Kungzi institutlirining amérikidiki pa'aliyetlirining toxtitilishi telep qilindi

27-Féwral charshenbe küni amérika dölet mejlisining tekshürgüchiliri doklat élan qilip, kungzi institutlirining amérikidiki pa'aliyetlirini toxtitishni telep qilghan.

Roytérs agéntliqining bu heqtiki xewiridin melum bolushiche, xitay hökümiti amérikidiki kungzi institutlirini 158 milyon dollar meblegh bilen teminligen bolup, bu institutlar yillardin béri xuddi xitay kompartiyisining teshwiqat mashiniliridek xizmet qilghan. 

Yuqiriqi bu doklatni amérika dölet mejlisining da'imiy guruppa komitéti kungzi institutliri üstidin élip barghan 8 ayliq tekshürüshidin kéyin élan qilghan iken. Mezkur guruppining ilgiri sürüshiche, amérikidiki uniwérsitétlarning 70 pirsenti xitay hökümitidin yiligha az dégende 250 ming dollar pul tapshurup alghan, biraq bu pullar amérika qanunliri boyiche amérika ma'arip ministirliqigha melum qilinmighan. Komitét yene kungzi institutlirida ishlewatqan xizmetchilerningmu namuwapiq wiza türliri bilen amérikada turuwatqanliqini bayqighan. 

Amérika dölet mejlisining da'imiy guruppa komitéti doklatida amérika uniwérsitétlirida pa'aliyet körsitiwatqan kungzi institutlirining tüptin özgertilishi yaki amérikidin chiqiriwétilishi kéreklikini otturigha qoyghan. 

Xitay medeniyiti we tilini teshebbus qilish üchün qurulghan kungzi institutliri 2004-yilidin buyan amérika uniwérsitétlirida nahayiti téz kéngeygen. Biraq yéqinqi yillardin buyan kungzi institutlirining pa'aliyetliri diqqet qozghap, uning xitay kompartiyisi bilen bolghan biwasite munasiwiti we bu institutlarning amérika uniwérsitétliridiki pikir we ilim erkinlikige hem shundaqla bashqa sahelerge tesir körsitiwatqanliqi küchlük munazire témisigha aylan'ghan idi.

Amérika dölet mejlisining 6 neper ezasi kungzi inistitutlirinimu öz ichige alghan xitay organlirining amérikidiki tesir körsitish heriketlirige qarshi tedbir élish meqset qilin'ghan bir qanun layihisini élan qilghan. Mezkur qanun layihisi amérika dölet mejlisidiki her ikki partiyidin bolghan wekillerning ortaq qollishi astida tüzüp chiqilghan bolup, xitayning amérika we dunyada siyasiy kéngeymichilik qilishigha qarshi turushni meqset qilidiken. Bu qanun layihisi bu yil 2-ayda dölet mejlisige qayta sunulghan.