Хитай йеқинқи 11 йилда уйғур елидин хитай ‍өлкилиригә 500 милярд киловат саәттин артуқ ток йоллиған

Уйғур ели хитайниң муһим нефит, газ, тәбиий байлиқ вә мәҗбурий әмгәк базиси болупла қалмай, бәлки йәнә хитайниң ичкири ‍өлкилирини ток билән тәминләйдиған муһим истиратегийәлик еликтир ениргийә тәминат базисиға айланған.

Шинхуа агентлиқиниң хәвәр қилишичә, хитай йеқинқи 11 йилда уйғур елидин хитайниң шәрқидики 20 ‍өлкә вә биваситә шәһәргә 503 милярд 700 милйон киловат саәт ток йоллиған. Бу еликтир токи хитайниң 2010-йили башланған “ғәрбниң токини шәрққә йөткәш қурулуши” ниң төт ток йөткәш линийәси арқилиқ хитайниң җәнубидики гуаңдоң өлкисигичә йәткүзүлгән.

Уйғур елиниң көмүрини өз җайида токқа айландуруп, ичкири хитай өлкилиригә йөткәшни нишан қилған бу қурулуш әйни вақитта муһит қоғдиғучилириниң қаттиқ қаршилиқиға учриған. Улар, бу қурулуш хитай ‍өлкилириниң муһитини қоғдашқа пайдилиқ болсиму, лекин уйғур елиниң муһитини вәйран қилипла қалмай, бәлки йәнә һаваға зор миқтарда зәһәрлик газ қоюп берип, дуняниң йәр шари һава келиматини контрол қилишиға бузғунчилиқ қилидиғанлиқини агаһландурған иди. Хитай таратқулириниң ашкарлишичә, хитай ‍өлкилиригә йолланған токниң мутләқ көп қисми көмүрни йеқилғу қилип ишләпчиқирилған икән.

Шинхуа агентлиқиниң хәвиридә, ичкири хитай өлкилиригә йолланған токниң пәқәт 137 милярд 800 милйон киловат саәтиниң шамал вә қуяш еиргийәсидә ишләпчиқирилғанлиқи тәкитләнгән. Хитай һөкүмити 2010-йили 11-айда “ғәрбниң токини шәрққә йәткүзүш” қуртулушиниң 1-линийәсини пүттүрүп ишқа кириштүргән. Кейинки йилларда униң 2-, 3-линийәси пүткән. Униң 4-линийәси 2019-йили 9-айда ишқа киришкән болуп, бу линийә санҗидин хитайниң әнхуй ‍өлкисигә туташтурулған.