Ilham toxtini qoyup bérish chaqiriqi kücheymekte

Yéqindin buyan xelq'aradiki kishilik hoquq teshkilatlirining teshebbusi we orunlashturushida ilham toxtini shertsiz qoyup bérishni telep qilish pa'aliyetliri barghanche köpeymekte.

Radiyomiz ziyaritini qobul qilghan pa'aliyetchiler ilham toxtini qoyup bérish heqqidiki chaqiriq we pa'aliyetlerni köpeytishning her sahe kishilirining ilham toxtini qollaydighanliqini körsitish we xitay hökümitidin uning derhal türmidin azad qilinishini telep qilish ikenlikini bildürdi.

Melum bolushiche, xelq'aradiki kishilik hoquq teshkilatliridin xelq'ara kechürüm teshkilati we gérmaniyediki ilham toxtini qutquzush guruppisi qatarliqlar yétip kélish aldidiki 12-dékabir xelq'ara kishilik hoquq küni munasiwiti bilen ilham toxti heqqidiki pa'aliyetlirini yene kücheytmekte.

Ikki hepte ilgiri xelq'ara kechürüm teshkilati tor bétide xitay hökümitidin ilham toxtini shertsiz qoyup bérishni telep qilish imza toplash pa'aliyitini bashlighan bolsa, gérmaniyediki ilham toxtini qutquzush guruppisi yene 12-dékabir dunya kishilik hoquq künide gérmaniyening myunxén shehiride, Uyghur ziyaliysi ilham toxti we Uyghur kishilik hoquq mesilisi témisida ilham toxti muhakime yighini échilidighanliqini élan qildi.

Yéqinda radiyomiz ziyaritini qobul qilghan xelq'ara kechürüm teshkilatining diréktori sofiy réchardson xanim sözide, ilham toxtigha erkinlik telep qilish heqqide mexsus bayanatlarni élan qilish, ilham toxtini her xil kishilik hoquq mukapatlirigha namzat qilip körsitish yaki ijtima'iy taratqularda imza toplashqa chaqiriq qilish qatarliq pa'aliyetler arqiliq ilham toxti mesilisini dawamliq otturigha qoyush we bu arqiliq xitay hökümitini ilham toxtini qoyup bérishke mejburlashning muhim ehmiyetke ige ikenlikini bildürdi.

U mundaq dédi: “Ilham toxti eslide türmige tashlanmasliqi kérek idi. Biz xitay hökümitini uni derhal qoyup bérishke izchil chaqirimiz.”

Gérmaniyede qurulghan ilham toxti guruppisimu qurulghandin buyan ilham toxtini saxarof erkinlik mukapatigha namzat qilip körsitish we ilham toxtigha erkinlik telep qilish pa'aliyetlirini élip bériwatqan bolup, mezkur guruppa mes'ulliridin guruppa re'isi enwerjan ependi we guruppining mu'awin re'isi firansiyelik kishilik hoquq pa'aliyetchisi parizh 7-uniwérsitétining xitay ishliri mutexessisi proféssor mariy holizman xanimlar bügün radiyomiz ziyaritini qobul qilip, ilham toxti mesilisini dawamliq otturigha qoyushning muhimliqini tekitlidi.

Guruppa re'isi enwerjan ependi bu yil 12-dékabir xelq'ara kishilik hoquq künide mezkur guruppining orunlashturushi we gérmaniye bawariye yéshillar partiyisining sahibxaniliqida gérmaniyening myunxén shehiride “Proféssor ilham toxti we Uyghur kishilik hoquq mesilisi” dégen témida xelq'araliq muhakime yighini échilidighanliqini bildürdi.

Ilham toxti guruppisining mu'awin re'isi mariy holizman xanim bolsa, mezkur yighinni échishtiki meqsitini we ilham toxtigha dawamliq erkinlik telep qilishning muhimliqini tekitlidi.

U mundaq dédi: “Bizning meqsitimiz, her sahe kishilirining ilham toxtini qollaydighanliqini körsitish we uning türmidin derhal azad qilinishini telep qilishtin ibaret.”

Mariy holizman xanim sözide, ilham toxti ependini her xil kishilik hoquq mukapatlirigha namzat qilip körsitish bilen birlikte yene, ilham toxti heqqide mexsus xelq'araliq muhakime yighinlirinimu échishning Uyghur kishilik hoquq mesilisini dunyagha anglitish bilen bille, xitayda barghanche yamanlishiwatqan kishilik hoquq weziyitini dunyagha anglitish we bu weziyetni özgertishte xitay hökümitige bésim ishlitishte tolimu zörür ikenlikini bildürdi.

2014-Yili 15-yanwar küni xitayda turup Uyghurlarning qanuniy heqlirini ashkara telep qilghan, béyjing merkizi milletler uniwérsitétining iqtisad penliri dotsénti ilham toxti “Milliy öchmenlikke qutratquluq qilish we döletni parchilashqa urunush” jinayiti artilip tutqun qilinip, shu yili 22-séntebir küni da'iriler ilham toxtining muddetsiz qamaq jazasigha höküm qilin'ghanliqini élan qilghandin buyan, xelq'arada démokratik dölet hökümetliri, kishilik hoquq teshkilatliri we démokratik ziyaliylarning teshebbusi we orunlashturushida ilham toxtigha erkinlik telep qilish chaqiriqliri we pa'aliyetliri dawamlashmaqta.