Dunya islam hemkarliq teshkilati insan heqliri da'imiy komitétining 2-nöwetlik yighini enqerede bashlandi
2012.08.28

Mezkur teshkilatning tarixida tunji qétim qurulghan biterep insan heqliri komitétining mezkur yighinigha türkiye diplomatiye ministiri exmet dawut'oghli bilen islam hemkarliq teshkilati bash sékrétari ekmelettin éhsan'oghli qatnashti we söz qildi. Ekmelettin éhsan'oghli échilish nutqida aldi bilen bu yighin'gha sahibxaniliq qilghan türkiye diplomatiye ministiri exmet dawut'oghligha rehmet éytqandin kéyin, mezkur yighinning türkiyide chaqirilishining türkiyining insan heq-hoquqigha qanchilik derijide ehmiyet béridighan bir dölet ikenlikini körsitip bergenlikini tekitlidi. U, sözide yene, türkiyining dunya islam hemkarliq teshkilatigha eza döletlerning ichide insan heq-hoquqlirini qoghdash jehettin eng aldinqi qatarda turidighanliqini ilgiri sürdi.
Ekmelettin éhsan'oghli sözide yene türkiyining islam dunyasidiki démokratiye bilen bashquruluwatqan bir dölet bolush süpiti bilen türkiyining islam dunyasida oynawatqan rolining nurghun döletlerning alqishigha érishiwatqanliqini tekitlidi.
Ekmelettin éhsan'oghli échilish nutqida bu qétimqi yighinda muzakire qilinidighan mesililer heqqide toxtilip mundaq dédi:
“Bu yighinda süriye, myamma, pelestin we malida yüz bériwatqa insan heqliri jehettiki wehimilik weziyet heqqide muzakire élip barimiz. Bu muzakirige insan heqliri komitétining ezaliridin bashqa bezi mutexessislermu teklip boyiche qatnishiwatidu. Bu jehettin élip éytqanda yighinning ehmiyiti tolimu zor.”
Dunya islam hemkarliq teshkilati dunyadiki pütün islam döletliri ezaliqidiki eng chong xelq'ara teshkilatlarning biri bolup, tunji qétim ötken yilining axirida biterep insan heqliri da'imiy komitétini qurghan idi. Da'imiy komitétning 10 ezasi bar bolup, bularning ichide töt nepiri ayal iken. Islam hemkarliq teshkilati bash sékrétari ekmelettin éhsan oghlining éytishiche bu komitét pütün dunyadiki musulmanlar duchar boluwatqan insan heq-hoquq depsendichilikini tekshürüp tetqiq qilish arqiliq doklat teyyarlap munasiwetlik ellerning hökümetliri bilen alaqe ornitip, dunyaning herqaysi jayliridiki musulmanlar duchar boluwatqan diniy erkinlikni boghush siyasetlirini emeldin qaldurushqa tirishidiken. Bu da'imiy komitét dunyadiki démokratik döletler we insan heqliri teshkilatlirining qollap quwwetlishige érishken bolup, islam hemkarliq teshkilatigha wakaliten 9-ayda nyuyorkta chaqirilidighan yilliq yighin bilen 11-ayda jibutida chaqirilidighan dunya tashqi ishlar ministirliri yighinigha qatnashmaqchiken.
Undaqta, bu teshkilat Uyghur musulmanlirining mesililirige qandaq qaraydu? sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirining islam hemkarliq teshkilati insan heqliri da'imiy komitéti bilen alaqisi barmu? bu heqte köz qarashlirini élish üchün sherqiy türkistan ammiwi teshkilatlirining mes'ulliri bilen téléfon söhbiti élip barduq.