Nữ giới phát triển có đe dọa đàn ông?
2012.09.28
Liên Hiệp Quốc và lãnh đạo các quốc gia luôn kêu gọi trao cho phụ nữ nhiều cơ hội phát triển hơn, và trên thực tế tại nhiều nơi, người phụ nữ đã chứng minh được bản thân mình khi họ có được những cơ hội ngang bằng với nam giới. Tuy nhiên cũng đã xuất hiện các lo ngại rằng sự phát triển của nữ giới dường như đang đe dọa sự phát triển của người đàn ông, thậm chí còn có bài báo đặt tựa ‘sự kết thúc của đàn ông’ khi nói về vấn đề này. Vậy trên thực tế người phụ nữ có lấn át đàn ông hay không?
Xu hướng mới
Phụ nữ, gia đình, con cái là những từ thường được đi liền với nhau trong tiềm thức của nhiều người từ nhiều đời nay. Tuy nhiên, với sự phát triển kinh tế và tiến bộ xã hội trong nhiều thập kỷ qua, tiềm thức này ngày nay dường như đang được thay đổi.
Chị Phương, một phụ nữ 37 tuổi, độc thân, tại Sài gòn nhận xét về những thay đổi này của phụ nữ trong thời hiện đại như sau:
Ngày xưa phụ nữ lớn lên mặc định là phải lấy chồng và có con, còn hiện nay thì quan điểm đó cũng bớt nhiều. Ngày nay người ta còn nhìn thấy sự nghiệp, cuộc sống, còn thế hệ trẻ hơn mình còn tự do thải mái hơn, đi du lịch nhiều hơn.
Người phụ nữ ngày nay trong suy nghĩ của chị Phương hay nhiều phụ nữ hiện đại khác là những người độc lập và mạnh mẽ. Họ có cơ hội học tập, trưởng thành và có cơ hội thăng tiến trong nghề nghiệp.
Tại các xã hội phát triển như châu Âu và Mỹ, điều này càng thể hiện rõ rệt. Các thống kê ở Mỹ vào năm 2011 cho thấy có tới 57% sinh viên tốt nghiệp đại học là nữ giới. Phụ nữ cũng chiếm đa số trong nhiều ngành. Họ chiếm 1/3 số y bác sĩ, 54% đội ngũ kế toán, 45% trong ngành luật và khoảng 50% ngành ngân hàng và bảo hiểm.
Một nghiên cứu vào năm 2010 của Hội đồng cao học Mỹ cho thấy tỷ lệ nữ giới lấy bằng tiến sĩ tại Mỹ trong niên khóa 2008 đến 2009 cũng cao hơn nam giới. Theo nghiên cứu này thì số nữ nhận bằng tiến sĩ chiếm 50,4% trong tổng số người nhận bằng tiến sĩ, và xu hướng này theo dự đoán còn tiếp tục. Ông Nathan Bell, Giám đốc ban Nghiên cứu và Phân tích chính sách của Hội đồng Cao học Mỹ cho biết:
Chắc chắn đây là một xu hướng mà chúng tôi đã nhìn thấy từ trước. Trong một vài năm trước đã có nhiều phụ nữ có được các bằng tiến sĩ và đến năm 2009 lần đầu tiên chúng tôi thấy phần nhiều các bằng tiến sĩ tại các ngành là do phụ nữ nắm giữ. Cho nên có thể nói là dựa vào các số liệu của chúng tôi và ở các nguồn khác, chúng có thể thấy được xu hướng này và kết quả là như vậy vào năm 2009, và sẽ tiếp tục vào năm 2010.
Phụ nữ cũng tham gia nhiều hơn vào các ngành công nghệ cao mà vốn trước kia thường được nghĩ là chỉ dành cho nam giới. Số liệu thống kê của hội đồng Cao học Mỹ cho thấy trong năm 2009, số phụ nữ nhận bằng tiến sĩ trong lĩnh vực công nghệ chiếm 22%, tăng gấp đôi so với cách đây 20 năm.
Tại các nước khác, tỷ lệ nữ giới tốt nghiệp đại học cũng cao hơn so với nam giới hoặc xấp xỉ nam giới. Cô Jin Wang, tác giả của bản báo cáo về nữ giới xuất bản trong năm nay của công ty tư vấn McKenzy, Mỹ cho biết:
Chúng tôi nghiên cứu phân tích các dữ liệu về phần trăm phụ nữ tốt nghiệp đại học tại 10 nước và kết quả cho thấy là 60% sinh viên tốt nghiệp là nữ, ví dụ như Trung Quốc, Nhật Bản và Nam Hàn, Indonesia cũng có hơn 50% sinh viên tốt nghiệp đại học là nữ.
Điều kiện học tập và cơ hội nghề nghiệp được cải thiện đã giúp phụ nữ thậm chí có thể kiếm được nhiều tiền hơn so với đàn ông. Điều này cũng thể hiện trong số liệu thống kê về thu nhập tại các gia đình Mỹ những năm trở lại đây. Cô Heather Boushey, chuyên gia kinh tế cao cấp thuộc trung tâm phát triển Mỹ cho biết:
Chúng tôi nghiên cứu phân tích các dữ liệu về phần trăm phụ nữ tốt nghiệp đại học tại 10 nước và kết quả cho thấy là 60% sinh viên tốt nghiệp là nữ.
Cô Jin Wang, cty tư vấn McKenzy
Thu nhập của phụ nữ Mỹ trong gia đình ngày nay đã trở nên hết sức quan trọng. Thực tế có đến 2/3 số bà mẹ là người kiếm tiền chính trong hai trường hợp là mẹ đơn thân hoặc kiếm nhiều tiền hơn chồng.
Thế giới từ lâu cũng không còn ngạc nhiên khi thấy phụ nữ làm lãnh đạo các quốc gia hay các tổ chức. Theo báo cáo của công ty McKenzy, tại các nước phát triển ở châu Âu và Mỹ, tỷ lệ nữ nắm giữ các vị trí lãnh đạo ở các công ty lớn chiếm khoảng từ 10 đến 20%. Mặc dù đây là con số được nhiều chuyên gia đánh giá là vẫn chưa phản ánh đúng thực lực của người phụ nữ nhưng nó cũng cho thấy sự tham gia tích cực của người phụ nữ vào các họat động kinh tế trên thế giới.
Sẵn sàng sống độc thân
Sự phát triển của nữ giới cũng đã làm nảy sinh những lo ngại nhất định. Nhà xã hội học, tác giả Kay Hymowitz vào năm 2011 đã viết một cuốn sách có tựa ‘trưởng thành: sự phát triển của người phụ nữ ngày nay đã biến đàn ông trở thành những cậu bé như thế nào’.
Theo tác giả thì sự phát triển của phụ nữ Mỹ ngày nay đang khiến cho những người đàn ông chậm trưởng thành hơn so với trước kia, và bà gọi họ là những người đàn ông không muốn lớn. Tác giả Hymowitz mô tả một thế hệ đàn ông trẻ con mới ở Mỹ là những người ở độ tuổi ngòai 30, mặc dù có thể có công ăn việc làm tử tế nhưng trong cách ứng xử hàng ngày vẫn trẻ con. Họ cũng không vội vã lấy vợ có con như các thế hệ trước kia để gánh vác thêm các trách nhiệm gia đình. Điều này khác hẳn với người phụ nữ.
Khi người phụ nữ bước vào độ tuổi 30, họ nhìn quanh và nhận ra rằng những người đàn ông có thể kết hôn lúc đó là những người nói rằng ‘tôi chưa sẵn sàng, tôi có thể đợi đến 35 hay 40 tuổi. Đây là sự chênh lệch giữa nam và nữ ở giai đoạn đầu 30.
Khi người phụ nữ thành công trong sự nghiệp, họ thường cũng muốn kết hôn với những người hoặc ngang, hoặc hơn mình, tất nhiên bao gồm cả yếu tố trưởng thành về tâm lý, nhưng chưa chắc họ đã tìm được những người đàn ông như vậy. Vì vậy, cuối cùng có những phụ nữ đành phải chọn con đường một mình. Bà Kay Hymowitz nói tiếp:
Nếu bạn nhìn vào nhiều nghiên cứu về những người phụ nữ trẻ độc thân, có học vấn, họ sẵn sàng có con một mình, dù đó là con nuôi hoặc nhờ y học. Phần đông trong số họ muốn kết hôn trước khi có con, nhưng họ không thể tìm thấy người đàn ông mà họ hài lòng. Và với hiện trạng số phụ nữ học đại học nhiều hơn nam giới, học hành thành đạt hơn nhiều, thậm chí ngay cả ở chỗ làm, thì có một số trong số họ sẽ không thể tìm được người đàn ông có cùng trình độ học vấn và tham vọng như mình.
Nhận xét này của tác giả Kay Hymowitz cũng là những chia sẻ của chị Phương.
Thực ra hạnh phúc là một thứ vô chừng, không ai xác định được. Nếu mình cảm thấy mình không tìm được người ưng ý thì mình sống độc lập cũng được, chả sao cả, bởi vì quan trọng nhất là kinh tế mình đã tự lo được rồi, mọi thứ sẽ tự theo đó, bạn bè thì vẫn vậy.
Theo tác giả Kay Hymowitz, những thay đổi này trong xã hội có thể khiến người đàn ông càng trở nên trẻ con tính vì họ không còn cảm thấy vai trò quan trọng của họ đối với gia đình:
Càng ngày càng có nhiều phụ nữ làm vậy thì càng củng cố suy nghĩ trong đầu đàn ông là họ không phải quan trọng đối với gia đình, và vì vậy họ chẳng cần phải trưởng thành, hoặc họ có thể tiếp tục tức giận nếu họ vẫn nhìn thấy những người phụ nữ tiếp tục làm như vậy.
Đã có những người đàn ông Mỹ thực sự cảm thấy tức giận vì họ thấy dường như phụ nữ ngày càng trở nên lấn át đàn ông. Bà Kay Hymowitz cho biết:
Khi người phụ nữ bước vào độ tuổi 30, họ nhìn quanh và nhận ra rằng những người đàn ông có thể kết hôn lúc đó là những người nói rằng ‘tôi chưa sẵn sàng, tôi có thể đợi đến 35 hay 40 tuổi.
Tác giả Hymowitz
Họ cảm thấy bực mình vì phụ nữ đang điều khiển mọi thứ. Họ cảm thấy như là phụ nữ quyết định mọi điều. Người phụ nữ có thể nói họ muốn cái này, họ muốn cái kia, tôi muốn có sự bình đẳng, và có rất nhiều điều mà phụ nữ muốn. Cho nên vì vậy có nhiều điều bực tức về phụ nữ. Họ cũng cảm thấy là văn hóa dường như đang chống lại đàn ông và họ có chứng minh cho điều này.
Nếu nhìn vào các chương trình hài kịch, giải trí, quảng cáo có thể thấy có nhiều hình ảnh người đàn ông bị chế nhạo và nó được chấp nhận rộng khắp mà không ai nhận ra. Ví dụ chúng ta thấy hình ảnh của người bố ngốc nghếch trong phim họat hình Simson nổi tiếng trên truyền hình. Có một phần đàn ông trong xã hội không hài lòng với hiện trạng này.
Tất nhiên cũng có những người đàn ông không đồng ý với ý kiến cho rằng sự phát triển của nữ giới đang đe dọa đàn ông. Anh Sơn, 37 tuổi, ở Hà Nội giải thích:
Quyền lực của người ta đang bị xói mòn. Khi người ta cảm thấy họ bị mất đi một cái gì đấy thì cảm nhận của người người mất bao giờ cũng lớn hơn nhiều so với người được, nên em không tin có sự bình đẳng hơn hay lấn áp hơn. Quy phạm xã hội điều chỉnh hành vi của người đàn ông trong việc phản ứng lại của người phụ nữ, nếu nó làm giảm đi quyền ra quyết định phản đối đó thì đương nhiên người đàn ông cảm thấy họ bị mất mát và cảm thấy họ bị lấn lướt.
Đã hơn một thế kỷ đã trôi qua, kể từ khi phong trào đòi bình quyền cho phụ nữ nổ ra, con người đã đi được những bước khá dài trong việc khép lại những cách biệt về giới trong nhiều lĩnh vực như y tế, giáo dục. Tuy nhiên các báo cáo gần đây của Liên Hiệp Quốc và Diễn đàn kinh tế thế giới cho thấy vẫn còn tồn tại những bất bình đẳng giới nghiêm trọng trong kinh tế, và chính trị, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Vì vậy, với hơn 7 tỷ người trên thế giới, trong đó phụ nữ chiếm khoảng xấp xỉ 1 nửa, thật khó có thể nói phụ nữ đang lấn át đàn ông.
Mọi thư từ đóng góp ý kiến cho chương trình, xin quý vị gửi về địa chỉ www.facebook.com/vietharfa hoặc email về địa chỉ vietha@rfa.org