Кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилати: б д т хитайниң инсанийәткә қарши җинайәтлирини қоюп бәрмәслики керәк
2023.02.14
Хәлқара кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилати бирләшкән дөләтләр тәшкилатини өзи елан қилған доклатқа асасән иш көрүп, хитайниң уйғур вә башқа мусулманларға қарши өткүзгән инсанийәткә қарши җинайәтлирини бош қоювәтмәсликкә чақирған.
Ройтерс агентлиқиниң хәвәр қилишичә, кишилик һоқуқни көзитиш тәшкилатиниң иҗраийә мудири тирана һасан(Tirana Hassan) 2-айниң 13-күни сөз қилип: “бирләшкән дөләтләр тәшкилати кишилик һоқуқ алий комиссари волкер түрк (Volker Turk) сабиқ алий комиссар мишел бачелет өткән йил 8-айда елан қилған доклатқа көрә иш қилишқа тиришиватқандәк көрүниду. Биз униң өз вәдисигә әмәл қилишини вә һәқиқий тәдбир қоллинишини үмид қилимиз” дегән.
Бу доклатта, бирләшкән дөләтләр тәшкилати хәвпсизлик кеңишиниң даимий әза дөлити болған хитайниң уйғурларни халиғанчә тутуп қийнаштәк җинайити көрситилгән һәмдә аталмиш “тәрбийәләш мәркизи” вә түрмиләргә соланғанларни қоюп бериш тәлипи сунулғаниди.
Ғәрб дөләтлири баш болуп, хитайниң бу җинайәтлири тоғрулуқ бирләшкән дөләтләр тәшкилатида муназирә елип бериш лайиһәси сунған болсиму, кишилик һоқуқ кеңишидә өткүзүлгән беләт ташлашта бу лайиһә рәт қилинғаниди.
Тирана һасан бу һәқтә мундақ дегән: “бир нәччә йилниң алдида б д т хәвпсизлик кеңишиниң бундақ йиғин ачалишини тәсәввур қилғили болмайтти. Хитайға беләт ташлаш хитайни тәкшүргили вә әйиблигили болмаслиқ чәклимисини бузуп ташлиди. Шуңа бу лайиһәниң рәт қилиниши мәғлубийәт дәп қаралмаслиқи керәк, бу техи ишниң башлиниши”.