជំនួយ​ដល់​កម្ពុជា​ជាង ៣ពាន់​លាន​ដុល្លារ ដើម្បី​អភិវឌ្ឍ​ប្រទេស​របស់​កម្ពុជា ក្នុង​នោះ​ជំនួយ​មួយ​ផ្នែក​ផ្ដោត​លើ​ការ​ពង្រឹង​វិស័យ​អប់រំ និង​សុខាភិបាល៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។

អត្ថបទពេញនិយម
RFA
លោក សម រង្សី ចោទថា លោក ឃ្លាំង ហួត ជា​អ្នក​សម្លាប់ លោក លិម គិមយ៉ា
បញ្ចេញ​មតិយោបល់៖

បញ្ចូលមតិរបស់អ្នកដោយបំពេញទម្រង់ខាងក្រោមជាអក្សរសុទ្ធ។ មតិនឹងត្រូវសម្រេចដោយអ្នកសម្របសម្រួល និងអាចពិនិត្យកែប្រែឲ្យស្របតាម លក្ខខណ្ឌនៃការប្រើប្រាស់ របស់វិទ្យុអាស៊ីសេរី។ មតិនឹងមិនអាចមើលឃើញភ្លាមៗទេ។ វិទ្យុអាស៊ីសេរី មិនទទួលខុសត្រូវចំពោះខ្លឹមសារនៃមតិដែលបានចុះផ្សាយឡើយ។ សូមគោរពមតិរបស់អ្នកដទៃ ហើយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវការពិត។