Ichkiridiki “Shinjang sinipliri” gha jenubtiki déhqan - charwichilarning baliliri ashurup qobul qilinmaqchi
2012.06.21
Shinxu'aning xewiridin qarighanda, xitay da'iriliri xitay ölkiliride oqughuchi qobul qilishta Uyghur élining jenubidiki 3 wilayetni asas qilidighan bolup, bu qétim déhqan - charwichilarning balilirini qobul qilish nisbitini 76 pirsenttin ashurush nishan qilin'ghan.
Xitay hökümiti 2000 - yilidin bashlap xitay ölkiliride “Shinjang siniplirini” échip, Uyghur élidiki toluq ottura mektep yéshigha toshqan balilarni bu mekteplerde terbiyileshke bashlighan idi.
Gerche da'iriler buni “Uyghur balilirini ilghar pen - téxnika bilen qorallandurush” dep teshwiq qilsimu, emma Uyghur ziyaliyliri xitay hökümitining Uyghur élidiki ma'arip sistémisini kücheytishning ornigha, Uyghur balilirini xitay ölkiliride terbiyilishige guman bilen qarap kelmekte.
Radi'omiz igiligen uchurlarda yene, ichkiride oqup, xitay tilini sudek bilidighan bu bu xildiki balilarningmu Uyghur élidiki xizmet bazirida oxshashla milliy ayrimichiliqqa uchrawatqanliqi melum bolghan idi. Kishilik hoquq organliri bu siniplarni Uyghur tilini ma'arip sistémisidin qaldurush we Uyghurlarning milliy kimlikini suslashturush pilanining bir qismi dep tenqid qilip kelgen bolsimu, xitay hökümiti bu siyasetni kücheytip élip barmaqta.