Enqerede “Yéngi yipek yoli we Uyghurlar” namliq yumilaq üstel yighini ötküzüldi

Xitay pütün küchi bilen türkiyede özining “Bir yol bir belwagh” qurulushini teshwiq qiliwatqan bügünki künde enqerediki Uyghur tetqiqat inistiti “Yéngi yipek yoli we Uyghurlar” mawzuluq yumilaq üstel yighini ötküzdi.

23-Noyabir küni mezkur institutning ishxanisida ötküzülgen bu pa'aliyetke dunya Uyghur qurultiyining sabiq re'isi erkin aliptékin ependi, sherqiy türkistan teshkilatlar birlikining re'isi hidayetullah oghuzxan ependi, sherqiy türkistan weqpining bash katipi doktor ömer qul ependi, Uyghur akadémiyesining re'isi proféssor alimjan inayet ependi, Uyghur akadémiyesining ijra'iye hey'iti re'isi ablimit qaraxan ependi, Uyghur ölimalar birlikining ezasi sirajidin ependi, teklimekan Uyghur neshriyatining bashliqi abdujélil turan ependi we Uyghur tetqiqat institutining xadimliri ishtirak qildi.

Uyghur tetqiqat institutining mudiri doktor erkin ekrem riyasetchilik qilghan yumilaq üstel yighinida “Yéngi yipek yoli” ning hazirqi ehwali we Uyghurlarning hazirqi weziyiti toghrisida muhakimiler élip bérildi. Andin sherqiy türkistan teshkilatlirining xitayning bu qurulushining rayondiki döletlerge we Uyghurlargha élip kélidighan ziyinini chüshendürüsh üchün némilerni qilishi kérekliki toghrisida muzakire élip bérildi.

Aldi bilen doktor erkin ekrem ependi söz qilip, yéngi yipek yolining Uyghurlarning teqdiri bilen zich munasiwetlik ikenlikini, shunga bundaq bir témida yighin chaqirghanliqini bayan qildi.

Bezi Uyghur mutexessisler xitayning 2013-yili “Yéngi yipek yoli” qurulushini dunyagha jakarlishi bilen Uyghurlargha bolghan bésim siyasitining kücheygenlikini tilgha aldi. Undaqta, “Yéngi yipek yoli” dégen zadi néme? doktor erkin ekrem échilish nutqida bu heqte chüshenche bérip ötti.

Ikki yérim sa'et dawamlashqan yighinda herqaysi ammiwi teshkilatlarning mes'ulliri we mutexessisler “Yéngi yipek yoli” ning Uyghurlargha élip

Kélidighan xewpliri we mezkur xewpni dunya jama'etchilikige anglitishning yolliri toghrisida muzakire élip bardi. Proféssor alimjan inayet ependi “Yipek yoli-ejderha yoli” sho'arini kötürüp chiqip, xitayning bu kéngeymichilik siyasitini dunyagha anglitish zörürlükini bayan qildi.

Yighin axirlashqandin kéyin so'alimizgha jawab bergen hidayetullah oghuzxan ependi enqerede chaqirilghan “Yéngi yipek yoli we Uyghurlar” mawzuluq yumilaq üstel yighinining ehmiyetlik bir yighin bolghanliqini bayan qildi.

Biz mikrofonimizni d u q ning sabiq re'isi erkin aliptékin ependigimu uzattuq. U yighinda muhim mesililerning muzakire qilin'ghanliqini, köpligen paydiliq pikirlerning otturigha chüshkenlikini tilgha aldi.

Uyghur tetqiqat instituti enqerediki Uyghur ziyaliyliri teripidin 2018-yili qurulghan bolup, bu institut Uyghurlar toghrisida doklat hazirlash, tor bétide Uyghurlar heqqide maqale élan qilish we ilmiy doklatlarni uyushturush pa'aliyetliri bilen shughullanmaqta.