លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ដោយសន្តិវិធី និង​មិន​ខ្លាច​ប្រើ​កម្លាំង​ទ័ព​ បើ​មាន​ការ​ឈ្លានពាន

0:00 / 0:00

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត ​ប្រកាស​ជំហរ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ដោយ​សន្តិវិធី ដើម្បី​ការពារ​បូរណភាព​ទឹក​ដី និង​មិន​ខ្លាច​ប្រើ​កម្លាំងទ័ព ប្រសិន​បើ​មាន​ការ​ឈ្លានពាន។

លោក​ថ្លែង​បែប​នេះ គឺ​សំដៅ​ទៅ​លើ​ស្ថាន​ភាព​តានតឹង​នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ​ក្នុង​ខេត្ត​ឧត្តរ​មានជ័យ ជាទី​ដែល​យោធា​ខ្មែរ និង​យោធា​ថៃ ប៉ះ​ទង្គិច​សម្តី​គ្នា រហូត​ដល់​មាន​ការ​ព្រមាន​ផ្ទុះ​អាវុធ។

«កុំយក​រឿង​​នយោបាយ​មក​ឡូកឡំគ្នា»

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាង​ថា រដ្ឋាភិបាល​ប្ដេជ្ញា​ចិត្ត ក្នុង​ការ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ការពារ​អធិតេយ្យ​ជាតិ ព្រម​ទាំង​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ផ្អែក​លើ​បច្ចេកទេស ច្បាប់ និង​ស្មារតី​សហ​ប្រតិបត្តិការ។

លោក​ស្នើ​ឱ្យ​អ្នក​នយោបាយ​មួយ​ចំនួន​នៅ​កម្ពុជា និង​អ្នក​នយោបាយ​នៅ​​ប្រទេស​ថៃ​ កុំ​យក​រឿង​នយោបាយ​មក​ឡូកឡំ​គ្នា ​រំខាន​ដល់​កិច្ច​ការងារ​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ព្រំដែន​ប្រទេស​ទាំង​ពីរ ដោយ​សន្តិវិធី។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត៖«ថា​យើង​ធ្លាប់​មាន​ប្រវត្តិ​ជូរចត់​តាំង​ពី​២០០៨​ លើ​ ២០១១ ​រួច​ទៅ​ហើយ មិន​ចង់​ឱ្យ​យក​នយោបាយ​ទៅ​ឡូក​ឡំ​ធ្វើ​ឱ្យ​កើន​ស្មារតី​ជាតិ​និយម​ ដែល​យល់​ខុស​ ធ្វើ​ឱ្យ​ស្លាប់​ពី​ណា?គឺ​ស្លាប់​តែ​កង​ទ័ព​យើង​ ហើយ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​តំបន់​នោះ ​ត្រូវ​ជម្លៀស​ចេញ​ទាំង​អស់​ ត្រូវ​បិទ​ព្រំដែន។ ដូច្នេះ​ ការពារ​ជាតិ​ និង​ទឹក​ដី​ យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ទាំង​អស់​គ្នា»។

លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថ្លែង​បែប​នេះ ក្នុង​ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ឱ្យ​និស្សិត​នៅ​សកល​វិទ្យាល័យ​អាស៊ី-អឺរ៉ុប (Asia Euro University) នៅរាជ​ធានី​ភ្នំពេញ នៅ​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី១៩ កុម្ភៈ។

បញ្ហា​ព្រំដែន​នៅ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ កម្រើក​ឡើង​វិញ​ ក្រោយ​ពីមាន​ ជម្លោះ​ពាក្យ​សម្ដី​រវាង​យោធា​ខ្មែរ និង​ថៃ​នេះ ​កាល​ពី​ពេល​ថ្មីៗ ​នេះ នៅ​គ្រា​ដែល​ទាហាន ​និង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មួយ​ក្រុម បាន​ច្រៀង​ចម្រៀង​ជាតិ​ខ្មែរ​ បទ «ដែនដី​សុវណ្ណ​ភូមិ» នៅ​បរិវេណ​​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៣ កុម្ភៈ។

ជា​មួយ​គ្នា​​នោះ​ដែរ ទាហាន​ថៃ​មួយ​ក្រុម ដែល​ឈរ​ជើង​យាម​នៅ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ បាន​រារាំង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មិន​ឱ្យ​ច្រៀង​ចម្រៀង​ជាតិ បង្ហាញ​ពី​វប្បធម៌​ជាតិ​ខ្មែរ ក្នុង​បរិវេណ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ​នោះ​ឡើយ។

បន្ធូរ​ភាព​តានតឹង

ទាក់ទង​បញ្ហា​នេះ​ដែរ អភិបាល​ខេត្ត​ឧត្តរ​មាន​ជ័យ​លោក មាន ចាន់យ៉ាដា កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៨ កុម្ភៈ បាន​ចុះ​ទៅ​ដល់​តំបន់​ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ​ ដើម្បី​សម្រប​សម្រួល​បន្ធូរ​ភាព​តានតឹង​រវាង​ទាហាន​ខ្មែរ​និង​ថៃ។ ក្រោយ​ជួប​ជាមួយ​ភាគី​ថៃ លោក មាន ចាន់យ៉ាដា ឱ្យ​ដឹង​ថា ស្ថានការណ៍​នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ​បាន​វិល​ត្រឡប់​ទៅ​ធម្មតា​វិញ​ហើយ។

ចំណែក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ថៃ អ្នកស្រី ផែថងថាន ស៊ីណាវ៉ាត់ (Paetongtarn Shinawatra) ត្រូវ​បាន​សារ ព័ត៌មាន​ថៃ​បាង​កក​ប៉ុស្តិ៍(Bangkok Post) រាយការណ៍​កាល​ពី​ថ្ងៃ​ទី១៨ កុម្ភៈ ថា អ្នកស្រី​មិន​ទាន់​មាន​ប្រតិកម្ម​ខ្លាំង​ក្លា ចំពោះ​ហេតុការណ៍​កើត​ឡើង​នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ​នៅ​ឡើយ។ អ្នកស្រី​គ្រាន់តែ​បាន​ឆ្លើយតប​ខ្លីៗ ទៅ​កាន់​អ្នក​កាសែត​ថា វា​គ្មាន​បញ្ហា​អ្វី​ទេ ហើយ​អ្នកស្រី​ថា នឹង​ធ្វើ​ទស្សនកិច្ច​មក​កាន់​កម្ពុជា​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ នេះ។

ចំណែក​អតីត​តំណាង​រាស្ត្រ​គណបក្ស​សង្គ្រោះ​ជាតិ លោក អ៊ុំ សំអាន ពន្យល់​ថា ផ្អែក​តាម​សន្ធិសញ្ញា​បារាំង​-សៀម ឆ្នាំ១៩០៤ ដល់​ឆ្នាំ១៩០៧ គឺ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ ប្រាសាទ​តា​មាន់​តូច និង​ប្រាសាទ​តាក្របី នៅ​លើ​ភ្នំដងរែក គឺ​ឋិត​ក្នុង​ទឹកដី​របស់​ខ្មែរ។

អត្ថបទដែលទាក់ទង៖

ប្រមុខការទូតថៃបង្ហាញការមិន​សប្បាយចិត្ត ករណី​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​មួយ​ក្រុម ច្រៀងចម្រៀង​ជាតិ​នៅ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ

មន្ត្រីយោធាថៃដាក់​លិខិតតវ៉ា​មក​កម្ពុជា រឿង​ពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ច្រៀង​ភ្លេង​ជាតិនៅ​ប្រាសាទ​តាមាន់​ធំ

ថៃនៅតែពន្យារពេល​ដកកងទ័ព​ចេញពី​តំបន់​ជម្លោះ​ព្រំដែន​ជិត​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារ

ស្ថានការណ៍​នៅ​តំបន់​ព្រះវិហារ បន្ទាប់​ពី​តុលាការ​អន្តរជាតិ​បកស្រាយ​សាលក្រម

នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃថា កម្ពុជា​នឹង​មិនមាន​បញ្ហា​នឹង​រឿង​កោះគជ់​ទេ

កម្ពុជា​អាច​ទាមទារ​ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ​ពីភាគីថៃ

លោក អ៊ុំ សំអាន ថា កម្ពុជា​មាន​ភស្តុតាង និង​ឯកសារ​គ្រប់គ្រាន់​បន្សល់​ទុក​​ពី​សម័យ​អាណា​និគម​បារាំង ដែល​កម្ពុជា​អាច​ទាមទារ​ប្រាសាទ​ទាំង​​នេះ​ពី​ភាគី​ថៃ​ តាម​យន្តការ​អន្តរជាតិ ដូចគ្នា​នឹង​ប្រាសាទ​ព្រះវិហារដែរ។

លោក អ៊ុំ សំអាន៖«មុន​ឆ្នាំ​២០០៨ ​គឺ​អត់​មាន​ថៃ​នៅ​តំបន់​ប្រាសាទ​តាមាន់​ទេ​ ហើយ​ប្រាសាទ​តាក្របី​ក៏​អត់​មាន​ដែរ។ ក៏​ប៉ុន្តែ​ សង្គ្រាម​ខ្មែរ-ថៃ ​ឆ្នាំ​២០០៨​ ហ្នឹង​គឺ​លោក ហ៊ុន សែន ចរចា​ដក​ទ័ព​រៀងៗ ខ្លួន​ឱ្យ​ថៃ​មក​គ្រប់គ្រង​ប្រាសាទ​តាមាន់​តូច​ តាំង​ពី​ពេល​នោះ​តែ​ម្ដង​ទៅ ហើយ​លោក​គួរ​តែ​ប្ដឹង​ករណី​នេះ​ទៅ​តុលាការ​អន្តរជាតិ ទាំង​ប្រាសាទ​តាម​មាន់​ធំ ប្រាសាទ​តា​មាន់​តូច តា​ក្របី​ និង​កោះគជ់ គឺ​ដឹង​តែ​បាន​មក​វិញ​ហើយ​ មិន​ចាំ​បាច់​ចំណាយ​កម្លាំង​ទ័ព​តបត​ទេ»។

ជុំវិញ​រឿង​នេះ ប្រធាន​ក្រុម​ប្រឹក្សា​ឃ្លាំ​មើល​កម្ពុជា​នៅ​ប្រទេស​ន័រវែស (Norway) លោក ម៉ែន ណាត គាំទ្រ​ការ​លើក​ឡើង​របស់​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត នៅ​ពេល​នេះ​ដោយ​ឈរ​លើ​ស្មារតី​ជាតិ​និយម​ ការពារ​បូរណភាព​ទឹកដី។ ក៏ប៉ុន្តែ​លោក​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ប្រមុខ​រដ្ឋាភិបាល​រូប​នេះថា ​ត្រូវ​ក្លាហាន​រៀបចំ​ឯកសារ ​ប្តឹង​ភាគីថៃ​ទៅ​កាន់​តុលាការ​យុត្តិធម៌​អន្តរជាតិ​ បូករួម​ទាំង​ករណី​កោះគជ់​ផង​ដែរ។

លោក ម៉ែន ណាត៖«សូម​បញ្ជាក់​ជូន​លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត ថា​កុំ​បន្ត​ការ​ចរចា​ទ្វេ​ភាគី​ត​ទៅ​ទៀត ព្រោះ​វា​អត់​ប្រយោជន៍​អី​ទេ។ ភាគី​ថៃ​ ដែល​គេ​យក​បាន​ហើយ​ គេ​មិន​​ឱ្យ​យើង​វិញ​ទេ​ ត្រូវ​ចង​ចាំ​ទុក​ក្នុង​ចិត្ត​ទៅ​ក្នុង​នាម​ជា​មេដឹកនាំ»។

ប្រាសាទ​តាមាន់ធំ កសាង​ឡើង​ក្នុង​សតវត្សរ៍ទី១១ ដោយ​អតីត​ព្រះ​មហាក្សត្រ​ខ្មែរ​ក្នុង​សម័យ​អង្គរ ឋិត​លើ​ជួរ​ភ្នំ​ដង​រែក ក្នុង​ភូមិ​តាមាន់​សែនជ័យ ឃុំ​គោកមន​ ស្រុក​បន្ទាយ​អំពិល ខេត្ត​ឧត្តរ​មាន​ជ័យ ជាប់​ខេត្ត​សុរិន្ទ (Surin) ប្រទេស​ថៃ៕

កំណត់​ចំណាំ​ចំពោះ​អ្នក​បញ្ចូល​មតិ​នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​នេះ៖ ដើម្បី​រក្សា​សេចក្ដី​ថ្លៃថ្នូរ យើង​ខ្ញុំ​នឹង​ផ្សាយ​តែ​មតិ​ណា ដែល​មិន​ជេរ​ប្រមាថ​ដល់​អ្នក​ដទៃ​ប៉ុណ្ណោះ។