Amérikidiki Uyghurlar xitay elchixanisi aldida naraziliq namayishi qildi

Muxbirimiz eziz
2019.02.05
ghulja-weqesi-2019-namayish.jpg 5-Féwral ghulja weqesining 22 yilliq xatire künide xitay elchixanisi aldida ötküzülgen namayishtin körünüsh. 2019-Yili 5-féwral, washin'gton.
RFA/Eziz

Muhajirettiki Uyghurlar üchün her yili qayghu ichide xatirilinidighan birnechche xatire kün bar. Ene shularning biri 1997-yili 5-féwral küni ghulja yashlirining milliy kemsitishke qarshi turush we diniy étiqad erkinliki telep qilish mezmunidiki naraziliq namayishining qanliq basturulushigha béghishlan'ghan. Shuningdin étibaren muhajirettiki Uyghurlar dunyaning herqaysi jaylirida bu küni naraziliq namayishi we bashqa shekillerdiki xatirilesh pa'aliyetliri teshkillep, shu waqitta Uyghurlarning heq we hoquqlirini telep qilip eziz janliridin ayrilghan ot yürek yigit-qizlarni, shuningdek oxshash bolmighan qamaq jazalirigha höküm qilin'ghan bigunah ezimetlerni xatirilep kelmekte. Bu yilmu dunyaning bashqa jayliridiki Uyghur muhajirlirigha oxshash amérika Uyghurlirimu bu qétimqi xatirilesh pa'aliyitini washin'gton shehiridiki xitay elchixanisi aldida ötküzdi.

Amérika Uyghur birleshmisining teshkillishi bilen wujudqa chiqqan bügünki namayish meydanigha yétip kelginimizde namayishning teyyarliqliri jiddiy ishliniwatqan iken. Biz amérika Uyghur birleshmisining re'isi ilshat hesen bilen bügünki namayish toghriliq sözleshkinimizde gep tebi'iy halda bügünki pa'aliyetning xitaydiki chaghan bayrimigha toghra kélip qalghanliqi heqqide boldi. Shu qatarda xitay elchixanisining chaghan bayrimi munasiwiti bilen bügün ishlimeydighanliqi, shunga bir qisim kishilerde bu heqte oxshash bolmighan pikirlerning bolghanliqi heqqide gep téshilgende ilshat hesen “Xitay hökümiti Uyghurlarni qirghin qilishta hazirghiche héchqachan dem élip baqmighan” dédi.

Chüshtin kéyin sa'et ikkide namayish bashlan'ghanda aldi bilen ilshat hesen söz élip bügünki namayishning da'imqidek Uyghurlarning dölet bayriqigha hörmet bildürüshtin bashlinidighanliqini jakarlidi.

Dölet shé'iridin kéyin ilshat hesen bügünki namayish heqqide qisqiche melumat bérip, eyni waqitta Uyghur jem'iyiti üchün baldur oyghan'ghan bir türküm yashlarning kéyinkilerni qandaq oyghatqanliqini eslep ötti.

Ilshat hesen öz nutqidin kéyin uzun yillardin buyan muhajirettiki Uyghur dawasining yolbashchisi bolup kelgen rabiye qadir xanimni sözge teklip qildi. Salametlikining yaxshi emeslikige qarimastin uzun yol bésip namayish meydanigha kelgen rabiye qadir xanim eyni waqitta Uyghurlarning janijan menpe'eti üchün issiq janliridin ayrilghan shéhitlarni untumasliq kéreklikini qisqiche sözlep ötti.

Shuningdin kéyin namayish meydanigha toplan'ghan Uyghur jama'iti Uyghurlargha hörlük telep qilish, xitay hökümitini eyiblesh mezmunidiki sho'ar sadaliri bilen xitay elchixanisi asminini lerzige keltürdi.

Namayish ariliqida rabiye qadir xanim ayrim ziyaritimizni qobul qilip, nöwette Uyghur jem'iyiti tarixtiki eng éghir krizisqa muptila boluwatqanda barliq Uyghurlarning lagérdiki qérindashlirini qutquzushni bash nishan qilghan halda qolmu-qol hemkarlishishi lazimliqini alahide tekitlidi.

“5-Féwral ghulja paji'esi” ning 22 yilliq xatirisi munasiwiti bilen washin'gton shehiridiki Uyghur insan heqliri qurulushi teshkilatimu mexsus bayanat élan qilghan idi. Mezkur teshkilatning mudiri ömer qanat bu heqte ayrim ziyaritimizni qobul qilip, Uyghurlarning milliy iradisini ipadileshte namayishtinmu yaxshiraq wasitining yoq ikenlikini, shunga bügünkidek namayishlarning üzülüp qalmasliqi lazimliqini bildürdi.

Melum bolushiche, “5-Féwral paji'esi” munasiwiti bilen dunyaning herqaysi jayliridiki Uyghurlar tengla dégüdek xitay elchixanisi we konsulxaniliri aldida naraziliq namayishi teshkilligen. Ene shu qatarda Uyghurlarni qollash yüzisidin nyu-york shehiridiki b d t binasi aldida amérika musulmanliri we yehudiylar jama'iti shu jaydiki bir qisim Uyghurlar bilen birlikte xitay hökümitini eyiblesh mezmunidiki namayishqa ishtirak qildi.

Pikir qoshung

Radi'oning ishlitish shertlirige asasen, pikirliringiz tekshürgüchiler teripidin testiqlinishi we muwapiq derijide tehrirlinishi tüpeyli, tor bette derhal peyda bolmaydu. Siz qaldurghan mezmun'gha erkin asiya radi'osi jawabkar bolmaydu. Bashqilarning köz qarishi we heqiqetke hörmet qilishingizni soraymiz.