Chênh lệch thưởng Tết cho giáo viên

Trung Khang, RFA
2019.01.28
tieu-hoc-sg-960 Ảnh minh họa: Học sinh tại một trường tiểu học ở Sài Gòn.
Courtesy hochiminhcity.gov.vn

Thưởng tết là vấn đề tài được giới làm công ăn lương hết sức quan tâm trong thời gian trước dịp nghỉ lễ truyền thống dài ngày này. Gần đây dư luận xôn xao về tình trạng một số trường ở Sài Gòn thưởng Tết giáo viên lên đến hàng chục triệu đồng trong khi đó nhiều nơi giáo viên chỉ nhận vài trăm ngàn tiền Tết.

Thắc mắc được đưa ra là chủ yếu nguồn chi cho giáo dục đều từ tiền ngân sách, vậy do đâu lại có tình trạng tiền thưởng tết chênh lệch như vậy.

Trong khi một số giáo viên ở Sài Gòn được nhận tiền thưởng Tết cao, thì một số người khác sống và làm việc cùng chung thành phố lại không hề được thưởng như vậy. Đó là chưa kể đến trường hợp những người làm nghề “gõ đầu trẻ” ở vùng sâu vùng xa, như ở huyện Điện Biên Đông, tỉnh Điện Biên, cả huyện được ngân sách rót 40 triệu đồng, mà không phải tiền thưởng tết, mà để dành hỗ trợ các thầy cô giáo đang khó khăn…

Ở các tỉnh miền núi, nhiều thầy cô giáo dịp Tết không có cái gì cả, ngoài tiền lương mỗi thầy cô chỉ nhận một hai trăm nghìn đồng, rất nghèo khó.
-Thầy Đỗ Việt Khoa

Thầy Đỗ Việt Khoa, hiện đang giảng dạy tại Hà Nội cho biết về tình hình thực tế:

“Chuyện thưởng Tết là theo ngành giáo dục của từng tỉnh, họ quyết định trước rồi, đa phần giáo viên trên cả nước nhận tiền thưởng Tết rất là nhỏ, không đáng kể. Ở các tỉnh miền núi, nhiều thầy cô giáo dịp Tết không có cái gì cả, ngoài tiền lương mỗi thầy cô chỉ nhận một hai trăm nghìn đồng, rất nghèo khó. Tôi dạy ở Thường Tín, Hà Nội đây, dịp thưởng Tết thực chất là chúng tôi được trả trước hai tháng lương, đó là từ ngân sách. Ngoài ra có một duy nhất gọi là tăng thu nhập, hai triệu rưỡi mỗi giáo viên.”

Được biết, ngành giáo dục Việt Nam không có thưởng Tết và cũng không có lương tháng 13. Thực chất tiền thưởng Tết chính là khoản thu nhập tăng thêm do chi tiêu tiết kiệm của các trường theo Nghị định 43 của Chính phủ. Trả lời báo chí trong nước hôm 24/1, ông Trần Khắc Huy, Trưởng phòng Giáo dục – Đào tạo quận Tân Bình, TPHCM cho biết, tiền từ ngân sách rót về trường sau khi trừ các khoản chi phí, còn lại nhà trường chia thu nhập tăng thêm cho giáo viên, số tiền này tùy khả năng “gói ghém” của từng trường.

Ảnh minh họa: Học sinh và thầy giáo ở Mù Cang Chải, yên Bái.
Ảnh minh họa: Học sinh và thầy giáo ở Mù Cang Chải, yên Bái.
AFP

Trao đổi với Đài Á Châu Tự Do về vấn đề này, Phó Giáo sư - Tiến sĩ Mạc Văn Trang, người từng có hơn 30 năm công tác ở Viện Khoa học Giáo dục, nhận xét:

“Hiện nay lương giáo viên rất là thấp, giáo viên ở thành phố thì còn dạy thêm để tăng thu nhập, còn giáo viên ở miền núi vùng sâu vùng xa thì không những không dạy thêm để có nguồn thu mà đôi khi còn phải bớt tiền của mình để cho học sinh nghèo. Rất là bất bình đẳng trong ngành giáo dục. Còn về tiền thưởng thì tôi nghĩ ngân sách không thưởng nhiều đâu, giáo viên tiên tiến thì chỉ vài trăm nghìn thôi. Thế nhưng mỗi trường họ có nguồn thu riêng, có quỹ riêng của họ là quỹ đen.”

Để tìm hiểu tình thực tế, Đài Á Châu Tự Do liên lạc với một giáo viên không muốn nêu tên, hiện đang giảng dạy tại Sài Gòn, và được Cô cho biết thực tế có nhận một khoản tiền dịp Tết, tuy nhiên Cô cho biết đây không phải là tiền thưởng Tết. Cô giải thích:

“Năm nay nhà nước cho giáo viên lương theo chính sách nghị định 03. Vì TPHCM là thành phố đặc thù, mức sống cao hơn những thành phố khác, nên cho công nhân viên chức của TPHCM mức lương là 0.6 lần lương căn bản và bắt đầu cho từ tháng 4 năm 2018. Nhưng từ đó đến cuối năm 2018 không nhận đồng nào, nên mới dồn một lần lãnh gần Tết nên mọi người mới nghĩ là tiền thưởng nhưng thực ra nó không phải tiền thưởng. Đó là tiền chính sách chế độ và tiền lương của chúng tôi, dồn lại 3 quý và mới lãnh tuần rồi. Chứ thực ra tiền thưởng trường tôi chỉ hai triệu mấy thôi.”

Tuy nhiên vị giáo viên này cũng nhìn nhận có nhiều trường tại Sài Gòn, giáo viên được nhận thêm nhiều khoản tiền khác rất lớn:

Đó là tiền chính sách chế độ và tiền lương của chúng tôi, dồn lại 3 quý và mới lãnh tuần rồi. Chứ thực ra tiền thưởng trường tôi chỉ hai triệu mấy thôi.
-Một giáo viên

“Số tiền đó là tiền trích từ quỹ lương, là tiền tiết kiệm chi. Ví dụ nhà nước rót tiền để chi tiền lương cho giáo viên và các hoạt động khác, thì nếu hiệu trưởng tiết kiệm được các khoảng chi trong 1 năm, thì sẽ còn dư ra chia cho giáo viên vào dịp Tết, chứ không phải là tiền thưởng. Tiền tiết kiệm chi bao gồm cả tiền quỹ phúc lợi, ví dụ như trường nào có cho thuê mặt bằng thì gồm luôn tiền đó.”

Theo ông Trần Khắc Huy, việc tiết kiệm để chia thưởng Tết trong trường học cũng gây quan ngại, vì tiền ngân sách chi cho tất cả hoạt động của trường, cật lực tiết kiệm như vậy ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến chất lượng đầu tư cho giáo dục. Ông cho rằng, có trường đầu tư, chăm chút cho chất lượng giáo dục, hoạt động... nên xài hết tiền, cuối năm không có bao nhiêu. Nhưng có trường lại làm mọi cách để tiết kiệm thì lại dư nhiều, chia nhiều.

Phó Giáo sư - Tiến sĩ Mạc Văn Trang cho rằng, có những khoản tiền chi cho những hoạt động của giáo viên và học sinh như thực hành thí nghiệm, tham quan, các hoạt động tập thể.v.v… Nếu bớt những khoảng này để dư tiền ra thì tất nhiên ít nhiều ảnh hưởng chất lượng giáo dục. Tuy nhiên, theo ông, những khoảng này không nhiều để có thể thưởng cho mỗi giáo viên hàng chục triệu đồng như ở Sài Gòn. Vì tiền ngân sách chi cho lương đã 70%- 80% rồi, còn những khoản khác thì rất ít. Ông nói tiếp:

“Ở thành phố lớn thì tôi nghĩ có những cái quỹ như khi dạy thêm thì phải đóng cho trường, thứ hai là do phụ huynh học sinh và có những trường có diện tích đất cho thuê. Thành ra có trường thưởng giáo viên vài chục triệu nhưng có trường chỉ một triệu. Và những trường ở miền núi đôi khi chỉ thưởng vài chục nghìn.”

Theo Tiến sĩ Mạc Văn Trang, để không còn xảy ra tình trạng này, trước nhất nhà nước phải tăng lương cho giáo viên trên toàn quốc. Thứ hai, là phải thưởng cho giáo viên để khuyến khích giáo viên có nhiều đóng góp sáng tạo. Và sau cùng, phải quan tâm thêm cho giáo viên ở vùng sâu vùng xa, để những giáo viên này có thể yên tâm làm việc ở vùng xa đó.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.