ငြေပေး၍ ေ႟တြူးနေုကသောေုကာင့် ကခဵင်ူပည်နယ်တြင် ထိခိုက်ပဵက်စီး

ေ႟တြြင်း တူးဖော်ရာတြင် ူပဒၝးအသုံးူပမြြေုကာင့် ူမစ်ခေဵာင်း အင်းအိုင်မဵား ူပဒၝးဆိပ်သင့် ညစ်ညမ်း ပဵက်စီးရပၝသည်။ (Photo: Courtesy of Kachin Development Networking Group-KDNG) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ကခဵင်ူပည်နယ်တြင်း ေ႟တြြင်းတူးဖော်ရေးလုပ်ငန်း လုပ်မယ်ဆိုရင် ေ႟တြြင်းလုပ်ငန်း လုပ်လိုသူတြေ အနေနဲႛ နအဖ စစ်အစိုးရ အာဏာပိုင်တေကြို ကဵပ်ငြေ သန်း ၃၀၀ ကနေ ၅၀၀ အထိ ပေးရတယ်လိုႛ ကခဵင်လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေး ကြန်ရက်အဖြဲႚရဲ့ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

Valley of Darkness (အမြောင်လြမ်းတဲ့ တောင်ုကားဒေသ)ဆိုတဲ့ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပခဵက်အရဆိုရင် ေ႟တြြင်းလုပ်ငန်း လုပ်ခြင့်ရရေးအတြက် ပထမဆုံး သတ္ဇတြြင်းဝန်ဋ္ဌကီးဌာန ဝန်ဋ္ဌကီးကို အနည်းဆုံး ငြေ ကဵပ် ၁၀သန်း လာဘ်ထိုးရတယ်လိုႛ ဆိုပၝတယ်။ အဲဒီ ၁၀သန်းဆိုတဲ့ ငေဟြာ သတ္ဇတြြင်းဝန်ဋ္ဌကီးဌာန ဝန်ဋ္ဌကီးကို PA ကိုယ်ရေးအရာရြိကတဆင့် တရားမဝင်ပေးရတာလိုႛ ရေးထားပၝတယ်။

သတ္ဇတြြင်းဝန်ဋ္ဌကီးကို ပေးရတဲ့အူပင် ေူမာက်ပိုင်းတိုင်းမြြး ဗိုလ်ခဵြပ်အုန်းူမင့်ကိုလည်း လုပ်ငန်း ခေဵာခေဵာမောမော လုပ်ခြင့်ရရေးအတြက် အနိမ့်ဆုံး ကဵပ် သန်း ၅၀ကနေ သန်း ၇၀အထိ ပေးကမ်းရတယ်လိုႛ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။ ေ႟တြြင်းတူးဖော်ခြင့်ရတဲ့ ကုမဍ္ဎဏီအနေနဲႛ အထက်မြာ ဖော်ူပထားတဲ့ ငြေတြေ ပေးကမ်းရတဲ့အူပင် ကခဵင်ူပည်နယ်ထဲမြာ ေ႟တြြင်းတူးဖော်ခြင့်ရ္ဘပီဆိုရင် ကခဵင်ူပည်နယ် ေူမာက်ပိုင်းတိုင်း နအဖ ရန်ပုံငေအြတြက် ကဵပ်ငြေ သန်း ၃၀၀ ကနေ သန်း ၅၀၀အထိ ထပ်ပေးရတယ်လိုႛပၝ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဘိန်း႟ြြနေသော ေ႟တြြင်း အလုပ်သမား။ ေ႟တြြင်းဒေသမဵားတြင် မူးယစ်ဆေးဝၝး သုံးစြဲသူ မဵားူပားလာူခင်း၊ တိုင်းရင်းသူ ူပည့်တန်ဆာ တိုးပြားလာူခင်း၊ အေ့ဒ်စ်ရောဂၝူဖစ်ပြားသိူံြင့် အိပ်ခဵ်အိုင်ဗီပိုး ရြိသူ အရေအတြက် မဵားလာူခင်းတိုႛေုကာင့် လူထုမြာ ဆုံးး႟ြံးနစ်နာမမြဵား ုကံြတြေႚနေရသည်။ (Photo: Courtesy of Kachin Development Networking Group-KDNG) ပုံဋ္ဌကီးုကည့်လိုလ္တွင်။

ဟူးကောင်းတောင်ုကားဒေသဟာ KIO အုပ်ခဵြပ်နေတဲ့အတြက် အဲဒီဒေသမြာ ေ႟တြြင်းတူးတဲ့ ကုမဍ္ဎဏီတေအြနေနဲႛ KIOကိုလည်း အကဵိြးတူ ဝေစုခြဲပေးရတာတြေ ရြိတယ်လိုႛပၝ ဖော်ူပထားပၝတယ်။ ဥပမာ- Sea Sun Star Co. ဆိုရင် KIOဒေသထဲမြာ ေ႟တြူးတဲ့ လုပ်ငန်းလုပ်ကိုင်နေတာ ူဖစ်တဲ့အတြက် စစ်အစိုးရကို ဝင်ငေခြြန်ဆောင်္ဘပီး စုစုပေၝင်း ဝင်ငေရြဲ့ ၄၅ ရာခိုငိံြန်း KIO ကို ပေးရတယ်လိုႛပၝ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ဟူးကောင်း တောင်ုကားဒေသမြာ ေ႟တြြင်းလုပ်ကြက် အရေအတြက်က ၁၉၉၄ ခိုံြစ်မြာ ၁၄ ကြက်ကနေ ၂၀၀၆ ခိုံြစ်မြာ ၃၁ ကြက်ထိ တိုးလ္ဘာပီး ဒီလုပ်ကြက်တြေ ကုမဍ္ဎဏီ ၈ ခုကို သတ္ဇတြြင်းဝန်ဋ္ဌကီးဌာနက ရောင်းခဵခဲ့တာ ူဖစ်ပၝတယ်။၊ ကခဵင်ူပည်နယ် ဟူးကောင်း တောင်ုကားဒေသမြာ ေ႟တြူးဖော်ခြင့်ရနေတဲ့ ကုမဍ္ဎဏီတေထြဲမြာ sea sun star ကုမဍ္ဎဏီ၊ Twe Co., ၊ Yaung Chee Oo ကုမဍ္ဎဏီ၊ ရတနာဟိန်းကုမဍ္ဎဏီ၊ ပလောင်ကုမဍ္ဎဏီ၊ ဝ အဖြဲႚကပိုင်တဲ့ Twe Kaw Seng Co.,၊ Northern Star Co.,နဲႛ KIO ပိုင်တဲ့ ဘူးဂၝးကုမဍ္ဎဏီတိုႛ ူဖစ်တယ်လိုႛပၝ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပထားပၝတယ်။

ကခဵင်ူပည်နယ် ဟူးကောင်း တောင်ုကားဒေသမြာ ေ႟တြူးဖော်ရေးလုပ်ငန်းတြေ တိုးခဵဲႚနေတဲ့အတြက် ဒေသခံ ကခဵင်လူထုပိုင် ေူမယာတေအြသိမ်းခံနေရသလို၊ သဘာဝပတ်ဝန်းကဵင် ပဵက်စီးတာတြေ ူဖစ်နေတယ်လိုႛပၝ ကခဵင် လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေး ကြန်ရက်အဖြဲႚရဲ့ အစီရင်ခံစာမြာ ဖော်ူပပၝတယ်။

စစ်အစိုးရရဲ့ အထိန်းအခဵြပ်မရြိတဲ့ စီးပြားရေးလုပ်ငန်းတြေေုကာင့် ဟူးကောင်းတောင်ုကား ဒေသမြာ မူးယစ်ဆေးဝၝးသုံးစြဲသူတြေ မဵားလာသလို HIV/AIDSလို ဝေဒနာသည်တေလြည်း တိုးနေတယ်လိုႛ ထိုင်းိံိုင်ငံ ခဵင်းမိုင် တက္ကသိုလ်မြာ ဇန်နဝၝရီ ၁၀ ရက် ဗုဒ္ဌဟူးနေႛက ကဵင်းပတဲ့ ကခဵင် လူမဖြြံႚ္ဘဖိြးရေး ကြန်ရက်အဖြဲႚ သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲမြာ အတြင်းရေးမြြး ကိုစဋ္ဌကီးက ေူပာပၝတယ်။

ဒီသတင်းစာရြင်းလင်းပြဲနဲႛ ပတ်သက်္ဘပီး RFAသတင်းထောက် ကိုဂေဵက သတင်းပေးပိုႛထားပၝတယ်။

• သတင်းစာရြင်းလင်းပြဲ။
• Download story audio