RFA/Brach Chev
បើទោះជាកម្ពុជា ប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស មានអំណាចកំពូលបី គឺនីតិប្បញ្ញត្តិ ឬសភា នីតិប្រតិបត្តិ ឬរដ្ឋាភិបាល និងតុលាការដែលស្ថាប័នធំទាំងបី មាននាទីត្រួតពិនិត្យការងារគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីអោយមានតុល្យភាពអំណាចតាមគន្លងរបបប្រជាធិបតេយ្យ ដូចមានកំណត់ក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញក្តី ការអនុវត្តជាក់ស្ដែងមិនមានទេ។ គេឃើញតែប្រធានអំណាចនីតិប្រតិបត្តិ គឺលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដើរតួយ៉ាងសកម្ម ប្រើឥទ្ធិពលរបស់ខ្លួនពេលខ្លះផ្អែកលើអារម្មណ៍លុបលើស្ថាប័ននីតិប្បញ្ញត្តិ និងតុលាការ។
តើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានធ្វើអ្វីខ្លះដែលអាចប៉ះពាល់ដល់គោលការណ៍នីតិរដ្ឋ?
មួយរយៈពេលចុងក្រោយនេះ គេឃើញកិច្ចការរដ្ឋមួយចំនួនត្រូវបានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន សម្រេចឡើងដោយផ្អែកលើអារម្មណ៍របស់លោកច្រើនជាងផ្អែកតាមគោលការណ៍ច្បាប់ ដែលប្រការនេះអាចបង្កអោយកិច្ចការប្រទេសជាតិប្រែប្រួល ឃ្លីងឃ្លោងទៅតាមភាពប្រែប្រួលនៃអារម្មណ៍របស់លោកដែរ។
កិច្ចការមួយចំនួនដែលគេឃើញ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ហាក់សម្រេចផ្អែកតាមអារម្មណ៍ផ្ទាល់ខ្លួន ឬកំហឹងរបស់លោកនោះ រួមមានការចាប់មនុស្សដាក់គុក ហើយដោះលែងវិញ ការលើកបន្តុបអ្នកនេះ អ្នកនោះ ហើយទាញទម្លាក់ចុះវិញ រហូតដល់ធ្វើច្បាប់មួយចំនួនជាដើម។
ប្ដូរចិត្តបីដងក្នុង១ថ្ងៃក្នុងរឿងតែ១
ឧទាហរណ៍៖ កាលពីចុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីផ្លាស់ប្ដូរចិត្តបីដងក្នុង១ថ្ងៃក្នុងរឿងតែ១។ នោះគឺករណី ឧត្ដមសេនីយ៍ផ្កាយបី ម៉ម ស្រ៊ីមវណ្ណា ដែលរងការចោទថា បានរំលោភច្បាប់ចរាចរណ៍។ នាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន សែន ដែលពេលខ្លះសម្រេចកិច្ចការរដ្ឋដោយយកហ្វេសប៊ុក (Facebook) ជាមូលដ្ឋាននោះ បានប្រកាសដកតំណែងឧត្ដមសេនីយ៍ ផ្កាយបី ម៉ម ស្រ៊ីមវណ្ណា បម្រើការនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ដែលប្រើពាក្យមិនសមរម្យលើប៉ូលិសចរាចរណ៍ លោក សូត្រ កញ្ញា។
នៅលើហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួន កាលពីព្រឹកថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០១៦ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសដកតំណែងលោក ម៉ម ស្រ៊ីមវណ្ណា ដោយផ្ដល់ហេតុផលយ៉ាងដូច្នេះ៖ «ខ្ញុំបានស្រាវជ្រាវយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់ និងស្ដាប់សាចុះសាឡើងនូវការនិយាយរបស់ឧត្ដមសេនីយ៍រូបនេះ។ ពាក្យ (អាប៉ូលិសចរាចរណ៍) ជាពាក្យមិនត្រឹមតែប្រមាថមើលងាយថ្នាក់ក្រោមតែប៉ុណ្ណោះទេ តែជាការប្រមាថដល់ស្ថាប័ននគរបាលទាំងមូល»។
ប៉ុន្តែបន្តិចក្រោយមកនៅព្រឹកថ្ងៃដដែល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្ដូរចិត្តដោយសរសេរថា ឧត្ដមសេនីយ៍ផ្កាយបី ម៉ម ស្រ៊ីមវណ្ណា នឹងដកពីតំណែង ប៉ុន្តែអោយទៅធ្វើការងារផ្សេងនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ ប្រសិនបើឧត្ដមសេនីយ៍រូបនេះទទួលស្គាល់កំហុស។
បន្ទាប់មក គឺនៅល្ងាចថ្ងៃដដែល លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីដូរចិត្តម្ដងទៀត ដោយសម្រេចប្រគល់តួនាទីដើមដដែលអោយឧត្ដមសេនីយ៍រូបនេះឡើងវិញ ដោយលោកសរសេរថា ប៉ូលិសចរាចរណ៍លោកសូត្រ កញ្ញា និងឧត្ដមសេនីយ៍ ម៉ម ស្រ៊ីមវណ្ណា ត្រូវរ៉ូវគ្នាវិញហើយ។
ការផ្លាស់ប្ដូរចិត្តមិនទៀងទាត់ឆាប់រហ័សបែបនេះ ត្រូវគេមើលឃើញថា ជាការប្រើអារម្មណ៍ជាជាងប្រើគោលការណ៍ច្បាប់ជាធរមាន និងជាការរំលោភលើថានានុក្រមអំណាច ធ្វើអោយច្របូកច្របល់ ពីព្រោះកិច្ចការនេះ ត្រូវក្រសួងមហាផ្ទៃ ជាអ្នកសម្រេចមុន មិនមែននាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ។
ដាក់ដកតំណែងអនុប្រធានទី១រដ្ឋសភា
ការដកចេញ និងដាក់ចូលវិញទៅតាមអារម្មណ៍ ឬកំហឹងនេះនៅមានទៀត។
បន្ទាប់ពីវិបត្តិនយោបាយ និងការចរចាគ្នារវាងគណបក្សធំទាំងពីរ ក្រោយការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៣ លោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានទទួលតំណែងជាអនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភា និងលោក សម រង្សី ប្រធានគណគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ជាប្រធានក្រុមសំឡេងភាគតិចរដ្ឋសភា ដែលមានឋានៈស្មើនាយករដ្ឋមន្ត្រី។
នៅពេលត្រូវរ៉ូវគ្នា ទាំងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន និងលោក សម រង្សី សុទ្ធតែប្រកាសថា តំណែងទាំងនេះគឺដើម្បីអត្ថប្រយោជន៍ជាតិ និងដើម្បីអាណត្តិបន្តបន្ទាប់ ឬដើម្បីក្មេងជំនាន់ក្រោយ។ ប៉ុន្តែកម្ដៅនយោបាយចាប់ផ្ដើមកើនឡើងវិញ នៅពេលមន្ត្រី និងតំណាងរាស្ត្របក្សប្រឆាំង បន្តរិះគន់រដ្ឋាភិបាលបក្សកាន់អំណាច ជាពិសេសនោះ គឺនៅពេលមានបាតុកម្មតវ៉ានៅប្រទេសបារាំង ប្រឆាំងវត្តមានលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន កាលពីខែតុលា ឆ្នាំ២០១៥។
ខឹងនឹងបាតុករដែលទៅឆាឆៅបំបាក់មុខលោកពីប្រទេសបារាំង លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលចោទថា បក្សប្រឆាំងនៅពីក្រោយបាតុករទាំងនោះ បានចេញបញ្ជាអោយមានបាតុកម្មនៅក្រុងភ្នំពេញ ទម្លាក់លោក កឹម សុខា ពីតំណែងអនុប្រធានទី១ រដ្ឋសភា។ នេះអាចបញ្ជាក់ថា ការបង្កើត ឬប្រគល់តំណែងអោយលោក កឹម សុខា ក្ដី ឬលោក សម រង្ស៊ី ក្ដី គឺដើម្បីលួងចិត្តមេបក្សប្រឆាំងទាំងពីរ និងកូនចៅអោយឈប់រិះគន់ ឬកាត់បន្ថយការវាយប្រហារទៅរដ្ឋាភិបាល ជាជាងឈរលើគោលការណ៍។
ប្រើប្រាស់សត្រូវដើម្បីបំបែកបំបាក់សត្រូវ
ចំពោះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន មធ្យោបាយឆ្ពោះទៅសម្រេចគោលដៅប្រហែល ជាមិនសំខាន់ទេ មានន័យថា ប្រើប្រាស់វិធីណាក៏ដោយ អោយតែសម្រេចបានលទ្ធផល។
ឧទាហរណ៍ដើម្បីកាច់បំបាក់គូសត្រូវ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបើកដៃអោយមានការផ្សព្វផ្សាយសំឡេងសន្ទនាឯកជនតាមទូរស័ព្ទ ដែលបានមកពីការលួចថតដោយខុសច្បាប់។ មិនថាឡើយកម្លាំងបាតុករមកពីប្រភពណាទេ អោយតែលោកអាចប្រើបាន។ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានប្រើប្រាស់ទាហាន ប៉ូលិស អង្គរក្ស ក្រុមយុវជន រដ្ឋសភា និងប្រើតុលាការ ដើម្បីទម្លាក់លោក កឹម សុខា ពីថ្នាក់ដឹកនាំរដ្ឋសភា និងបង្ខំអោយឃុំឃាំងខ្លួនឯងនៅទីស្នាក់ការបក្សរាប់ខែ។ នៅពេលនោះ មួយម៉ាត់ណាក៏លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនិយាយពីការអនុវត្តច្បាប់ទាំងអស់ ហើយថា ករណីលោក កឹម សុខា ស្ថិតក្នុងសមត្ថកិច្ចតុលាការ។
បន្ទាប់ពីគាបសង្កត់លោក កឹម សុខា មិនអោយចេញទៅណាជាងកន្លះឆ្នាំ ទំនងជាយល់ច្រឡំថា ដល់ពេលអាចប្រើប្រាស់លោក កឹម សុខា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី នៅដើមខែធ្នូ ឆ្នាំ២០១៦ បានស្នើសុំព្រះមហាក្សត្រប្រទានការលើកលែងទោសដល់លោក កឹម សុខា។ ភ្លាមៗ បន្ទាប់មក ក៏លើកបន្តុបលោក កឹម សុខា អោយធ្វើជាប្រធានក្រុមសំឡេងភាគតិចក្នុងរដ្ឋសភាជំនួសលោក សម រង្ស៊ី។ ទោះជាយ៉ាងណា លោក កឹម សុខា ត្រូវធ្វើអ្វីម្យ៉ាងជូនលោក ហ៊ុន សែន ជាថ្នូរ។ ប៉ុន្តែល្បិចខ្ចីដៃសត្រូវវាយបំបែកសត្រូវរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីមិនបានជោគជ័យទេនៅពេលលោក កឹម សុខា មិនធ្វើតាម។
លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីធ្លាប់មានប្រសាសន៍ហើយថា កុំធ្វើអោយលោកខឹង ឬប៉ះពាល់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ពីព្រោះ បើលោកខ្ញាល់ហើយ លោកនឹងតាមទៅកម្ទេចដល់ទីជម្រកចុងក្រោយរបស់បច្ចាមិត្ត។
នៅពេលលោក កឹម សុខា មិនធ្វើតាម លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ប្រែប្រួលភ្លាមៗ បង្ហាញកំហឹង ហើយប្រកាសដកតំណែងប្រធានក្រុមសំឡេងភាគតិចរដ្ឋសភាពីលោក កឹម សុខា វិញ។ ដោយមិនដំអក់ លោកក៏បញ្ជាអោយសមាជិកសភារបស់លោកបោះឆ្នោតលុបចោលប្រការ ៤៨ នៃបទបញ្ជាផ្ទៃក្នុងរដ្ឋសភាទៀត ពីព្រោះប្រការនេះជាអ្នកបង្កើតតំណែងប្រធានក្រុមសំឡេងភាគតិច-ភាគច្រើនរដ្ឋសភា។ ការប្រែប្រួលយ៉ាងឆាប់រហ័សនេះ ក៏អាចបញ្ជាក់ពីស្ថានភាពផ្លូវចិត្តមិននឹងនឈរលើគោលការណ៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែរ។
លុបចោលប្រការ ៤៨ នេះរួចហើយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីនៅមិនទាន់បាត់ក្តៅស្លឹកត្រចៀកទេ លោកក៏បញ្ជាអោយរដ្ឋសភាដែលចាំតែធ្វើតាមលោកនោះ រៀបចំកែប្រែច្បាប់គណបក្សនយោបាយអោយបានឆាប់ ដើម្បីកំណត់មិនអោយបុគ្គលមានទោសអាចធ្វើជាប្រធាន ឬអនុប្រធានគណបក្សនយោបាយបានទេ។ បំណងនៃវិសោធនកម្មច្បាប់នេះ ត្រូវគេមើលឃើញថា ជាចេតនាបញ្ចប់ជីវិតនយោបាយរបស់លោក សម រង្ស៊ី ដែលអាចឈានដល់ការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ នៅមុនពេលបោះឆ្នោតឃុំសង្កាត់ថែមទៀតផង។
ទោះជាយ៉ាងណា ការប៉ុនប៉ងបង្កើតច្បាប់មួយដើម្បីអនុវត្តលើបទល្មើសដែលកើតមានមុនច្បាប់ថ្មីនោះ គឺផ្ទុយពីគោលការណ៍នីតិរដ្ឋអន្តរជាតិ ហើយក៏ខុសនឹងទម្លាប់ដែលកម្ពុជា ធ្លាប់អនុវត្តកន្លងទៅដែរ។
ឧទាហរណ៍៖ កាលពីឆ្នាំ២០១០ រដ្ឋសភាបានអនុម័តច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយដែលមិនប្រតិសកម្ម ឬមិនអនុវត្តធាក់ថយក្រោយ។ មានន័យថា ច្បាប់ប្រឆាំងអំពើពុករលួយនោះ មិនអាចអនុវត្តទៅលើបទល្មើសពុករលួយដែលបានប្រព្រឹត្តមុនពេលច្បាប់នោះកើតឡើងទេ។
តុលាការតេឡេ
និយាយពីតុលាការវិញ ត្រូវគេមើលឃើញថា ជាឧបករណ៍ដ៏មានប្រសិទ្ធភាពរបស់គណបក្សកាន់អំណាច។
នៅក្នុងរដ្ឋធម្មនុញ្ញ បើទោះជាតុលាការជាស្ថាប័នឯករាជ្យពីរដ្ឋាភិបាល ប៉ុន្តែគ្មាននរណាម្នាក់អាចរួចខ្លួនទេ ប្រសិនបើលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ប្រកាសអោយចាប់ខ្លួននោះ ទោះជាអ្នកនោះជាអ្នកការពារសិទ្ធិមនុស្ស ការពារធនធានធម្មជាតិ ការពារដីធ្លីក៏ដោយ។ ថាអ្នកទាំងនេះចុះ មិនមានអភ័យឯកសិទ្ធិ អាចចាប់ពេលណាក៏បាន បើល្មើសច្បាប់ជាក់ស្ដែង ប៉ុន្តែអ្នកដែលមាន "អាសិទ្ធិអត់ភ័យ" នេះ ដូចជាសមាជិកសភាក៏ត្រូវបានចាប់ខ្លួនដែរ ដោយមិនចាំបាច់ទៅសុំដកអាសិទ្ធិអត់ភ័យនេះពីសភាជាមុនអោយស្របតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញទេ ដោយអះអាងថា ជាបទល្មើសជាក់ស្ដែង។
ពេលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីចង់ចាប់អ្នកណាឃុំ ទោះជាគ្មានហេតុផលផ្លូវច្បាប់គ្រប់គ្រាន់ ដូចជាករណីមន្ត្រីសិទ្ធិមនុស្សអាដហុក (ADHOC) ក៏លោកអាចចាប់បាន ព្រោះលោកមានតុលាការដែលរង់ចាំស្ដាប់បង្គាប់ ហើយបើលោកសប្បាយចិត្ត ឬឃើញផលប្រយោជន៍នយោបាយ លោកដោះលែងមកវិញ ដោយប្រើព្រះមហាក្សត្រ ដែលលោកអាចពឹងពាក់បានគ្រប់ពេល អោយប្រទានការលើកលែងទោស។ ដូចករណីលោកមេឃុំ ស៊ាង ចែត និងលោក កឹម សុខា ជាដើម។
ដូច្នេះគេអាចនិយាយបានថា ការចាប់ខ្លួន និងដោះលែងវិញ ក្នុងសំណុំរឿងមួយចំនួនមិនបានផ្អែកលើគោលការណ៍នីតិរដ្ឋទេ តែផ្អែកលើអារម្មណ ឬផលប្រយោជន៍របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីឯណោះវិញ។ ហេតុដូច្នេះហើយ ទើបក្រុមស្ត្រីតំបន់បឹងកក់ ដែលជាប់លេខខាងចេញតវ៉ា ប្រសិទ្ធិនាមតុលាការកម្ពុជា ដែលត្រូវអ្នកនយោបាយប្រើប្រាស់នេះថា ជាតុលាការតេឡេដែលអាចបញ្ជាពីចម្ងាយបាន។
សម្ដីលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ជាប្រភពនៃច្បាប់
មិនមែនតែតុលាការទេដែលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាចក្ដោបក្ដាប់បាន សូម្បីតែរដ្ឋសភាដែលជាស្ថាប័នកំពូលជាអ្នកបង្កើតរដ្ឋាភិបាល ក៏លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីអាចកុម្ម៉ង់តាមចិត្ត ពោលគឺសម្ដីរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានក្លាយជាប្រភពនៃច្បាប់ទៅហើយ។
ច្បាប់មួយចំនួនដែលរដ្ឋសភាបានបង្កើត និងកែប្រែមិនបានផ្អែកតាមគោលការណ៍ប្រយោជន៍សាកលទេ ប៉ុន្តែផ្អែកតាមអារម្មណ៍ ឬការចង់បានយ៉ាងតក់ក្រហល់របស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន។
ឧទាហរណ៍៖ ការបោះឆ្នោតបង្កើតច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែម ឬហៅថា ការបោះឆ្នោតជាកញ្ចប់បង្កើតក្បាលម៉ាស៊ីនដឹកនាំរដ្ឋសភា និងគណៈរដ្ឋមន្ត្រីក្នុងពេលតែមួយ កាលពីឆ្នាំ២០០៤។
បង្កើតច្បាប់ឯកពន្ធនភាពដើម្បីបង្ខំអោយសម្ដេចក្រុមព្រះ នរោត្ដម រណឫទ្ធិ ប្រធានគណបក្សហ្វ៊ុនស៊ិនប៉ិច ទាល់ច្រក។ ច្បាប់ដាក់ទោសអ្នកដែលមិនទទួលស្គាល់ថា មានឧក្រិដ្ឋកម្មក្នុងរបបខ្មែរក្រហមនៅពេលលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីខឹងលោក កឹម សុខា អនុប្រធានគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ។
នៅក្នុងនាទីចុងក្រោយនេះ បន្ទាប់ពីបរាជ័យមិនអាចបំបែកលោក កឹម សុខា ពីលោក សម រង្ស៊ី បានតាមវិធីផ្សេងៗ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ក៏ផ្ទុះកំហឹងរហូតដល់គំរាមរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ តាមរយៈធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់គណបក្សនយោបាយ៖ «យើងបានបណ្ដែតបណ្ដោយពួកគេច្រើនលើកហើយ ប៉ុន្តែលើកនេះអត់ទេ ចាំបាច់ធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយដាក់ថា អ្នកមានទោសអត់មានសិទ្ធិធ្វើជាប្រធាន អនុប្រធានគណបក្សនយោបាយ។ ខ្ញុំមានសំណូមពរកែដាក់ទៅដើម្បីឲ្យអស់សិទ្ធិ»។
បានដូចចិត្តកំហឹងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ក៏អាចជាប្រភពនៃច្បាប់ដែរ ដោយតំណាងរាស្ត្រគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា ចំនួន ៦០រូប បានចុះហត្ថលេខាលើសំណើវិសោធនកម្មច្បាប់ស្ដីពីគណបក្សនយោបាយបញ្ជូនទៅដល់រដ្ឋសភាហើយ នៅថ្ងៃទី១០ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៧ នេះ។
នីតិរដ្ឋនៅអាមេរិក
ប្រទេសដែលប្រកាន់របបប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្សពិត តែងគោរពព្រំដែនអំណាចរវាងនីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និងតុលាការ។
ឧទាហរណ៍៖ នៅសហរដ្ឋអាមេរិក បច្ចុប្បន្នកំពុងមានការតតាំងគ្នាផ្លូវច្បាប់រវាងតុលាការ និងប្រធានាធិបតីថ្មី លោក ដន ណល់ត្រាំ (Donald Trump)។
ភ្លាមៗបន្ទាប់ពីឡើងកាន់តំណែងប្រធានាធិបតី លោក ដូណាល់ ត្រាំ (Donald Trump) បានចេញបទបញ្ជាមួយចំនួនដែលត្រូវមនុស្សជាច្រើនយល់ថា រំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញសហរដ្ឋអាមេរិក និងប៉ះពាល់តម្លៃជាតិសាសន៍អាមេរិកាំង។ បទបញ្ជាទាំងនោះរួមមាន បម្រាមមិនអោយពលរដ្ឋពីប្រទេសកាន់សាសនាឥស្លាម ចំនួន ៧ ចូលសហរដ្ឋអាមេរិក រយៈពេល ៩០ថ្ងៃ និងផ្អាកទទួលយកជនភៀសខ្លួនដែលសហរដ្ឋអាមេរិក បានសម្រេចទទួលយកហើយរយៈពេល ១២០ថ្ងៃ។
បញ្ជារបស់ប្រធានាធិបតី ក៏ត្រូវស្ថិតក្នុងក្របខ័ណ្ឌច្បាប់ ហើយអាចតវ៉ាបានដែរ។ អ្នកដែលចេញមុខជំទាស់បទបញ្ជារបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ មានរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ ដែលបានបង្គាប់ទៅនគរបាល និងសមត្ថកិច្ចផ្សេងទៀតមិនអោយអនុវត្តន៍បទបញ្ជារបស់ប្រធានាធិបតីថ្មីរូបនេះ ដោយសំអាងថា វាបំពានរដ្ឋធម្មនុញ្ញសហរដ្ឋអាមេរិក។
លោក ដូណាល់ ត្រាំ ដែលអះអាងថា បទបញ្ជារបស់លោកគឺជាផលប្រយោជន៍របស់ប្រជាជាតិអាមេរិកាំងនោះ បានដករដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ រូបនោះចោលភ្លាម។ ប៉ុន្តែមិនមែនមានតែរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌ទេ ដែលប្រឆាំងជំទាស់បទបញ្ជាលោក ត្រាំ ថាខុសច្បាប់នោះ ចៅក្រមពីតុលាការកំពូលសហរដ្ឋអាមេរិក ចៅក្រមតុលាការសហព័ន្ធ និងចៅក្រមតុលាការតាមរដ្ឋមួយចំនួន ព្រមទាំងសមាជិកសភា និងព្រឹទ្ធសភាមកពីគណបក្សប្រជាធិបតេយ្យ និងសាធារណរដ្ឋរបស់លោក ដូណាល់ ត្រាំ ខ្លួនឯងក៏ថា បទបញ្ជារបស់លោកខុសរដ្ឋធម្មនុញ្ញដែរ។
បច្ចុប្បន្ន លោកប្រធានាធិបតី ដូណាល់ ត្រាំ បានប្ដឹងឧទ្ធរណ៍ទៅតុលាការកំពូលសហរដ្ឋអាមេរិក បន្ទាប់ពីតុលាការជាន់ខ្ពស់ បានចេញសេចក្ដីសម្ដេចអោយលោកចាញ់ក្ដីរដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងយុត្តិធម៌នៃរដ្ឋមួយចំនួន។
ប្រៀបធៀបមកកម្ពុជាវិញ រដ្ឋសភាដែលមានតួនាទីតាក់តែងច្បាប់ និងត្រួតពិនិត្យសកម្មភាពរបស់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីធានាការគោរពរដ្ឋធម្មនុញ្ញនោះ មិនដែលហ៊ានក្អកជាមួយលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ ពោលគឺលោកចង់បានច្បាប់អ្វីក៏បាន ហើយបើចង់និយាយ ៥ម៉ោងតែម្នាក់ឯងក៏ជូនបានដែរ។
រីឯក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញដែលមានតួនាទីពិនិត្យមើលធម្មនុញ្ញភាពនៃច្បាប់នោះ មិនដែលរកឃើញក្រឹត្យ-ច្បាប់ចម្រូងចម្រាសណាមួយថា ផ្ទុយពីរដ្ឋធម្មនុញ្ញទេ។ ដូចគ្នានឹងប្រធានតុលាការកំពូលដែរ ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ គឺជាសមាជិកជាន់ខ្ពស់នៃគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
មិនចម្លែកទេ ដែលតំណាងរាស្ត្របក្សកាន់អំណាចធ្វើតាមបញ្ជារបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ភ្លាមៗ ក្នុងការស្នើវិសោធនកម្មច្បាប់គណបក្សនយោបាយ ដើម្បីសងសឹកថ្នាក់ដឹកនាំបក្សប្រឆាំង ដែលអាចឈានដល់រំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ទៀតផងនោះ។
អ្នកវិភាគថា បើធ្វើវិសោធនកម្មមែន វាជាការរំលោភរដ្ឋធម្មនុញ្ញ និងផ្ទុយពីស្មារតីប្រជាធិបតេយ្យសេរីពហុបក្ស។ ច្បាប់គឺជាការសម្ដែងឆន្ទៈរបស់ប្រជារាស្ត្រ មិនមែនជាការសម្ដែងឆន្ទៈរបស់បុគ្គលម្នាក់ ឬមនុស្សមួយក្រុមនោះទេ។
ទោះជាយ៉ាងណា គេអាចលើកជាចម្ងល់ថា តើអ្វីដែលប្រធានគណបក្សកាន់អំណាចបង្គាប់អោយសមាជិកសភារបស់ខ្លួនធ្វើនេះ វានឹងបង្កើន ឬទម្លាក់ប្រជាប្រិយភាពរបស់គណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា។
ក្ដីស្រមៃរបស់ពលរដ្ឋខ្មែរ
ក្តីស្រមៃរបស់ពលរដ្ឋកម្ពុជា ចង់បានតុលាការមួយដែលស្អាតស្អំ និងឈរលើមូលដ្ឋាន គតិយុត្តិ និងចង់បានរដ្ឋសភាមួយដែលមិនមែនជាស្ថាប័នចាំប្រថាប់ត្រានោះ អាចនឹងត្រូវរង់ចាំយូរទៀត ពីព្រោះលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលមានអាយុ ៦៥ឆ្នាំហើយនោះ ប្រកាសថា លោកមិនទាន់ចង់ឈប់ធ្វើជានាយករដ្ឋមន្ត្រីទេ។ លោកថា លោកនៅមានអាយុជិត ៤០ឆ្នាំទៀត ដូច្នេះអ្នកដែលចង់ទទួលបានតំណែងរបស់លោកកុំទាន់អាលសង្ឃឹម។
ទោះជាយ៉ាងណា អ្វីៗអាចប្រែប្រួល ហើយចិត្តរបស់បុរសខ្លាំងក៏ដូច្នេះដែរ។ ដើម្បីប្រជាជាតិខ្មែរជំនាន់ក្រោយ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន អាចប្រើប្រាស់ភាពខ្លាំងរបស់លោក និងយកពេលវេលាដែលនៅសល់ជិត ៤០ឆ្នាំនេះ ប្រែក្លាយសង្គមកម្ពុជា អោយទៅជាប្រទេសមួយរុងរឿង សម្បូរសប្បាយ មាននីតិរដ្ឋពិតប្រាកដ និងរំដោះរដ្ឋដ៏អភ័ព្វមួយនេះចេញផុតពីភាពប្រទូសរ៉ាយ បែកបាក់ប្រេះឆាគ្នាក្នុងចំណោមខ្មែរគ្នាឯងក៏ថាបាន៕
well, well all of this can be used later to dissolve cpp because Hun Sen committed against the law. Bravo the new law that Hun Sen just want to enact.
Jul 19, 2017 02:57 AM
LOOKS CAMBODIA SITUATION :
EVERY THINGS IN CAMBODIA DESTROYING BY
NEPOTISM HUN SEN . THIS IS A REGIME TRAITOR
AND DICTATOR 1000% .
MR. KIM SOK IS A PATRIOT 1000%
ALL OF KHMER STAND UP FOR PEACEFUL .
Feb 15, 2017 09:12 AM
អ្នកនយោបាយខ្មែរតែងតែយល់និងនិយាយថាខ្មែរយើងមានស្ថាប័នជាតិបួនគឺស្ថាប័នមហាក្សត្រ,ស្ថាប័នសភា,ស្ថាប័នរដ្ឋាបាលនិងស្ថាប័នតុលាការ។តាមពិតសព្វថ្ងៃនេះស្រុកខ្មែរមានតែស្ថាប័នមួយគត់គឺស្ថាប័នហ៊ុនសែន។ស្ដាច់ក៏ស្ដាប់បង្គាប់ហ៊ុនសែន,សភា តុលាការ រដ្ឋាភិបាលទាំងអស់សុទ្ធតែនៅក្រោមបង្គាប់ហ៊ុនសែន។ដូច្នេះចាប់ពីពេលនេះទៅគួរតែនិយាយថាស្រុកខ្មែរមានស្ថាប័នហ៊ុនសែនតែមួយគត់ឬក៏ថាស្ថាប័ន"អាគុក"(ភាសាអ្នកស្រែតាមសំដាច់)ហ៊ុនសែន។
Feb 13, 2017 04:16 PM
I wonder what happen if some one else does the same thing as he does to everybody ? What happen if he should die tomorrow ? What will his empire that has been built on some one else blood ,tears, and sorrows be ? Last but not least, what will be the fate of their children ? Final, what the hell can he do with his wealth he robbed from entire Khmer poor country ? Bring along to HELL !
Feb 12, 2017 10:51 AM
