Gülxumar: “Ikki yildin éshiptu, herwaq tamaqta apamning yoqluqi bilinidu”

Firansuz tilidiki axbarat wasitilirige bayanatlar bérip, anisini gülbahar xanim(ongda)ni qutuldurush üchün heriket qiliwatqan gülxumar xatiwaji.

Jaza lagérlargha qamiliwatqan milyonlighan Uyghurlar arisida, chet'ellerdin yurtigha qaytip barghan Uyghurlarningmu xéli köp nisbetni igileydighanliqi melum. Firansiyede yoldishi ikki qizi bilen yashawatqan gülbahar xanim 2016-yili 11-ayda pénsiye ma'ashigha munasiwetlik ishlarni béjirish üchün, qarimaygha qaytqiniche qaytip kelmigen. Gülbahar xanimning qolidiki xitay pasporti musadire qilinip, u lagérgha qamalghan. Uning chong qizi gülxumar anisini qutquzush üchün hazir firansuz tilidiki axbarat wasitilirige bayanatlar bérip, firansiye hökümitidin jiddiy yardem telep qilish arqiliq Uyghurlar uchrawatqan lagérlar mesilisini firansuz tilliq döletler we bashqilargha tonutushta belgilik rol oynimaqta.

14 Yéshida, toluqsiz otturida oquwatqan chéghida firansiyege köchüp kelgen gülxumar xatiwaji, hazir parizhdiki melum bir chong soda shirkitide bazar échish xizmiti bilen shughullanmaqta, gülxumar bultur ‏6 ‏-aydin bashlap, firansiyediki “Firansiye 24”, “Éksprés”, “Lé mondé”, “Arté téléwiziyesi” qatarliq asasliq axbarat wasitiliri we téléwiziye qanallirining ziyaritini qobul qilip, rawan firansuz tilida Uyghurlar uchrawatqan mesilisini öz anisi uchrighan zulumlarni misal qilip turup anglatmaqta.

Gülxumarning sözlep bérishiche, uning dadisi abdukérim ependi 2003-yili firansiyege makanlashqan, 3 yilliq ayrilishtin kéyin anisi gülbahar ikki qizini élip, 2006-yili firansiyege köchüp kélip bir a'ile kishiliri jem bolghan we muhajirettiki hayatini bir qeder xatirjem ötküzüp kelgen idi.

Ular kéyinche firansiye puqraliqini alghan bolsimu, gülxumarning anisi gülbahar xanim Uyghur élidiki yashinip qalghan ata-ana we tughqanlirini yoqlap turushqa qulay bolushi üchün firansiyening “Yéshil kartisi”, yeni menggülük turush salahiyitini alghan hemde özining xitay puqraliqini saqlap qalghan iken.

Chong qizi gülxumarning toyini qilip, xatirjem bolghan gülbahar xanim 2016-yili 11-ayda, qarimaydiki idarisining pénsiye ma'ashigha munasiwetlik jedwellerge imza qoyush heqqidiki jiddiy téléfon uqturushlirini tapshurup alghandin kéyin ikki heptidin kéyinla qaytip kélidighan bolup weten'ge qarap yol alghan. Epsuski, u yurtigha bérishighila soraq qilinip, qolidiki xitay pasporti musadire qilin'ghan. Gülbahar xanim tunji qétim firansiyediki a'ilisi bilen téléfonda paranglashqanda, saqchilarning uni qizlirining 2009-yili, 5-iyul munasiwiti bilen firansiyede ötküzülgen xitaygha qarshi namayishqa qatnashqanliqini bahane qilip qattiq tehdit qilghanliqini qeyt qilghan iken.

Gülxumar kéyinche wetendiki hammisi we bashqa kishilerdin anisining 2017-yili-1 ayda tutqun qilin'ghanliqini bilgen. Gülbahar xanim tutqun qilinip, ün-tünsiz yoqap ketkendin kéyin uning xewirini alalmighan firansiyediki a'ilisi firansiyening béyjingda turushluq elchixanisi, firansiye tashqi ishlar ministirliqidin xitaygha bésim ishlitip gülbahar xanimning derhal qoyup bérilishige yardem qilishni telep qilishqa bashlighan.

Yéqinda firansiye tashqi ishlar ministirliqining gülxumargha bergen jawabigha qarighanda, xitay terep gülbahar xanimni jem'iyet bixeterlikige tesir yetküzgen dégen guman bilen tekshürülüwatqanliqini bildürgen iken.

Gülxumar özining apisini qutquzushta uchur wasitiliridin paydilinip diqqet qozghash, hökümet organlirigha erz sunushqa oxshash pa'aliyetlirini dawamlashturush iradisini bildürgen bolsimu, biraq u apisining lagérlardiki nachar we zulmetlik shara'itta salametlikining uzun mezgil berdashliq bérelishidin endishe qilmaqta iken. Gülxumar anisining qoyup bérilishini emelge ashurush üchün adwokat tutup resmiy qanuniy yol boyiche erzini dawam qilmaqta iken.

Anisini chongqur séghin'ghan gülxumar: “Apamdin ayrilish biz bir a'ile kishilirini bekmu azablaydu, ikki yildin éshiptu, herwaq tamaq waqtida apamning yoqluqi bilinidu, lékin bu azab a'ilimizni téximu yéqinlashturdi” deydu.