Đưa tổ chức đảng giám sát có chống vi phạm xây dựng?

Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh, Nguyễn Thiện Nhân vừa có chỉ thị chấn chỉnh công tác xây dựng với yêu cầu: ‘Ở đâu có tổ chức đảng, ở đó không có vi phạm xây dựng’.

Chỉ thị của Ông Nguyễn Thiện Nhân được đưa ra tại Hội nghị lần thứ 30 Ban Chấp hành đảng bộ đảng cộng sản thành phố Hồ Chí Minh, khóa X, hôm 8/7/2019.

Cụ thể, khi nói về trật tự xây dựng, ông Nguyễn Thiện Nhân nhận định, vấn đề này ‘không giảm, quy mô còn lớn’ và gây bức xúc.

Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh nói rõ: ‘Trong tháng 7, các quận phải có nghị quyết để chấn chỉnh việc xây dựng trên toàn thành phố. Trách nhiệm không phải chỉ có chủ tịch mà bí thư cũng rất quan trọng, để cùng giám sát. Mục tiêu là đến Đại hội Đảng các quận, huyện sẽ cơ bản lập lại trật tự xây dựng. Ở đâu có tổ chức đảng, ở đó không có vi phạm pháp luật về xây dựng.’

Giáo sư Đặng Hùng Võ, Nguyên Thứ Trưởng bộ Tài Nguyên Môi Trường, hôm 9/7/2019 đưa ra nhận định về vấn đề này với RFA:

Nếu họ muốn làm mạnh thì theo tôi, nếu địa phương nào để xảy ra tình trạnh xây dựng trái phép, hay vi phạm pháp luật, hay đơn khiếu nại tố cáo nhiều, không giải quyết, thì những người đó không được tái đắc cử, đề cử, đề bạt… cái đó có lý hơn.
-Luật sư Trần Quốc Thuận

“Tôi cho rằng việc Bí thư Thành ủy thành phố Hồ Chí Minh đưa ra đề xuất, chỉ thị được thực hiện tại các cấp bộ đảng, trong vòng khoảng một năm đưa tổ chức đảng vào chấn chỉnh việc xây dựng, là rất đáng quan tâm và hoan nghênh. Trong vòng một năm thì thời gian cũng không nhiều, đấy là giai đoạn tổ chức đại hội đảng các cấp tại thành phố Hồ Chí Minh để chuẩn bị cho Đại hội đảng toàn quốc, thì tôi cho rằng quyết tâm thì chắc chắn làm được. Chỉ có vấn đề còn lại là, các cấp bộ đảng tại thành phố Hồ Chí Minh có đủ quyết tâm, đủ cương quyết và đủ sự mạnh mẽ để làm sạch các cấp bộ đảng mà mình phụ  trách hay không thôi. Tôi cho rằng lúc này làm là thuận lòng dân, rất mong muốn làm sạch tham nhũng tại Việt Nam.”

Theo chỉ thị của Bộ Chính trị ban hành ngày 30/5/2019, Đại hội đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025 tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng sẽ được tổ chức trong năm 2020. Tức còn khoảng trên dưới một năm để các quận, huyện tại thành phố Hồ Chí Minh thực hiện chỉ thị của ông Nguyễn Thiện Nhân.

Trao đổi với RFA hôm 9/7 từ Sài Gòn, Luật sư Trần Quốc Thuận, đảng viên đảng cộng sản Việt Nam, người có gần 50 năm tuổi đảng, nguyên Chánh văn phòng Quốc hội Việt Nam, nhận định:

“Theo luật tổ chức Hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân, và sự tổ chức của đảng có sự phân chia trách nhiệm, quyền lực về quản lý nhà nước và lãnh đạo, chỉ đạo chung. Hai cơ quan khác nhau nên thường các vấn đề cụ thể, điều hành trực tiếp là trách nhiệm của Ủy ban. Còn trách nhiệm của đảng là ra nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo. Cái đó thì cũng đang hoạt động rồi… Nếu họ muốn làm mạnh thì theo tôi, nếu địa phương nào để xảy ra tình trạnh xây dựng trái phép, hay vi phạm pháp luật, hay đơn khiếu nại tố cáo nhiều, không giải quyết, thì những người đó không được tái đắc cử, đề cử, đề bạt… cái đó có lý hơn. Nhiệm vụ đã có sẵn trong luật rồi.”

Theo Luật sư Trần Quốc Thuận, ở Việt Nam có nơi nào mà không có tổ chức đảng, có dân thì có chính quyền, có chính quyền thì có tổ chức đảng, trong xí nghiệp, doanh nghiệp cũng có tổ chức đảng. Ông Thuận cho rằng, ở đất nước này, có làm cái gì mà không có ý kiến của đảng đâu? Có làm cái gì mà không có sự lãnh đạo của đảng?

Đồng quan điểm, khi trao đổi với RFA từ Sài Gòn hôm 9/7/2019, Tiến sĩ, Bác sĩ Đinh Đức Long, một đảng viên đã từ bỏ đảng cho rằng, đảng đã giám sát từ lâu nhưng cũng để xảy ra nhiều sai phạm:

“Ngay vươn rau Lộc Hưng, ở đó có tổ chức đảng ngay đảng ủy phường mà vì sao bao nhiêu năm vẫn vi phạm xây dựng và vừa rồi họ cưỡng chế đập phá hơn 500 căn nhà. Đó là bằng chứng vi phạm xây dựng. Hay Thủ Thiêm, tổ chức đảng ở đấy là quận 2, mà vẫn vi phạm rất nhiều.”

Theo Tiến sĩ, Bác sĩ Đinh Đức Long, xưa nay ở đâu mà không có tổ chức đảng giám sát, bất cứ một cơ quan nào trong chế độ cộng sản này đều có tổ chức đảng giám sát, thường là bí thư chi bộ hay bí thư đảng ủy, nhưng vấn đề là tại sao vẫn xảy ra sai phạm.

RFA Edited

Tại Hội nghị lần thứ 30 Ban Chấp hành đảng bộ đảng cộng sản thành phố Hồ Chí Minh, hôm 8/7/2019, Bí thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân cũng thừa nhận vẫn còn khiếu kiện liên quan đến Khu đô thị Thủ Thiêm, Công nghệ cao…

Nhiều hộ dân tại Khu đô thị Thủ Thiêm, quận 2. thành phố Hồ Chí Minh trong gần 20 năm qua, bị di dời mà không được bồi thường một cách hợp lý, chưa kể trong đó rất nhiều người bị cưỡng chế lấy nhà mà không được đền bù. Người dân Thủ Thiêm đã nhiều lần khiếu nại từ cấp thành phố đến trung ương, nhận nhiều lời hứa hẹn của các vị lãnh đạo.

Cuối tháng 6 năm 2019, thanh tra chính phủ có công bố kết luận sai phạm tại Khu Đô thị mới Thủ Thiêm, trong đó trách nhiệm phần lớn thuộc về Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh. Khi đó ông Lê Thanh Hải là bí thư thành ủy và trước đó là chủ tịch thành phố Hồ Chí Minh, người bị cho là có trách nhiệm trong nhiều sai phạm lớn tại địa phương này khi đương chức, trong đó có vụ sai phạm đất đai tại Khu đô thị mới Thủ Thiêm.

Ngoài sai phạm tại Thủ Thiêm và vườn rau Lộc Hưng, trước đây, thành phố Hồ Chí Minh từng xảy ra nhiều vụ sai phạm liên quan đến xây dựng, điển hình như dự án xây dựng đại lộ Đông – Tây. Khi đó ông Huỳnh Ngọc Sĩ là giám đốc Ban quản lý dự án, đã bị cáo buộc tham nhũng lên đến 2.5 triệu USD liên quan đến dự án này. Ngày 25/09/2009, Tòa án Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh kết án ông Sĩ 3 năm tù vì các gian lận vừa nêu.

Kỹ sư xây dựng Trần Bang từ Sài Gòn nhận định:

“Tôi cho rằng dù có tổ chức đảng giám sát thì nói cũng sẽ che giấu hay biến tướng, hoặc là sửa chữa trong một lúc nào đó để họ bầu cử xong, họ lấy điểm để lấy cái ghế, sau đó lại đâu vào đấy. Bởi vì một khi đảng bao trùm tất cả, tất cả tham nhũng đều từ người có quyền có chức, đều là đảng viên, một đảng không có tam quyền phân lập, không có sự giám sát của dân, không có tự do báo chí thì không thể dẹp tham nhũng.”

Ngay vươn rau Lộc Hưng, ở đó có tổ chức đảng ngay đảng ủy phường mà vì sao bao nhiêu năm vẫn vi phạm xây dựng và vừa rồi họ cưỡng chế đập phá hơn 500 căn nhà. Đó là bằng chứng vi phạm xây dựng. Hay Thủ Thiêm, tổ chức đảng ở đấy là quận 2, mà vẫn vi phạm rất nhiều.
-TS. BS. Đinh Đức Long

Luật sư Trần Quốc Thuận cho rằng, vấn đề chấn chỉnh sai phạm về xây dựng là câu chuyện lâu dài, còn xác định trách nhiệm là chuyện khác. Theo luật sư Thuận, với một câu nói rất chung chung như thế, thì cũng như những câu nói mà ông Bí thư Nhân phát biểu trước đây về vụ Thủ Thiêm sẽ giải quyết trong tháng 11/2018, nhưng bây giờ 2019 rồi cũng chưa xong. Cho nên theo ông Thuận, những câu nói không phân ranh, không cụ thể thì rất khó hiểu.

Nhà báo tự do Đàm Ngọc Tuyên, hiện sinh sống ở Sài Gòn, khi trao đổi với chúng tôi hôm 9/7/2019 qua tin nhắn cho rằng:

“Chi tiết mà ông Nhân nói, chúng ta nên và phải hiểu theo nghĩa rằng tổ chức đảng cơ sở trong thời gian 1 năm đầu xây dựng thì có thể, (chỉ có thể thôi) sẽ không sai phạm, hoặc sai phạm ít. Còn sau một năm, tổ chức đảng cơ sở này sẽ mọc rễ cọc, hình thành lợi ích nhóm, kiểu sống lâu hoá già làng, ngồi ghế lâu thì lãnh đạo càng sai phạm tràn lan. Thực tế cho thấy, thì tỉnh hay thành phố trực thuộc Trung ương nào cũng vậy, bí thư mới là người thực sự nắm quyền lực, là lãnh chúa từng địa phương, Chủ tịch bản chất như người làm thuê cho bí thư. Điều đó, càng minh chứng: ở đâu có đảng, ở đó sẽ có nhiều sai phạm xây dựng, hạ tầng tan hoang, dân oan kêu than.”

Tiến sĩ Mạc Văn Trang, một đảng viên đã từ bỏ đảng cho rằng, đảng lãnh đạo toàn diện và tuyệt đối cho nên tất cả những thành công gì thì họ đều nói do đảng lãnh đạo. Do đó, tất cả những sai lầm gì, tội lỗi gì thì cũng phải nói do đảng này gây ra. Ông nói tiếp:

“Ở đâu cũng phá vỡ quy hoạch, ở đâu cũng xây dựng công trình một cách dối trá, rút ruột công trình, ở đâu cũng có chiếm đất, có dân oan… hầu hết là như thế… mà đấy đều có đảng hết, chủ trương của đảng cả… cho nên câu nói của ông Nguyễn Thiện Nhân buồn cười quá, lạ quá…”

Theo Tiến sĩ Mạc Văn Trang, đáng lẽ ra ông Bí thư Nguyễn Thiện Nhân phải nói là ‘tất cả những sai lầm, khuyết điểm về quy hoạch thì đều có trách nhiệm của đảng’… nói như vậy mới đúng.