အက်စ်အင်န်အယ်လ်ဒီပၝတီရဲ့ ခေၝင်းဆောင် ဥက္ကှူ ဦးခြန်ထြန်းဦးနဲႛ အထြေထြေ အတြင်းရေးမြြး ဦးစိုင်းႌြန်ႛလြင်တိုႛ အပၝအဝင် ရြမ်းခေၝင်းဆောင် ၉ ဦးကို စစ်အစိုးရအာဏာပိုင်တေကြ ခေတ္ဇ တြေႚဆုံဆြေးေိံြးဖိုႛလိုႛ ေူပ္ဘာပီး ဖမ်းဆီးခေၞဆောင်သြားတာ ၅ ိံြစ်တိတိ ူပည့်ေူမာက်တဲ့ ဒီကနေႛ ဖေဖော်ဝၝရီလ ၉ ရက်နေႛမြာ တရားဝင် ေုကညာခဵက်ထုတ်္ဘပီး ခုလို တောင်းဆိုလိုက်တာ ူဖစ်ပၝတယ်။
သဘောထား မတိုက်ဆိုင်တဲ့ ိံိုင်ငံရေးလြပ်ရြားသူတေကြို ဖမ်းဆီးအကဵဉ်းခဵထားူခင်းဟာ ိံိုင်ငံအတြက် လုံးဝအကဵိြးမရြိတဲ့အူပင် အမဵိြးသား သြေးစည်းညီႌြတ်မနြဲႛ ဒီမိုကရေစီဖော်ဆောင်ရေးတိုႛကို ထိခိုက်နစ်နာစေတယ်လိုႛလည်း ထောက်ူပထားပၝတယ်။ သူတိုႛ ပၝတီရဲ့ လိုလားခဵက်ကို ဖော်ူပထားတဲ့ ေုကညာခဵက်မြာ ၊ “ရြမ်းတိုင်းရင်းသား ခေၝင်းဆောင်မဵား ူဖစ်ုကသော ဥက္ကှူ ခြန်ထြန်းဦးိံြင့် အထြေထေအြတြင်းရေးမြြး စိုင်းညြန်ႛလြင်တိုႛအပၝအဝင် ိံိုင်ငံရေးယုံုကည်ခဵက်ေုကာင့် အကဵဉ်းကဵနေသူမဵား၊ နေအိမ်တြင် ကန်ႛသတ်မိန်ႛူဖင့် အထိန်းသိမ်းခံနေရသူမဵားအားလုံး အူမန်ဆုံး ူပန်လြတ်ပေး္ဘပီး တပ်မတော်အဋ္ဌကီးအကဲမဵား အတိုက်အခံ ိံိုင်ငံအင်အားစုမဵားိံြင့် တိုင်းရင်းသားအင်အားစုမဵား စုံညီစြာ ပၝဝင်သည့် သုံးပြင့်ဆိုင် တြေႚဆုံဆြေးေိံြးရေးကို အူမန်ဆုံးစတင် ဆောင်႟ြက်သြားပၝရန်၊ အရေးတဋ္ဌကီး လိုအပ်နေသည် ူဖစ်ေုကာင်း ေုကညာလိုက်ပၝသည်” လိုႛ ဖော်ူပထားပၝတယ်။
ထောင်ကဵနေုကတဲ့ ရြမ်းတိုင်းရင်းသား ခေၝင်းဆောင်တေအြနက် ပူတာအိုထောင်ရောက် ဦးခြန်ထြန်းဦးနဲႛ ခ္ဈိံီးအကဵဉ်းထောင်မြာ အကဵဉ်းကဵနေတဲ့ ဗိုလ်ခဵြပ်ဆေထင်တိုႛရဲ့ ကဵန်းမာရေးအေူခအနေတေကြ သိပ်မကောင်းဘူးလိုႛ ပၝတီေူပာရေးဆိုခြင့်ရြိသူ ဦးစိုင်းလိတ်က ေူပာူပပၝတယ်။
“ပူတာအို္ဘမိြႚက အေးလည်းအေးတော့ ဆီးဋ္ဌကိတ်ရောင် ရောဂၝကို ခံစားနေရတယ်။ ရောဂၝေုကာင့် လြပ်ရြားရခက်ခဲတယ်။ ေူခထောက် တဖက်ကဆိုရင် တော်တော်လေးကို လြပ်ရကိုင်ရ အဆင်မေူပဘူးူဖစ်နေတယ်၊ အစာအိမ်ရောဂၝလည်း ရြိတယ်။ နောက် နားလည်း အူတယ်၊ ကောင်းကောင်း မုကားရဘူး၊ ဗိုလ်ခဵြပ်ဆေထင် ကဵန်းမာရေးမကောင်းဘူး ငြက်ဖဵားပိုး ရြိတယ်လိုႛ ေူပာတယ်။ ကုဖိုႛအတြက်ကိုအိမ်ကနေ ဆေးတြေ ပိုႛပေးနေရတယ်၊ လောလောဆယ် ဒၝပေမဲ့ ထိုးဆေးတော့ မရဘူးပေၝ့ဗဵာ။ အဲဒီမြာ ထိုးပေးမဲ့လူလည်း မရြိဘူး ဆရာဝန်လည်း မရြိဘူး ၊ သူလည်း ကိုယ်အလေးခဵိန် တော်တော်ဋ္ဌကီး ကဵသြားတယ်။ မဵက်လုံးကလည်း နဂိုအတိုင်းပဲ မြန်ူမဲမြန်နေတာ။ ခြဲခဵင် တယ်ဆိုလည်း ပေးမခြဲဘူးလေ။ ”
ရြမ်းတိုင်းရင်းသား ခေၝင်းဆောင်တေကြို ိံိုင်ငံတော်ပုန်ကန်မြ၊ ိံိုင်ငံတော်အုကည်ညိပြဵက်စေမစြတဲ့ ပုဒ်မတေနြဲႛ ၁၂ ိံြစ်ကနေ ၁၀၆ ိံြစ်အထိ ိံြစ်ရြည်ထောင်ဒဏ်တြေ ခဵမြတ်ထား္ဘပီး ဝေးလ္ဘံပီး ရာသီဥတုဆိုးဝၝးတဲ့ဒေသက အကဵဉ်းထောင်တေကြို ပိုႛထားတာူဖစ်ပၝတယ်။ ကေဵာက်ူဖြထောင်ရောက် ဦးစိုင်းလြအောင် ဆိုရင်လည်း ကိုယ်အလေးခဵိန်ကဵဆင်း္ဘပီး တကိုယ်လုံး အနာတြေ ပေၝက်ကာ ဆံပင်တေလြည်း ကဋ္ဋတ်ထြက်ကုန်တယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။
အခုလို အသက်အ႟ြယ် ဋ္ဌကီးရင့်နေုက္ဘပီူဖစ်တဲ့ ရြမ်းခေၝင်းဆောင် တေကြို အနည်းဆုံး ကဵန်းမာရေး ဆိုး႟ြားလာရင် အလြယ်တကူ ကုသပေးိံိုင်အောင် အင်းစိန်ထောင်လို နေရာမဵိြးမြာ ထားပေးသင့်တယ်လိုႛ ဦးစိုင်းလိတ်က ေူပာပၝတယ်။ အက်စ်အင်န်အယ်လ်ဒီ ပၝတီဟာ ၁၉၉၀ ခိုံြစ် အထြေထြေ ေ႟ြးကောက်ပြဲမြာ ဒုတိယမဲအမဵားဆုံးနဲႛ အိံိုင်ရရြိခဲ့တဲ့ တရားဝင် ိံိုင်ငံရေးပၝတီ ူဖစ်ပၝတယ်။