၁၉၉၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲ ိံြစ် ၂၀ ူပည့် အခမ်းအနားမဵား အ္ဋိံိယိံြင့် ထိုင်းမြာကဵင်းပ

၁၉၉၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲ အိံြစ် ၂၀ ူပည့်တဲ့ ဒီကနေႛ မေလ ၂၇ ရက်နေႛမြာ အထိမ်းအမြတ် အခမ်းအနားတေနြဲႛ အဲဒီ နောက်ဆုံးကဵင်းပခဲ့တဲ့ ပၝတီစုံ အထြေထြေ ေ႟ြးကောက်ပြဲရဲ့ ရလဒ်ကို အကောင်အထည် ဖော်မပေးပဲ အခု စစ်အစိုးရက ထပ်္ဘပီး ူပလြုပ်ဖိုႛ ဋ္ဌကံစည်နေတဲ့ ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲကို ဆန်ႛကဵင်တဲ့ အေုကာင်း ဆ္ဋိံထုတ်ဖော်တဲ့ ပြဲတေကြို အိမ်နီးခဵင်း အ္ဋိံိယိံိုင်ငံနဲႛ ထိုင်းိံိုင်ငံတိုႛမြာ ူမန်မာိံိုင်ငံသားတေကြ စုဝေးကဵင်းပခဲ့ုကပၝတယ်။

2010.05.27
election_anni_thai_305px.jpg ၁၉၉၀ အထြေထြေ ေ႟ြးကောက်ပြဲ အိံိုင်ရရြိသော ိံြစ် ၂၀ ေူမာက် အထိမ်းအမြတ် အခမ်းအနားကို မေလ ၂၇ ရက်နေႛက ထိုင်း ူမန်မာ နယ်စပ်တနေရာတြင် ကဵင်းပနေပုံ ူဖစ်ပၝသည်။ (ဝဲ မြ ယာ) NLD-LA ဗဟိုကော်မတီဝင် ဦးူမင့်သိန်း၊ NLD-LA ဥက္ကှူ ယင်းမာပင်္ဘမိြႚနယ် လြတ်တော်အမတ် ဦးဗိုလ်သောင်း၊ ဆိပ်ကမ်း္ဘမိြႚနယ် NLD အမတ် ဒေၞစန်းစန်း၊ ဖယ်ခု္ဘံမိြႚနယ် လြတ်တော်အမတ် ဦးခြန်မာကိုဘနိံြင့် အမည်မသိ ပုဂ္ဂိြလ်တဦးတိုႛ ူဖစ်ပၝသည်။ (Photo: RFA)
(Photo: RFA)

အိံ္ဋိယိံိုင်ငံ နယူးဒေလ္ဘီမိြႚမြာ ရောက်နေတဲ့ ဒီမိုကရေစီလိုလားသူ ူမန်မာိံိုင်ငံသားတေဟြာ အိံ္ဋိယ ပၝလီမန် အနီးက ဂဵန်တားမန်တား ပန်းူခံမြာ ခဵီတက်ဆ္ဋိံူပပြဲတခုအနေနဲႛ ူပလြုပ်ခဲ့ပၝတယ်။ ဆ္ဋိံူပပြဲမြာ အမဵိြးသမီးမဵား အဖြဲႚခဵြပ် ူမန်မာိံိုင်ငံရဲ့ သဘာပတိတဦးူဖစ်တဲ့ ဒေၞသင်းသင်းအောင်က ခုလို ေူပာပၝတယ်။

ကဵမတိုႛတြေ တောင်းဆိုထားတဲ့ ဒေၞအောင်ဆန်းစုဋ္ဌကည်အပၝအဝင် ိံိုင်ငံရေးအကဵဉ်းသား အားလုံးကို လြတ်ပေးရေး၊ တိုင်းရင်းသားဒေသတေမြြာ ထိုးစစ်ဆင်နေတာကို ခဵက်ခဵင်းရပ်ပေးရေးနဲႛ စစ်မြန်တဲ့ ဒီမိုကရေစီကို ဦးတည်တဲ့ တြေႚဆုံဆြေးေိံြးရေးနဲႛအေူဖရြာဖိုႛ ၂၀၀၈ ဖြဲႚစည်းပုံကို ူပန်လည်သုံးသပ်ဖိုႛ တောင်းဆိုထားတာတေကြို လုံးဝ မလိုက်လေဵာပဲနဲႛ အတင်းဇြတ်သြားနေတာကို ကဵမတိုႛ ဆန်ႛကဵင်ကန်ႛကြက်တဲ့အနေနဲႛ ဒီကနေႛ ဆ္ဋိံူပတာ ူဖစ်ပၝတယ်။

အဝေးရောက် ႌြန်ႛပေၝင်းအစိုးရဝန်ဋ္ဌကီး ဒေၝက်တာတင့်ဆေကြ ္ဘပီးခဲ့တဲ့ အိံြစ် ၂၀ က အာဏာရြင်ကို မလိုခဵင်လိုႛ လူထုက အန်အယ်လ်ဒီကို မဲပေးခဲ့ဋ္ဌကသလို အခု အန်အယ်လ်ဒီက အသိအမြတ် မူပတြဲ့ ၂၀၁၀ ကိုလည်း လူထုတရပ်လုံက လက်မခံသင့်ဘူးလိုႛ ဆိုပၝတယ်။

အိံ္ဋိယိံိုင်ငံတဝန်းမြာရောက်နေုကတဲ့ ူမန်မာိံိုင်ငံသား စုစုပေၝင်း ၃၆၀၀ ကေဵာ်က ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲကို ကန်ႛကြက်္ဘပီး ဒေၞအောင်ဆန်းစုဋ္ဌကည်ကို ထောက်ခံတဲ့ သူတိုႛရဲ့ ဆ္ဋိံသဘောထားမဲ တြေ လက်မြတ်ထိုး္ဘပီး အိံ္ဋိယဝန်ဋ္ဌကီးခဵြပ်ဆီ ပေးပိုႛတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။

ဆ္ဋိံူပပြဲမြာ ူမန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေး စိတ်ဝင်စားသူ ၂၀၀ ကေဵာ်တက်ရောက်ခဲ့္ဘပီး ဗိုလ်ခဵြပ်မြြးဋ္ဌကီး သန်းေ႟ပြုံကို မီး႟ိြႚခဲ့ဋ္ဌကပၝတယ်။

ထိုင်းူမန်မာ နယ်စပ်တနေရာမြာတော့ ူမန်မာ့ဒီမိုကရေစီအရေးနဲႛ တိုင်းရင်းသားအခြင့်အရေး လြပ်ရြားနေတဲ့ တပ်ပေၝင်းစု ၁၀ ဖြဲႚက ဦးဆောင်္ဘပီး ၁၉၉၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲ ိံြစ်ပတ်လည်နဲႛ စစ်အစိုးရရဲ့ ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲကို ဆန်ႛကဵင်တဲ့ ကမႝာလုံးဆိုင်ရာ လြပ်ရြားတဲ့နေႛအူဖစ် အခမ်းအနား ူပလြုပ်ခဲ့ပၝတယ်။

အင်အား ၂၀၀ နီးပၝးတက်ရောက်တဲ့ အဲဒီအခမ်းအနားမြာ အမဵိြးသားဒီမိုကရေစီအဖြဲႚခဵြပ် လြတ်ေူမာက်နယ်ေူမ (NLD LA) ဥက္ကှူ စစ်ကိုင်းတိုင်း ယင်းမာပင်္ဘမိြႚနယ် အမြတ် (၁) မဲဆ္ဋိံနယ်ေူမ ူပည်သူႛလြတ်တော် ကိုယ်စားလြယ် ဦးဗိုလ်သောင်းက ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲဟာ ၁၉၉၀ က ူပည်သူလူထုရဲ့ ဆ္ဋိံကို ခေဵဖဵက်ဖိုႛ ဋ္ဌကိြးပမ်းတဲ့ စစ်အစိုးရရဲ့ ဋ္ဌကိြးပမ်းခဵက်ူဖစ်္ဘပီး ေ႟ြးကောက်ပြဲလုပ်္ဘပီးလိုႛ စတင် အသက်ဝင်လာမဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံဥပဒေဟာ ူပည်သူလူထု လိုလားခဵက်တြေ မဟုတ်တဲ့အတြက် လက်မခုံကဖိုႛ တိုက်တြန်းသြားပၝတယ်။

“အေူခခံ လူႛအခြင့်အရေးနဲႛ ဒီမိုကရေစီ အခြင့်အရေးတေကြို လုံးဝရမြာလည်း မဟုတ်ဘူး၊ နောက်တခၝ ဒီကနေႛ အခဵိန် အထိ တိုက်ပြဲဝင်နေတဲ့ တိုင်းရင်းသားတေရြဲ့ လိုလားတောင့်တခဵက် ူဖစ်တဲ့ အမဵိြးသားတန်းတူရေးနဲႛ ကိုယ်ပိုင် ူပဌာန်းခြင့်တေကြိုလည်း ဒီေ႟ြးကောက်ပြဲက ရမြာမဟုတ်ဘူး၊ ဒၝေုကာင့်မိုႛလို ဒီ ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲက ၂၀၀၈ ဖြဲႚစည်းပုံ အေူခခံဥပဒေကို အသက်သြင်းမဲ့ တနည်းအားူဖင့် ကဵနော်တိုႛ ၉၀ခိုံြစ် ေ႟ြး ကောက်ပြဲ ရလဒ်ကို ခေဵဖဵက်ပစ်မဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲ ူဖစ်တဲ့အတြက် ကဵနော်တိုႛ ၂၀၁၀ ေ႟ြးကောက်ပြဲကို လုံးဝ လက်မခံပၝဘူး။ ဒၝေုကာင့် ဒီေ႟ြးကောက်ပြဲကို လုံးဝ သပိတ်မြောက်ရမယ်၊”

အဲဒီ အခမ်းအနားမြာ စစ်မြန်တဲ့ ေ႟ြးကောက်ပြဲနဲႛ စစ်အာဏာရြင်ရဲ့ ေ႟ြးခဵယ်ပြဲ ၂ မဵိြးအနက် ိံြစ်သက်ရာတခုကို ေ႟ြးခဵယ်ဖိုႛ မဲူပားတေကြို ပေးဝ္ဘေပီး ဆ္ဋိံမဲ ကောက်ခံခဲ့ုကပၝတယ်။ တက်ရောက်လာသူတြေ ပေးသြားတဲ့ ဆ္ဋိံမဲတေကြို အာဆီယံ အတြင်းရေးမြြးခဵြပ် ဒေၝက်တာ ဆူရင်းပစ်ဆူဝမ်ထံ ပေးပိုႛသြားမယ်လိုႛ သိရပၝတယ်။

မှတ်ချက်ပေးပို့ရန်

မှတ်ချက်များကို အောက်ပါ ပုံစံတွင် ရေးသားနိုင်ပါသည်။ RFA ၏ အသုံးပြုခြင်းဆိုင်ရာ စည်းမျဉ်းစည်းကမ်းများနှင့် အညီ လိုအပ်လျှင် တည်းဖြတ်ပြီး ဖော်ပြပါမည်။ မှတ်ချက်များကို ရေးပြီးပြီးချင်း ချက်ခြင်း မြင်ရမှာ မဟုတ်ပါ။ တင်ပြထားသော မှတ်ချက်ပါ အကြောင်းအရာများ အတွက် RFA မှာ တာဝန်မရှိပါ။ ကျေးဇူးပြု၍ တခြား မှတ်ချက်ရေးသူများ၏ အမြင်ကို လေးစားပြီး အကြောင်းအရာကိုသာ အဓိကထား ရေးသားစေလိုပါသည်။