លោក បណ្ឌិត កែម ឡី មុនពេលស្លាប់អះអាងថា លោក ហ៊ុន សែន មិនមែនជាមេដឹកនាំពូកែដោះស្រាយបញ្ហាទេ តែពូកែខាងបង្ក្រាប
2022.07.07

បណ្ឌិត កែម ឡី ដែលពលរដ្ឋស្គាល់ថា ជាអ្នកវិភាគពីបញ្ហានយោបាយ និងសង្គមឥតសំចៃមាត់ តែងតែលាតត្រដាងអាថ៌កំបាំងមួយចំនួន ដែលរដ្ឋាភិបាល ឬលោក ហ៊ុន សែន លាក់បាំងនោះថា គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជារបស់លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធដឹកនាំរដ្ឋ មិនមែនចង់ឲ្យប្រទេសជាតិរីកចម្រើន និងប្រជាពលរដ្ឋមានសេចក្ដីសុខឡើយ។
លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បានវិភាគនៅពេលនោះថា លោក ហ៊ុន សែន បានធ្វើទុក្ខបុកម្នេញប្រជាពលរដ្ឋ គាបសង្កត់ បិទសិទ្ធិសេរីភាព និងប្រើប្រាស់ស្ថាប័នរដ្ឋសំខាន់ៗ មួយចំនួនទៀត ដើម្បីឲ្យបម្រើមហិច្ឆតាអំណាចរបស់លោក និងក្រុមគ្រួសារ។ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី ជំរុញឲ្យពលរដ្ឋ និងបញ្ញវន្ត ងើបឈរឡើង ដើម្បីសេរីភាពរបស់ខ្លួន។
សូមលោកអ្នកនាងស្ដាប់សម្រង់សំដីរបស់លោក បណ្ឌិត កែម ឡី ដែលបានផ្ដល់បទសម្ភាសន៍ឲ្យវិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅមុនពេលលោកស្លាប់ អំពីបញ្ហានេះ៖
លោក បណ្ឌិត កែម ឡី ត្រូវបានឃាតករបាញ់សម្លាប់អស់រយៈពេល៦ឆ្នាំទៅហើយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែ ការវិភាគរបស់លោកមកទល់ពេលនេះ ហាក់មិនទៅណាឆ្ងាយពីអ្វី ដែលកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងសង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះឡើយ។
លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បានព្យាករកាលពីមុនពេលលោកស្លាប់ថា ពលរដ្ឋខ្មែរមិនអាចរំពឹងរស់នៅក្រោមដំបូលដឹកនំារបស់លោក ហ៊ុន សែន មានសេចក្ដីសុខឡើយ។ លោកបន្ថែមថា លោក ហ៊ុន សែន ធ្វើអ្វីៗ ដើម្បីតែក្រុមគ្រួសារ និងបក្ខពួករបស់លោកតែប៉ុណ្ណោះ។ រីឯការធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធដឹកនាំរដ្ឋវិញ លោកធ្វើកំណែទម្រង់ ៥ចំណុចសំខាន់ៗ ក្នុងទិសដៅពង្រឹងអំណាចក្រុមបក្ខពួករបស់ខ្លួន៖ «»។
មិនខុសពីលោកបណ្ឌិត កែម ឡី ធ្លាប់បានអះអាងនេះឡើយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មិនត្រឹមតែត្រួតត្រាប្រជាពលរដ្ឋ មិនឲ្យងើបរើបម្រះនោះទេ សូម្បីតែព្រះមហាក្សត្រក៏លោក ហ៊ុន សែន គាបសង្កត់ដែរ។ លោក ហ៊ុន សែន ធ្លាប់បានអះអាងថា ទោះជាម៉ែស្ដេច ឪស្ដេចក៏លោកមិនខ្លាចដែរ។
នៅត្រង់ចំណុចនេះ អតីតទីប្រឹក្សាលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាមនុស្សឆេវឆាវ ហើយលោកហ៊ានធ្វើអ្វីៗ គ្រប់បែបយ៉ាង ដែលមនុស្សគ្រប់គ្នាមិនហ៊ានធ្វើ៖ «»។
កាលពីបណ្ឌិត កែម ឡី នៅមានជីវិត លោកធ្លាប់ដឹកនាំពលរដ្ឋ សម្ដែងមតិបានខ្លះ ដូចជា ថ្ងៃស្រុកពណ៌ខ្មៅជាដើម ដើម្បីសម្ដែងមតិ និងទាមទារឲ្យដោះលែងមន្ត្រីអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងសកម្មជនដីធ្លី ដែលជាប់ពន្ធនាគារកាលណោះ។ តែឥឡូវនេះ ការជួបជុំមិនអាចធ្វើបានដូចមុនទៀតឡើយ អាជ្ញាធររឹតត្បិត និងប្រើអំពើហិង្សាលើក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រ និងបង្ក្រាបការប្រមូលផ្ដុំគ្នារបស់ក្រុមបាតុករណាហ្គាជារៀងរាល់ថ្ងៃជាដើម។ បណ្ឌិត កែម ឡី បានផ្ដែផ្ដាំទៅលោក ហ៊ុន សែន ថា បើសិនជាធ្វើជាមេដឹកនាំខ្លាចការសម្ដែងមតិនោះ គួរតែជ្រើសរើសមុខរបរដាំដំឡូងវិញទៅប្រសើរជាង៖ «»។
ទាក់ទងនឹងបញ្ហានេះ លោកបណ្ឌិត កែម ឡី អះអាងថា បើសិនជារបបលោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តរឹតត្បិត និងទប់ស្កាត់បែបនេះ លោកអះអាងថា នឹងមានចលនាមហាជននឹងផ្ទុះធំឡើងនៅថ្ងៃណាមួយជាមិនខាន៖ «»។
ងាកទៅមើលអំពីការដឹកនាំរបស់លោក ហ៊ុន សែន វិញ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បានលើកឡើងថា លោក ហ៊ុន សែន មិនមែនជាមេដឹកនាំពូកែដោះស្រាយបញ្ហានោះទេ តែលោកជាមេដឹកនាំពូកែខាងបង្រ្កាប។ ទោះជាលោក ហ៊ុន សែន ពូកែខាងបង្ក្រាបជាងការដោះស្រាយបញ្ហាបែបនេះក្ដី តែ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បញ្ជាក់ថា ពុំមានន័យថា មិនអាចបង្ក្រាបឲ្យពលរដ្ឋនៅស្ងៀមបានឡើយ៖ «»។
ការលើកឡើងរបស់លោក បណ្ឌិត កែម ឡី នេះ មិនខុសទៅអ្វីដែលកំពុងកើតឡើងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះឡើយ។ ដ្បិតតែគេមើលឃើញថា សមត្ថកិច្ចលោក ហ៊ុន សែន បង្ក្រាបក្រុមស្ត្រីថ្ងៃសុក្រ សកម្មជនបរិស្ថាន សកម្មជនព្រំដែន កម្មករណាហ្គាវើលដ៍ តែសកម្មភាពឈឺឆ្អាលអំពីបញ្ហាសង្គមនេះ ហាក់មិនថមថយឡើយ។ បញ្ហានេះ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី លើកឡើងថា មូលហេតុចម្បងដែលធ្វើឲ្យរបបលោក ហ៊ុន សែន គាបសង្កត់ប្រជាពលរដ្ឋមិនបន្ធូរដៃបែបនេះ ក៏អាចមកពីប្រជាពលរដ្ឋ និងក្រុមបញ្ញវន្តមិនរួបរួមគ្នាដែរ។ បណ្ឌិត កែម ឡី បានអំពាវនាវនៅមុនពេលលោកស្លាប់ថា ល្មមដល់ពេលក្រុមបញ្ញាជនងើបឈរឡើង ដើម្បីតតាំង និងអំណាចជិះជាន់ផ្ដាច់ការបែបនេះហើយ៖ «»។
នៅទន្ទឹងនឹងបណ្ឌិត កែម ឡី អំពាវនាវដល់ក្រុមបញ្ញាជនងើបឈរឡើងបែបនេះក្ដី តែរយៈពេល ៦ឆ្នាំកន្លងមកនេះ ក្រោយពីបាត់បង់រូបលោកមក សកម្មភាពរបស់ក្រុមបញ្ញវន្តហាក់មិនទាន់រួបរួមគ្នាជាកម្លាំងតែមួយ ដើម្បីប្រឆាំងនឹងការជិះជាន់នេះនៅឡើយ ចំពោះបណ្ឌិត កែម ឡី ខ្លួនឯងវិញ ហាក់បានត្រៀមខ្លួនរួចទៅហើយ កាលពីឆ្នំា២០១៥ នោះថា ការហ៊ាននិយាយការពិត និងងើបឈរប្រឆាំងនឹងអំណាចជិះជាន់នេះអាចគ្រោះថ្នាក់ដល់ខ្លួនឯងវិញនៅពេលណាមួយ។ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី បាននិយាយនៅពេលនោះថា លោកបានត្រៀមវីសា ឬទិដ្ឋាការចំនួនបីរួចហើយទៅហើយ៖ «»។
ទោះបីជាបណ្ឌិត កែម ឡី បានត្រៀមវីសាចំនួនបីនេះរួចទៅហើយក្ដី ក៏ប៉ុន្តែទំនងជាលោកស្មានមិនដល់ថា ឃាតកបានបាញ់ប្រហារលោកឲ្យទៅនៅវត្តព្រះពុទ្ធលឿនពេកដូច្នេះទេ។ នៅក្នុងបទសម្ភាសន៍មួយជាមួយលោក ជុន ច័ន្ទបុត្រ បណ្ឌិត កែម ឡី បានប្រៀបធៀបរួបលោក ដូចទៅនឹងអ្នករូតវាំងននឲ្យគេបានមើលឃើញកីឡាករប្រដាល់នៅលើសង្វៀនតែប៉ុណ្ណោះ៖«»។
ឃាតកបាញ់សម្លាប់លោក បណ្ឌិត កែម ឡី គឺពីរថ្ងៃបន្ទាប់ពីលោកចូលរួម ក្នុងវេទិកាអ្នកស្ដាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី កាលពីថ្ងៃទី៨ខែកក្កដាឆ្នាំ២០២១៦ ដែលនិយាយអំពី អង្គការឃ្លាំមើលពិភពលោក (Global Witness) រកឃើញក្រុមគ្រួសារត្រកូល ហ៊ុន បានក្ដោបក្ដាប់ជំនួញ និងមានទ្រព្យសម្បត្តិដ៏សន្ធឹកសន្ធាប់នៅកម្ពុជា។ នេះក៏ជាកម្មវិធីចុងក្រោយ ដែលលោកបានចូលរួមវិភាគនៅក្នុងកម្មវិធីផ្សាយរបស់វិទ្យុអាស៊ីសេរីដែរ។ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី មានប្រសាសន៍ថា កូនៗ លោក ហ៊ុន សែន កាន់កាប់ក្រុមហ៊ុនឯកជនផង និងមានតួនាទីក្នុងរដ្ឋាភិបាលផង ដូចជា លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ជាការបញ្ជាទ័ពកំពូល រីឯភរិយារបស់លោករបស់លោកវិញ កាន់មុខជំនួញ មានទ្រព្យសម្បត្តិមហាសាល ដែលបញ្ហានេះ ធ្វើឲ្យមានទំនាស់ផលប្រយោជន៍ជាដើម៖ «»។
រយៈពេល ៦ឆ្នាំ មកនេះ របបលោក ហ៊ុន សែន នៅតែបន្តគាបសង្កត់ប្រជាពលរដ្ឋ និងចាប់ចងយុវជនដាក់ពន្ធនាគារដដែល។ លោក បណ្ឌិត កែម ឡី ធ្លាប់អំពាវនាវឲ្យពលរដ្ឋទាំងអស់ងើបឈរឡើងទាំងអស់គ្នា ដោយលោកបានផ្ដែផ្ដាំថា “បើអ្នកមិនធ្វើអ្វីទាល់តែសោះ ក៏គង់តែទទួលរងគ្រោះដែរ គ្រាន់តែមិនទាន់ដល់វេនអ្នកប៉ុណ្ណោះ៕”
កំណត់ចំណាំចំពោះអ្នកបញ្ចូលមតិនៅក្នុងអត្ថបទនេះ៖ ដើម្បីរក្សាសេចក្ដីថ្លៃថ្នូរ យើងខ្ញុំនឹងផ្សាយតែមតិណា ដែលមិនជេរប្រមាថដល់អ្នកដទៃប៉ុណ្ណោះ។