Доналд трамп хитайға қаритилған таможна беҗи һәққидә рәсмий сөз қилди

Ройтерс агентлиқиниң 21-январдики хәвиридә ейтилишичә, америка пирезиденти доналд трамп шу күни мухбирларға сөз қилип, 2025-йили 1-февралдин башлап хитайдин келидиған таварларға 10 пирсәнт таможна җазаси елан қилишни музакирә қиливатқанлиқини билдүргән. У буниң сәвәби һәққидә тохтилип, “хитай һазирму мексика вә канада арқилиқ ғайәт зор миқдардики фентанилни америка тәвәсигә йоллаватиду” дегән.

Пирезидент трампниң сөзи тездин хитай тәрәпни җиддийләштүрүвәткәнлики мәлум. Хитай ташқи ишлар министирлиқиниң баянатчиси мав ниң мухбирларни күтүвелиш йиғинида бу һәқтики соалларға җаваб берип, “биз һәр вақит америка тәрәп билән сөһбәтлишишни, шу арқилиқ пәрқләрни түгитип ортақ мәнпәәттики һәмкарлиқни күчәйтишни халаймиз” дегән, шуниңдәк өзлириниң америка билән муқим вә узун муддәтлик һәмкарлиқ орнитишни истәйдиғанлиқини билдүргән. Әмма улар йәнә буниңға қошумчә қилип, “хитай һәрқачан өзиниң дөләт мәнпәәтини мустәһкәм һалда һимайә қилиду” дегән.

Бу қетимқи таможна беҗи қоюлидиған дөләтләр қатарида явропа иттипақи вә канадаму бар болуп, ақсарайниң сода мәслиһәтчиси питер наваро (Peter Navarro) бу һәқтә тохтилип, “буниңдики асаслиқ мәқсәт қанунсиз көчмәнләр вә фентанилниң изчил канада вә мексика арқилиқ америка тәвәсигә өтүш мәсилисигә чәк қоюш” дегән.

Пирезидент трамп сайлам мәзгилидә хитайдин келиватқан фентанилниң америка хәлқини зәһәрләштә бәкму қабаһәтлик рол ойнаватқанлиқини алаһидә тәкитлигән һәмдә навада сайламда йеңип чиқса, бу мәсилини тездин һәл қилишқа тиришидиғанлиқини билдүргән иди. Нөвәттә бу мәсилиниң таможна беҗи билән бағлиниши ашу вәдиниң дәсләпки қәдәмдә ишқа ешиши, дәп қаралмақта.