Türmidiki sodiger abdujélil hajimning yeken élishqu weqesige shahit bolghanliqi aydinglashti

Qeshqerdiki sodigerler birleshmisining re'isi abdujélil hajim qatarliq 4 neper tonulghan sodigerning tutqun qilin'ghanliqi heqqide radiyomizgha ötken yili mektup arqiliq uchur yollighan bir anglighuchimiz, abdujélil hajimning tutqun qilinishigha, uning yekendiki élishqu weqesige shahit bolup qélishining seweb bolghanliqini ilgiri sürgen idi. Mezkur sodigerler jem'iyitining sabiq ezasi, nöwette türkiyede yashawatqan tijaretchi abduraxman hesen, abdujélil hajimning 2014 ‏-yili élishquda weqe yüz bérip birqanche kündin kéyin qeshqer wilayitining xitay sékrétari bilen birlikte yeken'ge hal sorashqa barghanliqi we jem'iyet namidin 50 ming tonna kömür yardem qilghanliqini bayan qildi.

Ilgiriki xewerlirimizde qeshqer wilayetlik sodigerler uyushmisining bashliqi abdujélil hajimning türmige tashlinishigha uning yeken élishqu weqesige shahit bolghanliqi perez süpitide otturigha qoyulghan idi. Mezkur jem'iyetning sabiq ezasi, türkiyede yashawatqan tijaretchi abduraxman hesen ependi, abdujélil hajimning élishqu weqesidin kéyin yeken'ge da'iriler bilen birlikte hal sorashqa barghanliqidin özining xewerdar ikenlikini ashkarilidi. Melum bolushiche, weqedin kéyin abdujélil hajim deslepki qétimda qeshqer wilayetlik partkomning xitay sékrétari bilen birlikte hal sorashqa barghan, kéyinki qétimda bolsa, da'irilerning aghzaki testiqi boyiche sodigerler jem'iyiti namidin yardem bérishke barghan we élishqu ahalilirige 50 ming tonna etrapida kömür tarqitip bergen.

Uyghur rayonida yéqinqi yillardin béri zakat bérish we xalisane pul yardem qilish qattiq cheklinip kelgen؛ hetta qeshqerning yapchan qatarliq jaylirida bir kishige 5 yüen pul bérishmu gumanliq heriket qatarigha kirgüzülgen we cheklen'gen. Mana mushu seweblik abdujélil hajim gerche da'irilerning ruxsiti bilen élishqu ahalilirige yardem qilghan bolsimu, yeni jarahitini téngishqa tirishqan bolsimu, yuqiriqidek weziyet sewebidin, yeni ruxset resmiy höjjet arqiliq emes, aghzaki bérilgenliki üchün, özi yétekchilik qiliwatqan xeyr-saxawet ishining aqiwitidin endishe qilghan؛ 

Ötken yilqi éniqlashlirimiz dawamida yeken tom'östengdiki mal doxtur xaliq tursun, bir gumandarning putidiki oqni éliwetkenliki üchün 10 yilliq késilgenliki delillen'gen idi. Xaliq tursunning öyige kelgen yaridargha insaniy we kespiy exlaq nuqtisidin yardem qilishi jazagha uchrawatqan ehwalda, élishqu weqesidiki atalmish jinayetchilerning mehelle-koylirigha, aldigha bérip yardem qilishtek bu yol abdujélil hajim we uning sepdashlirini barghanséri ensiretkeniken ؛ u özining we bashqa sodigerlerning dawamliq yardem qilish istiki bolsimu, hökümetning gépidin yéniwélish we özige xewp-yétishidin ensirep yardem pa'aliyitini qisqa waqit ichide toxtatqan. 

Tijaretchi abduraxman hesenning bayan qilishiche, abdujélil hajim tijaret we kündilik hayatida her waqit éhtiyatchanliq bilen yashap kelgen؛ da'irilerning gumanini qozghash éhtimali bolghan herqandaq ishtin özini uzaq tutup kelgen. Bu qétim uning yeken élishqugha yardemge bérishi, qeshqer wilayitidiki da'irilerning qozghishi bilen bolghan؛ abdujélil hajim shunche éhtiyat qilipmu, yene palaketchiliktin qutulalmighan. Uni yeken'ge yardem bérishke righbetlendürgen emeldarlar, u sotqa tartilghanda béshini ichige tiqiwalghan. 

Abdujélil hajimning teqdiri heqqide radiyomizgha kelgen mektupta, abdujélil hajimning élishqu weqesige a'it muhim sirlarni bilip qalghanliqi üchün késiwétilgenliki ilgiri sürülgen idi. Muhajirettiki Uyghur közetküchiler bolsa uning bilip yaki bilmey weqe gumandarlirining yéqinlirigha yardem qilip salghanliqi we mushu seweblik térrorchilargha yardem qilish bilen eyiblen'genlik éhtimalliqini perez qilishqan idi. Abduraxman hesen ependi bolsa, abdujélil hajimning yekende xitayning dölet sirlirini bilip qalghanliqi we shu sewebtin ujuqturulghanliqi éhtimalliqi barliqini tekitleydu.