Nghệ sĩ lại được kêu gọi đấu tranh: cởi trói hay lấy lòng!

Diễm Thi
Nghệ sĩ lại được kêu gọi đấu tranh: cởi trói hay lấy lòng! Ông Nguyễn Phú Trọng tại Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam sáng 25 tháng 7 năm 2023
Báo Thanh Tra

Tại lễ kỷ niệm 75 năm Ngày thành lập Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam sáng 25 tháng 7 năm 2023, ông Nguyễn Phú Trọng phát biểu rằng: “Hơn lúc nào hết, người nghệ sĩ phải bám sát cuộc sống, dám đi vào những mũi nhọn của cuộc sống; phản ánh những nhân tố mới, cách làm hay, những vấn đề mới nảy sinh trong cuộc sống, tham gia tích cực và có trách nhiệm vào các nhiệm vụ của xã hội, đặc biệt là cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực”.

Theo ông Trọng, người nghệ sĩ phải đấu tranh với mọi biểu hiện sai trái trong xã hội; phải phản ánh chân thực, sâu sắc, toàn diện hiện thực của đất nước trong thời kỳ đổi mới; phải có bản lĩnh và phải tỉnh táo.

Từ hồi nào đến giờ họ vẫn nói một đằng làm một nẻo mà. Ví dụ họ nói dân cùng chống tham nhũng, tố cáo tham nhũng nhưng khi tố cáo quyết liệt thì lại bị bắt. Đó chỉ là cách nói để được lòng dân thôi. Không tin được đâu. - Nhạc sĩ Lê Thiệu

Một số người cho rằng, đây là một bước mở cho giới văn nghệ sĩ được tự do trong sáng tác. Một số khác lại cho rằng, đây chỉ là cách nói của một vị lãnh đạo chứ thực tế thì khác hẳn. Nhạc sĩ Lê Thiệu nêu quan điểm của ông:

“Từ hồi nào đến giờ họ vẫn nói một đằng làm một nẻo mà. Ví dụ họ nói dân cùng chống tham nhũng, tố cáo tham nhũng nhưng khi tố cáo quyết liệt thì lại bị bắt. Đó chỉ là cách nói để được lòng dân thôi. Không tin được đâu. Thực sự trong giới văn nghệ sĩ, người nào có tư tưởng tự do thì họ vẫn sáng tác, vẫn viết theo chủ đề tự do của họ. Còn giới văn nghệ sĩ của nhà nước thì họ an phận, không các quan chức. Chỉ còn lại số văn nghệ sĩ tự do bên ngoài.

Thật sự với những người công chính, họ chẳng cần ai nói mà tự bản thân họ cảm thấy điều gì bức bối, nghịch lý, bất công trong xã hội là họ lên tiếng. Không cần ai đốc thúc hết. Đó là lương tâm của họ.

Nhiều đời nguyên thủ quốc gia vẫn khuyến khích thế nhưng rồi họ vẫn kiên định đi theo con đường của họ. Nếu ai đi ngược đường họ thì họ ngăn chặn. Ngăn chặn rồi mà vẫn dấn thân thì họ sẽ bắt theo Điều 331. Họ muốn bắt ai thì bắt thôi.

Còn yêu cầu văn nghệ sĩ phải tỉnh táo. Tỉnh táo ở đây là không được nói bậy - theo cách diễn giải của nhà nước. Như bên tuyên giáo họ thường nói phải tỉnh táo, không nghe luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch. Ông Trọng nói theo cách mở, nhưng mở tới đó thôi không được vượt ngưỡng họ đưa ra. Văn nghệ sĩ họ nói sự thật thì bị cho là xuyên tạc.”

Nhắc tới nghệ sĩ nhà nước, có dư luận cho rằng họ không cần khán giả qua trường hợp diễn viên Xuân Bắc - Giám đốc Nhà hát Kịch Việt Nam - khi đăng tải một câu chuyện có tên "Cái tát của mẹ" trên Facebook cá nhân cuối năm 2022. Theo dư luận hiểu, Xuân Bắc coi công chúng là “đứa bé ăn tát”, là những người “ăn cháo đá bát”. Nhiều ý kiến bình luận trên mạng xã hội cho rằng, cách hành xử của Xuân Bắc là sản phẩm của một chế độ dùng văn nghệ để tuyên truyền.   

Văn nghệ sĩ là tên gọi chung cho những người hoạt động ở lĩnh vực văn học, nghệ thuật như kiến trúc sư, diễn viên, nhà văn, họa sĩ, nhạc sĩ, nhiếp ảnh gia...

Cũng tại buổi lễ hôm 25 tháng 7 vừa qua, ông Trọng cho rằng cuộc sống có rất nhiều điều để nói, để viết, nhưng quan trọng là nói như thế nào và viết như thế nào. Ông Trọng đồng thời lưu ý văn nghệ sĩ “đừng để cho sự tầm thường, dễ dãi ám ảnh”.

Để đội ngũ văn nghệ sĩ có điều kiện sáng tạo, trực tiếp góp phần xây dựng nền tảng tinh thần của xã hội, sự phát triển toàn diện của con người trong xã hội, thì họ phải được tự do sáng tác. Nhưng với thể chế hiện nay, vai trò của văn nghệ sĩ là phải đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của đảng, chống âm mưu “diễn biến hòa bình”, chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trên lĩnh vực văn học nghệ thuật.

Cái thể chế lãnh đạo độc quyền toàn trị rất khó lòng có sự cởi mở để văn nghệ sĩ được quyền thực thi quyền rất tự nhiên của con người, là tự do ngôn luận và tự do tư tưởng, để nói thẳng về thực trạng xã hội. - Hoàng Hưng

Cũng theo ông Trọng, đội ngũ văn nghệ sĩ còn đóng vai trò quan trọng trong đấu tranh chống các quan điểm lệch lạc, sai trái, thù địch; vạch trần, phản bác các luận điệu xuyên tạc của các thế lực phản động, thù địch lợi dụng vấn đề xã hội nhạy cảm chống đảng, nhà nước trên lĩnh vực văn học nghệ thuật.

Với lời khuyến khích văn nghệ sĩ phải dám đi vào những mũi nhọn của cuộc sống; phải đấu tranh với mọi biểu hiện sai trái mà ông Trọng mới đưa ra, nhà thơ Hoàng Hưng nhận định với RFA:

“Tôi nghĩ rằng, các ông lãnh đạo Đảng Cộng sản thì lúc nào cũng nói thế thôi. Không có gì mới cả. Vấn đề là phải hiểu câu nói ấy như thế nào và thực tế áp dụng ra sao thì cũng còn một khoảng cách nhiều khi rất lớn. Xưa nay những người lãnh đạo vẫn nói văn học phải phản ánh trung thực cuộc sống; phải đấu tranh với những sai trái trong xã hội. Nói chung chung thế thôi thì ông nào chả nói được.

Nhưng trên thực tế, khi phản ánh trung thực cuộc sống và đấu tranh với những sai trái nhưng nó lại phơi bày ra những cái lỗi của người lãnh đạo, lỗi của chính quyền hay lỗi của cả hệ thống của ĐCS thì họ sẽ xử trí ra sao? Chúng ta có quá nhiều kinh nghiệm về việc này rồi.

Cái thể chế lãnh đạo độc quyền toàn trị rất khó lòng có sự cởi mở để văn nghệ sĩ được quyền thực thi quyền rất tự nhiên của con người, là tự do ngôn luận và tự do tư tưởng, để nói thẳng về thực trạng xã hội.”

Nhà thơ Hoàng Hưng nói thêm, ông Trọng từng nói ‘đánh chuột đừng để vỡ bình’trong đấu tranh chống tham nhũng, thì đây cũng thế thôi. Đấu tranh nhưng phải tỉnh táo, là không được nói hết những cái xấu cần nói, nhất là đụng đến cấp lãnh đạo.

Hơn 10 năm trước, nhà văn Phạm Xuân Nguyên, lúc đó là Chủ tịch hội văn học Hà Nội, đã kêu gọi các văn nghệ sĩ sáng tác khích lệ tinh thần yêu nước của người dân trước các hành động lấn áp của Trung Quốc trên biển Đông. Một số nghệ sĩ sáng tác sau đó bị tù như Việt Khang, Trần Vũ Anh Bình.

Nhận xét

Bạn có thể đưa ý kiến của mình vào khung phía dưới. Ý kiến của Bạn sẽ được xem xét trước khi đưa lên trang web, phù hợp với Nguyên tắc sử dụng của RFA. Ý kiến của Bạn sẽ không xuất hiện ngay lập tức. RFA không chịu trách nhiệm về nội dung các ý kiến. Hãy vui lòng tôn trọng các quan điểm khác biệt cũng như căn cứ vào các dữ kiện của vấn đề.

Nhận xét

Duy Hữu, USA
26/07/2023 15:14

Ừ thì... ừ thì... cụ Tổng Trọng, đảng " cụ Hồ "... tha hồ nói thế, nhưng không phải thế, nhưng không làm thế... như thế mới là cụ
Tổng Trọng, đảng " cụ Hồ "... tha hồ nói thi hay, làm thì láo... càng láo, càng hay, càng hay láo... càng hay nói láo, hay làm láo.

Ừ thì... ừ thì... toàn dân ta... người bình thường, còn bình thường... ai ai cũng biết thế, đã biết thế, sẽ biết thế... thế mới chết,
thế mới chết... toàn dân ta... phải nghe đi, nghe lại... cụ Tổng Trọng, đảng " cụ Hồ "... tha hồ nói lải nhải, nói đi, nói lại... tha hồ...
nhai đi, nhai lại... cho đến khi cụ Tổng Trọng, đảng " cụ Hồ "... đi gặp " cụ Hồ "... nằm chết, phơi thây... trong lăng " cụ Hồ " ... vĩ đại.

HỒTẬPCHƯƠNG
27/07/2023 08:36

Đừng nghe những gì trọng lú nói ! Qúi vị hãy nhìn kỹ những gì trọng lú làm ! ! !
( Nhái câu nói bất hủ của cố TT VNCH NGUYỄN VĂN THIỆU )