Кишилик һоқуқ хәлқара бирлики: “хитай һөкүмити уйғурлар вә башқа мусулман түркий хәлқләргә қарита инсанийәткә қарши җинайәт садир қиливатиду”

Кишилик һоқуқ хәлқара бирлики (FIDH) 28-июн баянат елан қилип, хитай һөкүмитиниң уйғур районидики хәлқләргә йүргүзүп келиватқан қәбиһ бастуруш сиясити вә зораванлиқлирини “инсанийәткә қарши җинайәт” дәп елан қилған. Баянатта мундақ дейилгән: “биз шинҗаңдики уйғурлар вә башқа мусулман түркий хәлқләрниң давамлиқ түрдә еғир кишилик һоқуқ зиянкәшликигә учраватқанлиқиға диққәт қиливатимиз. Йеқинда берилгән муһим доклатлар, хитай һөкүмитиниң түркий мусулманларға ˃инсанийәткә қарши җинайәт˂ садир қиливатқанлиқини билдүрмәктә”.

Баянатниң ахирида мәзкур тәшкилат төвәндикидәк чақириқ қилған:

1. Бирләшкән дөләтләр тәшкилати кишилик һоқуқ алий хадимлири шинҗаңдики зораванлиқ җинайәтлирини көзитиши вә униңға даир испатларни топлап, бу мәсилини б д т ниң кишилик һоқуқ алий кеңиши вә башқа мунасивәтлик органлириға ашкарә доклат қилиши керәк.

2. Б д т ишханилиридики алаһидә мәслиһәтчиләр бу җәһәттики хизмәтләрни қоллиши вә маслаштуруши, системилиқ материял алақисини күчәйтиши керәк.

3. Хәлқара җәмийәт шинҗаңдики зораванлиқ җинайәтлирини мустәқил тәкшүрүш, җинайәтчиләрниң қануний җавабкарлиқини сүрүштүрүш һәмдә зиянкәшликкә учриғучиларға төләм бериш механизми қурушни қоллиши керәк.

Кишилик һоқуқ хәлқара бирлики 117 дөләттики 192 органдин тәркип тапқан хәлқаралиқ кишилик һоқуқ тәшкилати болуп, 1922-йил қурулғандин бери дуняниң һәр қайси җайлиридики инсанларниң сиясий, иқтисадий, иҗтимаий вә мәдәний һәқлирини қоғдашни нишан қилип кәлгән.