Căn hộ nhỏ - Mật độ dân số tăng
Bộ xây dựng bổ sung hạng mục trong dự thảo tiêu chuẩn quốc gia VN cho phép diện tích tối thiểu căn hộ chung cư giảm từ 45m2 xuống còn 25m2 bất chấp cảnh báo và không tán thành của nhiều chuyên gia đô thị. Các chuyên gia cảnh báo nếu diện tích căn hộ chung cư 25m2 được phép xây dựng sẽ xảy ra tình trạng quá tải đô thị, hạ tầng và một khi tình trạng hậ tầng kỹ thuật, xã hội bị phá vỡ sẽ ảnh hưởng hạ tầng giao thông và liên đới đến cả việc cấp thoát nước đô thị -một vấn đề nan giải tại các khu đô thị hiện nay ở VN. Phớt lờ các cảnh báo, Bộ XD đang quyết tâm “bật đèn xanh” cho doanh nghiệp thực hiện dự án này.
Trước đây một năm, Bộ xây dựng đã từng có văn bản đồng ý khi một doanh nghiệp xin ý kiến xây dựng chung cư 25m2. Tuy nhiên trước sự phản ứng mạnh mẽ từ các chuyên gia xây dựng, kiến trúc sư và cả doanh nghiệp, câu chuyện về nhà chung cư 25m2 bị lắng lại và chìm xuồng. Một năm sau, Bộ xây dựng muốn “xới” lại chuyện cũ khi đưa vào dự thảo thông tin trên.
Trả lời với báo Vietnambiz.vn đăng ngày 4/10, ông Nguyễn Quốc Hiệp chủ tịch Hội đồng quản trị công ty cổ phần đầu tư Bất động sản toàn cầu cho rằng, trước kia căn hộ cho phép tối thiểu 45m2 bây giờ cho xuống 25m2 thì số lượng sẽ tăng lên gấp đôi, mật độ dân số sẽ tăng đáng kể và nó ảnh hưởng đến chủ trương của các đô thị đang quản lý về dân số. Ngoài ra, việc xây căn hộ 25m2 chỉ phù hợp với các khu vực nhà ở xã hội và dành cho những hộ gia đình nghèo, có thu nhập thấp, khu đô thị xa trung tâm…như vậy không bị gánh nặng dân số đè lên còn tại các trung tâm thành phố lớn như Hà Nội và TPHCM thì 45m2 là hoàn toàn hợp lý.
Trao đổi với RFA hôm 11/10, kiến trúc sư Trần Thanh Vân từ Hà Nội nhận định về việc này cho rằng, việc dân số nhiều không phải vì số lượng căn hộ nhỏ tăng lên, bà giải thích:
“Cách tổ chức, công ăn việc làm đã không tạo được điều kiện, tổ chức cuộc sống nó liên quan đến kiến thức, liên quan việc bố trí công ăn việc làm, nếu không có việc làm thì người ta sẽ chui vào những khu vực chật chội. Nói đâu xa ngay tại trung tâm Hà Nội một gia đình 9 người ở cùng nhau trong một căn phòng sát mặt đường với 11m2 và căn phòng đó chính là cửa hàng, mọi người còn lại phải chui lên gác lửng nhưng vì sao họ vẫn chấp nhận bởi vì họ muốn kiếm tiền, kiếm sống nên chui vào trong khu vực trung tâm để ở. Nên căn hộ chật hẹm sẽ thu hút được nhiều người thì điều đó hoàn toàn không đúng đâu.”
Ngoài ra, bà Vân còn giải thích thêm rằng, nguyên nhân quá tải đô thị còn do người dân các tỉnh đổ về trung tâm thành phố quá nhiều.
“Tại Hà Nội có một số căn hộ chung cư cao cấp như là Vingroup hay Times City thì toàn là những người giàu tại khu vực các tỉnh thành mua cho con cái để về Hà Nội học, nhiều người con cái chỉ mới đang học phổ thông thôi cũng xin về Hà Nội học trái tuyến và sẵn sàng nộp thêm tiền trái tuyến, các con cái đều có căn hộ riêng tại những khu vực đó. Cho nên không phải vì căn hộ nhỏ là thu hút được nhiều người. Đó là sự thiếu hiểu biết của những người tổ chức bởi vì tại sao lại cho xây dựng nhà tại khu vực đông này, đáng lẻ ra cần một nơi thoáng rộng cho phép làm nhà cao tầng nên đó là cái sai của người quản lý thành phố.”
Còn theo góc nhìn của ông Trần Bang, một kỹ sư xây dựng tại thành phố Hồ Chí Minh thì cho rằng, nhu cầu về nhà ở căn hộ nhỏ là có thật, một khi có nhu cầu thì buộc phải đáp ứng nhưng điều quan trọng là những nhà hoạch định chính sách phải nhìn xa, phải dự kiến được mặt lợi và hại cho cộng đồng chứ đừng có thỏa mãn bừa bãi thì mọi thứ coi như chấm hết.
"Theo tôi nhu cầu 25m2 là có thật nhưng anh phải tính toán trước được rằng nếu anh có 1000m2 đất mà lại duyêt cho xây đến 900m2 đất luôn tức 90%, rồi cho lên tối đa 30 tầng, rồi chặt nhỏ ra 25m2/căn thì số lượng người tăng nhưng mà nếu vẫn diện tích 1000m2 đó mà chỉ duyệt xây khoảng 60% chẳng hạn, số tầng khống chế chỉ độ 10 tầng thì số lượng người so ra vẫn ít nên không phải không đáp ứng được nhu cầu vẫn được thôi. Chứ đừng tận dụng hết 1000m2 xây lên xong từ khu vực chỉ 500 hộ dân biến thành 5000 hộ thì lại thành quá tải và về lâu về dài nó thành cái ổ chuột mà phá đi thì lãng phí."
Tầm nhìn xa cho đô thị hiện đại
Căn hộ được hiểu là một không gian sống và phải đầy đủ các chức năng bao gồm phòng khách, phòng bếp, nhà vệ sinh, phòng ngủ với chức năng đồng bộ khép kín. Do đó, toàn bộ chức năng này đồng bộ trong căn hộ 25m2 liệu có hợp lý không?
Ông Vũ Kim Giang, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Hải Phát Land phát biểu với truyền thông trong nước rằng: "Căn hộ 25m2 để định cư lâu dài cũng không đúng với yêu cầu ở hiện tại, chỉ có thể phát triển cho thuê sẽ phù hợp hơn khi hướng đến đối tượng sinh viên, người mới ra trường, gia đình có thu nhập thấp ở được tối đa 2 người. Căn hộ 25m2 sẽ tăng được tính lựa chọn cho khách hàng nhưng bản chất chỉ giải quyết được nhu cầu ngắn hạn, còn về lâu dài thì ai cũng muốn ở căn hộ có diện tích rộng hơn".
Từ ý kiến của ông Giang, một anh kiến trúc sư không muốn nêu tên từ Sài Gòn đồng tình và đưa ra nhận xét thêm :
“Bản thân mình đang sống trong một căn hộ khoảng 50m2, có hai phòng ngủ, 1 bếp, 1 phòng khách và 1 toilet thì theo mình đó là tiêu chuẩn tối thiểu mà 1 căn hộ có thể có được. Đó là căn hộ 2 phòng ngủ nhà còn nếu 1 phòng ngủ thì bạn có thể trừ đi 10m2 thì còn khoảng 40m2 nên nếu 1 phòng ngủ thì căn hộ tối thiểu 40m2 là hợp lý.”
Anh kiến trúc sư nói tiếp "Như mình thấy nó sai từ lúc ban đầu tức là kiến trúc nó phải đi từ quy hoạch đô thị đi đến tổng mặt bằng, rồi đến không gian kiến trúc và mới đi tới nội thất. Còn đây ngay từ đầu mình đã nhảy vào không gian nhỏ xíu như vậy rồi, kiểu như sự lựa chọn sai lầm từ đầu. Đương nhiên người dân thì không có nhiều lựa chọn vì cuộc sống, vì kinh tế thì bắt buộc họ phải tới một nơi như vậy để sinh sống. Tại sao ngay từ đầu không làm một điều gì đó đủ tiêu chuẩn cho người dân để sau ngày người ta không cần giải quyết vấn đề nội thất."
Một bạn nữ sống tại Sài Gòn nói với chúng tôi rằng, đối với cá nhân chị thì diên tích 25m2 là hợp lý nhưng nó chỉ dành cho người độc thân. Tuy nhiên chị lo ngại: "Em chỉ lo ngại rằng là những căn hộ 25m2 đó mà không quy định số lượng người ở trong cùng một căn, nếu để quá nhiều người trong cùng một căn thì cái khu vực chung, khu vực sinh hoạt công cộng thì nó không đủ.
Theo ghi nhận ý kiến của nhiều chuyên gia xây dựng và người dân thì hầu như mọi người đều cho rằng, nhu cầu về căn hộ nhỏ giá rẻ cũng thật sự cần nhưng nếu các nhà quản lý hạ tầng cũng như cơ quan chính quyền không quy hoạch, tính toán từ đầu thì tình trạng quá tải tại các khu đô thị sẽ chắc chắn xảy ra, chưa kể hàng loạt hệ lụy đi kèm…
Như Luật sư Trương Anh Tú, Đoàn luật sư Hà Nội nói vấn đề nhà chung cư diện tích tối thiểu nên có tầm nhìn 50 năm chứ không thể thiển cận được…