Hàng ngàn người Hmong biểu tình ở Điện Biên

Đời sống người Hmong trên các vùng núi miền Bắc Việt Nam . (ảnh minh họa)

Tin cho biết, cảnh sát được hạ lệnh dùng vũ lực đến để giải tán người biểu tình và đã xảy ra xô xát giữa lực lượng cảnh sát và dân chúng.

Đài RFA gọi cho ông Nguyễn Quốc Thái, Trưởng phòng Công thương huyện Mường Nhé để tìm hiểu tin tức nhưng được ông cho biết, hiện nay lực lượng an ninh đặt hệ thống nghe lén thông tin nên ông không thể trả lời được. Tuy úp mở để tránh thừa nhận về vụ biểu tình, nhưng ông Thái cũng không phủ nhận việc này:

“À, bây giờ thì mình đang trong huyện (Mường Nhé) đây nhưng mà thông cảm vì mình không nói được đâu. Có gì thì hỏi anh ninh. Bây giờ trong này (huyện Mường Nhé) đang bị đặt các chế độ nghe thông tin”.

Ngoài ra, chúng tôi cũng gọi cho ông Phí Trọng Lạp, Chủ tịch UBND huyện Mường Chà (giáp ranh Mường Nhé), cũng với Thái Độ dè dặt, ông cho rằng, có “tập trung đông người” ở Mường Nhé:

“Nhiều lần rồi, bình thường thôi mà. Thỉnh thoảng người ta kiện đất đai nên tụ tập đông người đó mà. Nói là tập trung đông người chứ không phải biểu tình. Thôi tôi không nắm rõ lắm đâu…”

Khu vực xảy ra biểu tình giáp biên giới Lào và Trung Quốc. Hiện nay chưa biết số người biểu tình chính xác là bao nhiêu nhưng có tin cho rằng, con số lên đến 5 ngàn người.

Cuộc biểu tình đã diển ra từ ngày 30 tháng 4 nhưng đến hôm nay mới được báo chí biết đến.

Đây là cuộc biểu tình lớn nhất của người sắc tộc thiểu số kể từ vụ biểu tình của người Thượng ở Tây Nguyên năm 2001 và năm 2004 đã làm 1 ngàn 700 người phải sang Campuchia tị nạn.

Mường Nhé là huyện nghèo nhất nước với dân số khoảng 52 ngàn người.  Huyện này giáp Mường Tè về phía Đông, giáp Lào và Mường Chà về phía Tây, và giáp Trung Quốc về phía Bắc.

Giải thích của chính quyền

Sau khi nhận được tin khoảng 5 ngàn người Hmong biểu tình ở huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên đòi tự trị và đòi tự do tôn giáo, Quỳnh Chi đã liên lạc được một số giới chức ở huyện Mường Nhé và Mường Chà (giáp ranh Mường Nhé) để hỏi chuyện. Sau đây là một số nội dung của 2 cuộc nói chuyện.

Nghe cuộc trao đổi này

Quỳnh Chi: Có phải ông Nguyễn Quốc Thái không ạ?

Ô. Nguyễn Quốc Thái: Vâng.

Quỳnh Chi: Dạ, Ở Mường Nhé đúng không ạ?

Ô. Nguyễn Quốc Thái: Đúng rồi? Sao ý nhỉ?

Quỳnh Chi: Dạ, mấy hôm nay trong báo có đăng là ở đó có biểu tình, thì tin này là như thế nào ạ?

Ô. Nguyễn Quốc Thái: À cái này có khi mình phải hỏi chỗ an ninh, chứ cái này mình cũng không biết được đâu nhé.

Quỳnh Chi: Vậy là ông còn làm việc ở Mường Nhé không ạ?

Ô. Nguyễn Quốc Thái: Có, có.

Quỳnh Chi: Tôi có nghe ông Giàng A Dình (Chủ tịch UBND huyện Mường Nhé) nói về cuộc biểu tình và cho rằng mọi người đã tan hết, tin này đúng không ạ?

Ô. Nguyễn Quốc Thái: Bây giờ thì mình đang ở trong huyện. Thông cảm, việc này mình cũng không “ấy” (nói) được đâu. Có gì hỏi chỗ lực lượng an ninh, lực lượng chính, chứ bọn mình chỉ là các cơ quan chức năng của huyện thôi nhé. Trong này bây giờ, người ta đang đặt các chế độ nghe các thông tin, nên không “ấy” nói đâu nhé.

Quỳnh Chi: Dạ không sao, tôi hiểu thưa ông. Cám ơn ông!

Và sau đây là một số nội dung trao đổi giữa Quỳnh Chi với ông Phí Trọng Lạp, Chủ tịch UBND huyện Mường Chà (giáp ranh Mường Nhé)

Quỳnh Chi: Dạ, đây có phải là ông Phí Trọng Lạp không ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Xin lỗi có việc gì đấy.

Quỳnh Chi: Có phải ông là Chủ tịch UBND huyện Mường Chà?

Ô. Phí Trọng Lạp: Đúng rồi

Quỳnh Chi: Có phải chỗ mình giáp với Mường Nhé đúng không ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Đúng.

Quỳnh Chi: Thưa, cái vụ người H’mong trên đó biểu tình ra sao rồi ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Chuyện có gì đâu…

Quỳnh Chi: Thế bây giờ là mọi người tan hết rồi hay sao?

Ô. Phí Trọng Lạp: Bình thường ý mà. Tập trung ít người, không có gì đâu…

Quỳnh Chi: Có bao nhiêu người thưa anh?

Ô. Phí Trọng Lạp: Tôi cũng không nắm rõ lắm.

Quỳnh Chi: Thế bây giờ mọi người đã về hết chưa hay như thế nào ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Cái đó là Mường Nhé, chúng tôi là Mường Chà mãi ở bên này cơ mà.

Quỳnh Chi: Nhưng từ trước đến giờ anh có thấy những chuyện này xảy ra chưa hay là lần đầu tiên?

Ô. Phí Trọng Lạp:  …Nhiều lần rồi, cũng bình thường thôi mà. Thỉnh thoảng người ta kiện tụng đất đai, “tụ tập đông người”…

Quỳnh Chi: Những người dân ở Mường Nhé từ Lai Châu đến hay như thế nào?

Ô. Phí Trọng Lạp: Những người này từ 6 tỉnh phía Bắc: Lào Cai, Yên Bái, Sơn La… người ta di cư tự do chứ khu vực ấy, trước không có người mấy. Toàn dân mới đến thôi mà.

Quỳnh Chi: Tôi cũng nghe nói những người này theo đạo Vàng Chứ, có đúng hay không ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Ngày xưa gọi là Vàng Chứ, bây giờ gọi là đạo Tin Lành.

Quỳnh Chi: Là đạo Tin Lành, thì những người này có hay đi cầu nguyện ở những nhà nguyện không thưa ông?

Ô. Phí Trọng Lạp:  À, cái này thì chúng tôi không nắm rõ. Chúng tôi thì có một điểm (nhà nguyện) đạo Tin Lành. Chúng tôi cho thành lập bình thường

Quỳnh Chi: Vâng, theo tin Quỳnh Chi biết là biểu tình diễn ra từ ngày 30/4, ông thấy đúng như vậy không?

Ô. Phí Trọng Lạp: Hiện nay tôi không để ý lắm, chuyện đó cũng bình thường ý mà. Ở bên đó, có gì giao ban thì người ta mới nói.

Quỳnh Chi: Bao lâu thì giao ban một lần?

Ô. Phí Trọng Lạp: Giao ban thì do tỉnh người ta muốn … còn giao ban huyện thì tháng một lần.

Quỳnh Chi: Mọi lần thì các Chủ tịch UBND huyện đều gặp nhau hết và thảo luận những vấn đề của từng huyện đúng không ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Vâng, tại vì thực tế là cuộc họp của tỉnh thì thỉnh thoảng người ta mời Chủ tịch các huyện họp.

Quỳnh Chi: Tôi có gọi qua thì thấy bên Mường Nhé thì hiện giờ lực lượng an ninh cũng xuống nói chuyện với người dân và cũng đặt hệ thống gọi là “theo dõi tin tức”. Bên Mường Chà thì thế nào, có chuyện đó hay không?

Ô. Phí Trọng Lạp: Không có chuyện gì ạ. Vẫn bình thường. Bên Mường Chà vẫn bình thường, có gì đâu ạ.

Quỳnh Chi: Vậy là chỉ bên Mường Nhé là có biểu tình thôi, đúng không ạ?

Ô. Phí Trọng Lạp: Chỉ “tập trung đông người”, chứ không phải biểu tình. Thôi, tôi cũng không nắm rõ đâu.

Quỳnh Chi: Không sao, tôi hiểu. Cám ơn anh nhiều nhé. Chào anh.

Thưa quý vị, có thể thấy nhiều người e ngại và tránh nói về cuộc biểu tình ở huyện Mường Nhé, xảy ra mấy ngày nay.

Theo thông tin chúng tôi nhận được, có khoảng 5 ngàn người biểu tình và có đụng độ giữa cảnh sát với dân chúng tại đây.

Theo một nguồn tin từ quân đội Việt Nam cho AFP biết, cảnh sát được hạ lệnh dùng vũ lực để giải tán cuộc biểu tình này.

Với số lượng người biểu tình lên đến hàng ngàn, đây là cuộc biểu tình lớn nhất kể từ vụ biểu tình năm 2001 và 2004 của người Thượng Tây Nguyên theo đạo Tin Lành Dega.