1944-1949-Yilliridiki sherqiy türkistan milliy azadliq inqilabigha qatnashqan ghuljidiki "51 Ziyaliy" ning 1951-yili, 4-mart küni achqan Uyghuristan jumhuriyiti qurush mesilisi heqqidiki yighinining arqa körünüshi tasadipiy emes idi.
Exmetjan qasimi qatarliq sherqiy türkistan jumhuriyiti we sherqiy türkistan milliy azadliq inqilabining siyasiy-herbiy rehberlirining ölümige bu yil 27-awghust küni 70 yil toshti.
Maw zédong stalinning shinjang, yeni Uyghur diyari bilenmu ayrim kélishim tüzüsh telipige bina'en, seypidin eziz bashchiliqidiki bir shinjang wekiller ömikini teshkillep, moskwagha élip kelgenidi.
Stalin we mawning kölenggisi astidiki seypidin ezizning moskwa sepiri
Uyghurlarning "Ittipaqdash jumhuriyet" chüshining berbat bolushi
Ju énley seypidin ezizige Uyghur diyaridiki hökümetning namini "Shinjang ölkilik xelq hökümiti" dep atashni éytqan.
"Ömür dastani" ning 3-tomi uning 1949-yilidin 1980-yillarghiche bolghan ariliqtiki hayat musapisi we shu waqitlarda Uyghur diyarida yüz bergen siyasiy, milliy, ijtima'iy-iqtisadiy we bashqa bir qatar ehwallar hem küreshlerge béghishlan'ghan.
Yéqinda xitayning bazi hökümet metbu'atiliri sherqiy türkistan milliy azadliq inqilabining asasliq rehberliridin biri exmetjan qasimini mexsus xatirilep maqale élan qildi.
1945-Yili, 9-ayning axirqi künliri, sherqiy türkistan milliy armiyesining az sandiki qisimliri aqsu yéngi sheher sépilini qorshap hujum qilishni dawamlashturdi.
Ayshemxanning xelq bilen bolghan munasiwetlirimu alahide yaxshi bolup, ularning hörmitige ériship, milliy armiyining obrazini tikleshtimu rol oynighan idi.
Sherqiy türkistan jumhuriyiti hökümiti ayshemxanning körsetken pidakarliqi üchün uni "Pida'iy" kümüsh médali bilen teqdirleydu.
Sherqiy türkistan jumhuriyiti milliy armiyesining jenubqa ewetken qoshunining jengchisi shepqet hemshirisi ayshemxan namsiz qehrimanlarning biri.
Istalin xitay kompartiyesining xitay xelq jumhuriyitini téz qurushi, yeni kéchiktürmey, 1949-yilining 10-aylirida élan qilishini tewsiye qildi.
1949-Yili, 8-ayda exmetjan qasimi qatarliqlar bilen qaza qilghanlarning ichide Uyghur ziyaliysi we edib i'abduréshit iminmu bar idi.
Hakim jappar sowét ittipaqining 1944-1949-yilliridiki milliy azadliq inqilab dewride ghuljada doxturluq salahiyiti bilen pa'aliyet qilghan bixeterlik xadimi.
Hakim jappar sowét ittipaqining 1944-1949-yilliridiki milliy azadliq inqilab dewride ghuljada doxturluq salahiyiti bilen pa'aliyet qilghan bixeterlik xadimi.
Muxbir we terjimanliq salahiyitidiki 27 yashliq Uyghur ziyaliysi abduréshit imin exmetjan qasimi qatarliqlar bilen birge qaza qilghan.
Hakim jappar abdughopur qutluqofni chaqirtip kélip, exmetjan qasimi qatarliqlarning tragédiyelik qismetlirige a'it sirlarni éytip bergen.
Lyu shawchi moskwaning yardimi bilen xitay kompartiyesi wekili déng lichünni ghuljigha exmetjan qatarliqlar bilen sözlishishke ewetti.
Hakim jappar sherqiy türkistan jumhuriyitidiki köp xizmetler we sirlargha munasiwetlik shexs
Exmetjan qasimi yétekchilikidiki sherqiy türkistan milliy armiyesi rehberlirining qazagha uchrishi sowét we xitay hökümetliri teripidin "Ayropilan qazasi" dep élan qilin'ghan.
Xitay hökümiti "Shinjang ezeldin junggoning biri qismi", "Uyghurlar bu yerge köchüp kelgen xelq" deydighan tarixiy teshwiqatini kücheytip, zéminning aldi bilen manju impériyisi dewride ishghal qilin'ghanliqini inkar qilmaqta.
Istalin yalta kélishimide érishken menpe'etlirini kapaletke ige qilish üchün xitay terepning sowét ittipaqi bilen kélishim tüzüshini kütken.
Elixan törining xéti we bériya we wishinskiyning sherqiy türkistan hökümitige yardem bérish layihesi stalin teripidin tézdin testiqlanmighan.
1944-Yili 4-ayning 8-küni sherqiy türkistan muntizim milliy armiyesi qurulush bilen burunqi partizanliq urushqa xatime bériligen.
Ikki qétim musteqil döletchilik tüzümi élan qilghan 1931-1934-yilliri we 1944-1949-yilliri keng kölemlik milliy azadliq herikiti élip bérildi.
Amérika eyni waqitta xitayning ittipaqchisi bolsimu, lékin sherqiy türkistan jumhuriyitige xitayning meydanidin emes, bashqiche qarighan.
