ူမန်မာစစ်အစိုးရကို အာဆီယံ ကာကြယ်ပေးမည်မဟုတ်

အာဆီယံ အစည်းအဝေးတခုတြင် မိန်ႚခြန်းေူပာုကားနေသော အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် အြန်ကင်ယောင်။ (Photo: AFP) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

အမေရိကနိံိုင်ငံက ူမန်မာ့အရေးကို ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ တင်ူပနေတဲ့အခဵိန် ူမန်မာအစိုးရအပေၞ အာဆီယံိံိုင်ငံမဵားအဖြဲႚက အကာအကြယ်ပေးမြာ မဟုတ်ဖူးလိုႛ အာဆီယံ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်က ဇန်နဝၝရီ ၁၁ရက် ုကာသပတေးနေႛက ေူပာုကားလိုက်ပၝတယ်။

ကုလသမဂ္ဂ လုံူခံြရေးကောင်စီမြာ အမေရိကန်က ူမန်မာိံိုင်ငံက လူႛအခြင့်အရေး ခဵိြးဖောက်နေတာတေကြို ဒေသတြင်း ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေးကို ထိပၝးနေတယ်လိုႛ ဆုံးူဖတ်ခဵက်ကဵဖိုႛ ဋ္ဌကိြးပမ်းနေတဲ့အပေၞမြာ အာဆီယံအနေနဲႛ ရြေႚက အကာအကြယ်ပေးမြာ မဟုတ်ဘူးလိုႛ အာဆီယံ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် မင်္စတာ အြန်ကင်ယောင်က ဇန်နဝၝရီ ၁၁ရက်နေႛက ေူပာဆိုလိုက်တာပၝ။

ူမန်မာအစိုးရအနေနဲႛ အရင့်အရင်ကတည်းက ပေးထားတဲ့ ဒီမိုကရေစီအသြင်ကူးေူပာင်းရေးနဲႛ ဒီမိုကရေစီခေၝင်းဆောင် ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်အပၝအဝင် ိံိုင်ငံရေး အကဵဉ်းသားတြေ အားလုံး ူပန်လြတ်ပေးရေးဆိုတဲ့ ကတိကဝတ်တေကြို ူဖည့်ဆည်းသင့်တဲ့အေုကာင်း မင်္စတာ အြန်ကင်ယောင်က ဆိုပၝတယ်။

ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ စစ်အစိုးရက အာဏာရြင်စနစ်နဲႛ အုပ်ခဵြပ်္ဘပီး ိံိုင်ငံရေးနဲႛ လူႛအခြင့်အရေး အေူခအနေတြေ တစထက်တစ ယိုယြင်းလာတာဟာ ဒေသတြင်း တည်္ဘငိမ်ရေးနဲႛ ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေးကို ္ဘခိမ်းေူခာက်နေတဲ့အေုကာင်း အမေရိကန်က ဆုံးူဖတ်ခဵက်မူုကမ်းတင်္ဘပီး မနေႛကစ္ဘပီး ဆြေးေိံြးနေပၝတယ်။ ဒီအခဵိန်မြာ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ဒီမိုကရေစီစနစ် အူမန်ပေၞလာရေးဟာ ိံိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းမြာ အရေးပေၞကိင်္စူဖစ်လာပၝတယ်။

အမေရိကန်က အဆိုူပထြားတဲ့ လုံူခုံရေးကောင်စီ မူုကမ်းမြာ ိံိုင်င့ရေးအကဵဉ်းသားအားလုံး အူမန်လြတ်ပေးဖိုႛ တောင်းဆိုထားပၝတယ်။ အမေရိကန်က အခုလို ဦးဆောင်လုပ်ကိုင်နေတဲ့အတြက် ူမန်မာိံိုင်ငံက အဖြဲႚဝင်ူဖစ်နေတဲ့ အာဆီယံအဖြဲႚဋ္ဌကီးအနေနဲႛ မဵကိံြာပဵက်နေရပၝတယ်။

မနေႛည ဗုဒ္ဌဟူးနေႛညပိုင်းက ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံ စီဘူး္ဘမိြႚမြာ ကဵင်းပတဲ့ အာဆီယံ ိံိုင်ငူံခားရေး ဝန်ဋ္ဌကီးမဵား ညစာစားပြဲမြာ လုံူခံြရေးကောင်စဿီမြာ တင်ူပထားတဲ့ အမေရိကန်ရဲ့ ူမန်မာ့အရေး ဆုံးူဖတ်ခဵက်မူုကမ်းကို အာဆီယံခေၝင်းဆောင်တေကြ ဆြေးေိံြးခဲ့ုကပၝတယ်။ ဒၝပေမဲ့ အာလုံးလက်ခံိံိုင်တဲ့ အနေအထားကို မရောက်ခဲ့ဘူးလိုႛ စင်ကာပူ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး မင်္စတာ ဂေဵာ့ခဵ် ယိုက ေူပာပၝတယ်။

အာဆီယံ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ်ကတော့ ူမန်မာစစ်အစိုးရက ူပြူပင်ေူပာင်းလဲရေးကို လုပ်ဖိုႛ ပဵက်ကြက်နေသေ႟ြႚ အာဆီယံဟာ ူမန်မာကို အကာအကြယ်ပေးမြာ မဟုတ်ဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်။ ဘာလုပ်မယ်ဆိုတာကို မိမိတိုႛ မသိတဲ့အေုကာင်း၊ အခုအခၝမြာ ူမန်မာကိင်္စဟာ မိမိတိုႛ လုပိံိုင်တဲ့ ဘောင်အူပင်ဘက် ရောက်နေတဲ့ အေုကာင်း မင်္စတာ အြန်ကင်ယောင်က ေူပာပၝတယ်။

အာဆီယံ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီးတေကြ ူမန်မာစစ်အစိုးရ ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး ဦးဉာဏ်ဝင်းကို ူမန်မာအစိုးရက ဘာလိုႛ ကတိတြေ အကောင်ထည် မဖော်ရသလဲ၊ ဒေၞအောင်ဆန်းစုုကည်ကို ဘာလိုႛ ူပန်လြတ်မပေးတာလဲ ဆိုတဲ့အခဵက်တေနြဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး စိတ်ပဵက်နေရတာကို ေူပာူပုကတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ အာဆီယံအနေနဲႛတော့ ူမန်မာိံိုင်ငံမြာ ဒီမိုကရေစီ ူမန်ူမန်အကောင်ထည်ဖော်ဖိုႛ အာဆီယံ ထိပ်သီးညီလာခံ ကဵင်းပတိုင်း ဆက်တိုက် တောင်းဆို တိုက်တြန်းနေမြာူဖစ်တဲ့အေုကာင်း သူက ဆက်ေူပာပၝတယ်။

မလေးရြား ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး မင်္စတာ ဆရက်ဒ် ဟာမစ်ကတော့ ူမန်မာ့အရေးဟာ ္ဘငိမ်းခဵမ်းရေး မထိပၝးပၝဘူးလိုႛ အာဆီယံက ိံိုင်ငံတကာသိအောင် ကူညီပေးဖိုႛ ဆ္ဋိံရြိခဲ့တဲ့ အေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ ူမန်မာစစ်အစိုးရအနေနဲႛ အာဆီယံကို ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေး ရင်ုကားစေ့ရေးလုပ်ငန်းတေမြြာ အရေးပၝတဲ့ အခန်းကနေ ပၝဝင်ခြင့်ူပြစေခဵင်ခဲ့ေုကာင်း ေူပာပၝတယ်။

ိံိုင်ငံတကာ ဖိအားတြေ ရင်ဆိုင်လာရတိုင်း အာဆီယံ ညီႌြတ်ရေးနဲႛ တစုတစည်းတည်း ူဖစ်တယ်ဆိုတာကို ူမန်မာအစိုးရအနေနဲႛ ရလိုတာဟာ မထူးဆန်းေုကာင်း၊ ဒၝပေမဲ့ ဒီတခၝတော့ ူမန်မာ့ိံိုင်ငံရေး ဘောလုံးဟာ ူမန်မာအစိုးရ ပိုင်နက်ကြင်းထဲမြာပဲ ရြိနေတော့တဲ့အေုကာင်း ေူပာခဲ့ပၝတယ်။ ူမန်မာစစ်အစိုးရအနေနဲႛ တူခားိံိုင်ငံက မကူညီခင် ကိုယ့်ဖာသာ ကူညီဖိုႛလိုေုကာင်း မင်္စတာ ဆရက်ဒ် ဟာမစ်က ေူပာပၝတယ်။

ူမန်မာအပၝအဝင် အာဆီယံိံိုင်ငံမဵားအဖြဲႚဟာ ၁၀ ရက်နေႛကစ္ဘပီး ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံ စီဘူး္ဘမိြႚမြာ ညီလာခံကဵင်းပနေပၝတယ်။ အာဆီယံ ဘသာပတိံိုင်ငူံဖစ်တဲ့ ဖိလစ်ပိုငိံိုင်ငံက ိံိုင်ငူံခားရေးဝန်ဋ္ဌကီး မင်္စတာ အယ်လ်ဘတ်တို ႟ိုူမလြိုကတော့ မုကာခင်က ူမန်မာအစိုးရ လုပ်ဆောင်လာတဲ့ ကိင်္စတေကြို ဋ္ဌကိဆြိုလိုက်သလို ဒီမိုကရေစီ လမ်းႌြန်မြာ ဒီထက် ပိုတဲ့ ဖြံႚ္ဘဖိြးတိုးတက်မြတြေ ရြိလာဖိုႛလည်း ညီလာခံ အဖြင့်မိန်ႛခြန်းမြာ ထည့်သြင်း တောင်းဆိုလိုက်ပၝတယ်။