Tại Bộ Giao thông- Vận tải hiện không ai dám làm sai?

Lãnh đạo Bộ Giao thông - Vận tải (GTVT) mới đây cho biết, ngành này hiện không ai dám làm sai.

Ông Nguyễn Văn Thể - Bộ trưởng Bộ GTVT phát biểu như vừa nêu khi bị các Đại biểu Quốc hội chất vấn về các vấn đề liên quan đến công tác kiểm tra, giám sát, bảo đảm chất lượng các công trình giao thông được đầu tư từ ngân sách nhà nước, hôm 9/6/2022.

Bộ trưởng Thể còn khẳng định rằng, giao thông là ngành quy hoạch hạ tầng, tư duy lâu dài, công trình mang tính liên vùng nên không tồn tại ‘tư duy nhiệm kỳ’.

Làm quan chức thì ông nào dám tuyên bố muốn làm sai hay buông lỏng cho cấp dưới làm sai. Còn thực tiễn với lời nói thì chênh nhau nhiều lắm.
-Ông Đức

Thực tế có như lời vị Bộ trưởng ngành GTVT? Ông Đức, chủ một doanh nghiệp kinh doanh vận tải ở Sài Gòn, nói với RFA hôm 10/6:

“Nói thì họ cứ nói thôi, cứ khi đăng đàn hội nghị trước công chúng thì họ nói. Chuyện họ nói theo sách vở, nói theo kiểu người quản trị, thì họ cứ nói. Mà không chỉ là giao thông đâu, nhiều thứ khác lắm. Ai đăng đàn mà dám nói làm sai, làm quan chức thì ông nào dám tuyên bố muốn làm sai hay buông lỏng cho cấp dưới làm sai. Còn thực tiễn với lời nói thì chênh nhau nhiều lắm.”

Theo ông Đức, nếu mà sai thì nhiều lắm, như trạm BOT đặt sai vị trí, đường một nẻo trạm một nơi. Ông nêu dẫn chứng:

“Tôi ở phía Nam thì biết chắc chắn tuyến tránh Cai Lậy trên trục Quốc lộ 1 về miền Tây sắp hoàn thành và thu phí, họ vẫn đặt hai trạm dù dân phản ứng. Hay tuyến tránh thành phố Biên Hòa cũng vậy. Còn ngoài Bắc thì tuyến Bắc Thăng Long - Nội Bài, tuyến tránh thành phố Vĩnh Yên cách 40km, cái đó sai rành rành mà có sửa đâu? Không chỉ dân phản ứng, truyền thông báo chí, cơ quan chức năng cũng phản ứng... có thời gian họ thừa nhận trạm đó sai, mà có sửa gì đâu. Còn những dự án chậm tiến độ nữa, cứ hứa hoài, khu vực tôi ở ba bốn cái cầu làm gần một chục năm, bỏ đó sắt thép thì cứ hen rỉ, bê tông thì có biểu hiện mục... cứ bỏ vậy thì không phải sai là gì?”

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể khẳng định ngành giao thông không dám làm sai... Nhưng chỉ mới cách nay chưa đầy hai tháng, vào ngày 25/4/2022, ông Nguyễn Ngọc Tuấn - Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng khi trả lời báo nhà nước cho biết đã ký ban hành kết luận thanh tra hai dự án có vốn đầu tư hàng nghìn tỉ đồng tại Hà Nội do Bộ GTVT làm chủ đầu tư có sai phạm.

Theo kết luận thanh tra, đó là dự án xây dựng cầu cạn đoạn Mai Dịch - Nam Thăng Long thuộc đường vành đai 3 TP.Hà Nội và dự án cải tạo, nâng cấp đường cất hạ cánh, đường lăn cảng hàng không quốc tế Nội Bài. Cả hai dự án bị phát hiện nhiều sai phạm, dẫn đến làm sai tăng vốn các gói thầu nhiều chục tỉ đồng.

Trở lại với phát biểu của ông Nguyễn Văn Thể mới đây, Cựu Trung tá Vũ Minh Trí khi trả lời RFA hôm 10/6 cho rằng, nếu không làm sai thì không thể chạy việc:

“Theo tôi lời nói như vậy không thể đúng 100 %, theo tin tôi được biết từ những người quen làm trong ngành giao thông thì bây giờ họ rất sợ làm sai. Bởi vì làm thì chắc chắn phải sai, nếu làm đúng như quy định của chế độ nhà nước thì công việc sẽ không chạy, sẽ chẳng ai có ăn cả, nên chẳng tội gì mà làm. Chính vì vậy có thể thấy rằng, trong năm vừa qua ngành giao thông là ngành tỷ lệ giải ngân rất thấp. Cách đây khoảng năm bảy năm, nhiệm kỳ trước chẳng hạn thôi, nếu mà có dự án, có tiền là tiêu bằng hết, thậm chí nếu thiếu còn lấn sang tiền ngân sách của những đợt sau. Nhưng bây giờ là không giải ngân được, không tiêu được, bởi vì nhiều cán bộ sợ sai không dám làm.”

Điều đó theo ông Vũ Minh Trí không nói lên rằng 100 % là không làm sai, ông Trí cho biết ông tin chắc rằng những việc người ta đang làm vẫn sai. Ông nêu ví dụ:

“Đầy các trạm BOT vẫn mọc lên, vẫn tiếp tục tồn tại và thu tiền của dân. Rồi các công trình cầu đường đang làm vẫn đang tiếp tục xuống cấp. Câu trả lời thì thực tế thời gian tới đây, sẽ rất nhanh thôi... sẽ có câu trả lời cho câu nói của ông Nguyễn Văn Thể. Nó cũng tương tự như vừa rồi các giám đốc CDC ở các tỉnh, ví dụ như Thừa Thiên Huế... đều hùng hồn khẳng định không tiêu cực gì, không ăn 1 đồng tiền hối lộ nào của công ty Việt Á... Nhưng đến ngày hôm nay, đã bắt tiếp giám đốc Trung tâm kiểm soát bệnh tật - CDC Hà Nội. Tức là đã hai đời giám đốc liền, trước là Nguyễn Nhật Cảm, đến người vừa rồi lên thay lại bị bắt vì liên quan Việt Á.”

Theo tôi lời nói như vậy không thể đúng 100 %, theo tin tôi được biết từ những người quen làm trong ngành giao thông thì bây giờ họ rất sợ làm sai. Bởi vì làm thì chắc chắn phải sai, nếu làm đúng như quy định của chế độ nhà nước thì công việc sẽ không chạy, sẽ chẳng ai có ăn cả, nên chẳng tội gì mà làm.
-Vũ Minh Trí

Đây không phải là lần đầu tiên Bộ GTVT cho rằng Bộ mình trong sạch, không sai phạm, không tham nhũng. Vào những ngày cuối năm 2020, Bộ GTVT khi công bố báo cáo về công tác phòng chống tham nhũng năm 2020 và cả giai đoạn 2016-2020 cho biết, chưa phát hiện trường hợp nào tham nhũng nào.(!?)

Một người dân miền Trung không muốn nêu tên vì lý do an toàn, khi trao đổi với RFA lúc đó, nhận xét:

“Bộ GTVT rất ‘trong sạch’ khi nói rằng tự kiểm tra, trong 5 năm mà không phát hiện tham nhũng! Đúng là Thanh tra Bộ GTVT nói láo một cách trơ trẽn, không hề biết xấu hổ, ngượng mồm!

Chẳng cần dẫn chứng nhiều, chỉ lấy điển hình dự án cao tốc Quảng Ngãi-Đà Nẵng với chiều dài 139 km, vốn đầu tư 34.500 tỷ đồng (# 1,5 tỷ USD), mới đưa vào sử dụng 2 tháng đã xuất hiện nhiều chỗ hư hỏng. Đến nay đã khởi tố 19 người. Không tham nhũng thì đó gọi là gì?! Hay là con số vốn đầu tư 1,5 tỷ USD ‘nhỏ’ quá, không đáng nói đến?”

Cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an vào ngày 7/12/2020 cho biết vừa khởi tố thêm 13 bị can trong vụ án ‘vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng’ tại Ban quản lý dự án đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi và các đơn vị liên quan.

Trước đó cơ quan điều tra đã khởi tố hơn 20 bị can là lãnh đạo của các đơn vị nhà thầu, giám sát, thi công... Cơ quan điều tra xác định chất lượng công trình xây dựng 7/7 gói thầu thuộc giai đoạn 1 của dự án từ nền, móng, mặt đường đều không đảm bảo tiêu chuẩn kỹ thuật là nguyên nhân gây hư hỏng công trình.

Không chỉ các vụ án lớn liên quan Bộ GTVT, các Thanh tra Giao thông thuộc Bộ GTVT lâu nay vẫn bị dư luận cho rằng có nhiều vi phạm liên quan xử phạt giao thông. Đơn cử như vụ 4 bị cáo nguyên là cán bộ Thanh tra Giao thông nhận hối lộ hàng trăm triệu đồng để bảo kê logo ‘xe vua’ tại Hà Nội.

Nhiều người cho rằng, cần phải có lực lượng giám sát như người dân, báo chí và các đảng đối lập... thì mới có thể chống tham nhũng tại Việt Nam.