བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་གྱི་བརྗོད་པ་དང་པོའི་ཐད་གྲོས་ཚོགས་ནང་བགྲོ་གླེང་གནང་སོང་།

འདི་ཚེས་༢༦ཉིན་སྐབས་བཅུ་བདུན་པའི་བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་ཚོགས་ཚོགས་དུས་བདུན་པའི་ལས་ཉིན་༨པར་ལས་རིམ་ལྟར། ཁྲིམས་བཟོའི་ལས་དོན། བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་གྱི་བརྗོད་པ་དང་པོ་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་དང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུའི་འགྲོ་ལུགས་དང་། ལས་དོན་བྱེད་ཕྱོགས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་འོས་བསྡུའི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར། ལས་བྱེད་འདེམས་བསྐོ་ལྷན་ཁང་གི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཁྲིམས་འཆར། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་རྩིས་ཞིབ་ལས་ཁང་གི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་ཀྱི་ཕོགས་ཐོབ་དང་། ཟུར་ཕོགས། ལས་ཐོན་ཕོགས། ཐོབ་ཐང་གཞན་དག་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་རྣམས་ཀྱི་མཚན་དོད། ཉིན་རེའི་ལས་དོད། ཐོབ་ཐང་གཞན་དག་བཅས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞི་བསྐྱར་བཅོས་སོགས་སྙན་སྒྲོན་གནང་བ་དང་མཉམ། གྲོས་ཚོགས་སུ་བགྲོ་གླེང་དང་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གིས་གསལ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲུང་ཆེ་སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས། བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཡང་༡༦ སྙན་སྒྲོན་གནང་ཡོད་ཅིང་། དོན་ཚན་ཁག་ལ་བརྗོད་པ་དང་པོའི་བགྲོ་གླེང་སྐབས། བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དོན་ཚན་དང་པོ་སྟེ་བོད་དང་བོད་མིའི་མགོན་སྐྱབས་དང་མཚོན་རྟགས་ཞེས་པའི་ནང་༧རྒྱལ་དབང་སྐུ་ཕྲེང་རིམ་བྱོན་ནས་ཀྱང་རང་ཆས་སུ་ཡོད་པའི་སྐུ་དབང་རྣམས་བཞེས་སྐྱོང་མཛད་རྒྱུ་ཞེས་བསྐྱར་བཅོས་ཚིག་བརྗོད་བསྣམས་ཕེབས་ཡོད་པ་རེད། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་སྨོན་ལམ་མཐར་ཕྱིན་ལགས་ཀྱིས། དོན་ཚན་དང་པོའི་མཇུག་ཏུ་སྐུ་དབང་རྣམས་རང་ཆས་སུ་ཡོད་ཅེས་པ་དེས་སྐུ་དབང་བཞེས་དགོས་པ་ཆགས་ཀྱི་མ་རེད་དམ་ཞེས་དྲིས་པར། ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་སྤྱི་འཐུས་དགེ་བཤེས་གོ་བོ་བློ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ཀྱིས། བསྐྱར་བཅོས་ཚིག་བརྗོད་གསར་པ་དེ་གྲོས་ཚོགས་སུ་བསྣམས་དགོས་པའི་རྒྱུ་མཚན་ནི། དུས་ཀྱི་དགོས་མཁོ་དང་མ་འོངས་ཀྱི་གནས་སྟངས་། དེ་བཞིན་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་༧སྐུའི་ཡང་སྲིད་ཐད་ཐེ་ཇུས་བྱེད་བཞིན་པའི་གནས་སྟངས་སོགས་ལ་གཞིགས་ཏེ་ཁ་སྣོན་ཞུས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།

དེ་སྔོན་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༣ཟླ་༥པའི་ནང་། བོད་མི་མང་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སྦྲེལ་པོས་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་བསྐོ་བཞག་གནང་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས། ཚོགས་ཆུང་གི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ཞིག་ནི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་སྒྲོམ་གཞི་རང་སོར་གནས་ཐོག་ད་དུང་གསལ་ཁ་མེད་པའི་སྐྱོན་གནད་རྣམས་བསྐྱར་བཅོས་ཇི་དགོས་སོགས་བསྐྱར་ཞིབ་གནང་རྒྱུ་དེ་ཡིན་པ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་དང་འབྲེལ་བའི་དཀའ་ངལ་ཆེ་ཤོས་ནི་དམ་འབུལ་ཞུ་ས་མེད་པ་དེ་ཡིན་པ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
ཐེངས་འདིའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཁྲིམས་འཆར་ཡིག་ཆ་ཡང་༡༦ ནང་དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པ་སྟེ་སྲིད་སྐྱོང་དང་། བཀའ་བློན་རྣམ་པའི་ལས་འཁུར་དམ་འཇོག་གི་བསྐྱར་བཅོས་ཚིག་བརྗོད་ནང་། འདེམས་ཐོན་སྲིད་སྐྱོང་ལས་འཁུར་དུ་མ་ཞུགས་གོང་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའམ། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོའི་མདུན་ཁྲིམས་ལུགས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཚིག་གཞི་ལྟར་ལས་འཁུར་དང་གསང་རྒྱའི་དམ་བཅའམ། ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད་ཅིང་། སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའམ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཞེས་དེས་དམ་བཅའ་འབུལ་མཁན་ལ་གདམ་ཀ་ཡོད་པའི་རྣམ་པ་ཞིག་མངོན་ཡོང་གི་འདུག་ཅེས་བགྲོ་གླེང་གནང་བར། ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་གཙོ་སྤྱི་འཐུས་ཟླ་བ་ཕུན་སྐྱིད་ལགས་ཀྱིས། གལ་ཏེ་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་ཡོད་ན་སྔར་རྒྱུན་ལྟར་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའི་མདུན་ནས་དམ་འབུལ་ཞུ་རྒྱུ་དང་། གལ་ཏེ་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་མེད་ཚེ་སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོའི་མདུན་ནས་དམ་འབུལ་ཞུ་དེ་བརྟན་པོར་ངོས་འཛིན་ཞུ་ཡི་ཡོད་ཅེས་གསུངས་སོང་།
གཞན་ཡང་དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པའི་ནང་གསེས་༢པ་གསར་འཇུག་གནང་བ་ནི། འདེམས་ཐོན་བཀའ་བློན་རྣམ་པ་ལས་འཁུར་དུ་མ་ཞུགས་གོང་སྲིད་སྐྱོང་གི་མདུན་དུ་ཁྲིམས་ལུགས་སུ་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཚིག་གཞི་ལྟར་ལས་འཁུར་དང་གསང་རྒྱའི་དམ་བཅའམ། ཁས་ལེན་བྱེད་དགོས་ཞེས་འཁོད་ཡོད་པ་རེད།
ཡང་དོན་ཚན་ཞེ་གཉིས་པ་སྟེ་སྤྱི་འཐུས་རྒྱུན་ལས་དང་འབྲེལ་བའི་བསྐྱར་བཅོས་ཚིག་བརྗོད་ནང་། སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་འདུ་མ་འཚོགས་པའི་སྐབས་རྒྱུན་ལས་ཚོགས་ཆུང་ཞིག་དགོས་པར་ཆོལ་ཁ་རེ་ནས་སྤྱི་འཐུས་གཉིས་རེ་དང་། ཆོས་བརྒྱུད་རེ་ནས་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་རེ། རྒྱ་བལ་འབྲུག་གསུམ་ཕུད་ཕྱི་རྒྱལ་ཡུལ་གྲུ་ཁག་ནས་སྤྱི་འཐུས་གཅིག་རེ་བཅས་གོང་གསལ་ཁུངས་སོ་སོས་འོས་བསྡུའམ། ཡང་ན་དམིགས་འཛུགས་གང་འོས་སྐབས་བསྟུན་བྱ་རྒྱུ་དང་། ལོ་རེའི་མཚམས་ནས་བསྐྱར་འདེམས་བྱ་རྒྱུ་ཞེས་འཁོད་ཡོད་ཅིང་། སྐབས་དེར་སྤྱི་འཐུས་ཁག་ཅིག་ནས། ཉེ་ལམ་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་ལ་འབྱོར་བའི་མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་དོན་ཚན་ཞེ་གཉིས་པའི་ནང་བཅུག་མེད་པའི་རྒྱུ་མཚན་སྐོར་དྲིས་པར། ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་ཚོགས་མི་སྤྱི་འཐུས་གོ་བོ་བློ་བཟང་ཕན་བདེ་ལགས་ཀྱིས། ཐེངས་འདིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ནང་མི་མང་གི་བསམ་ཚུལ་ཡོངས་རྫོགས་བཅུག་མ་ཐུབ་པ་དེ་གཙོ་བོ། རྩ་བ་བཟུང་པ་ལས་ཡལ་ག་བཟུང་ན་རྩ་བ་བརླག་མི་ཡོང་བའི་བསམ་བློ་ཐོག་ནས་བབ་བརླིང་བརྟན་གསུམ་ལ་གཞི་བཅོལ་ཡིན་ཞེས་གསུངས་སོང་།
བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཨང་༡༦པའི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་༦༣་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་ཁང་གི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག་བགྲོ་གླེང་གནང་སྐབས་སྤྱི་འཐུས་བློ་བཟང་རྒྱ་མཚོ་སྲི་ཐར་ལགས་ཀྱིས། བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་རེ་གསུམ་པའི་བསྐྱར་བཅོས་ནང་གསལ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་གཉིས་བཅས་སོ་སོའི་གོ་ཡུལ་སྟོང་པ་ནམ་ཐོན་ལ་ཆེས་མཐོའི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བ་དང་། སྤྱི་འཐུས་ཚོགས་གཙོ་ཚོགས་གཞོན། སྲིད་སྐྱོང་བཅས་ཚང་འཛོམས་བྱུང་ན་སྨོས་མེད་དང་། གལ་ཏེ་ཚང་འཛོམས་མ་ཐུབ་ཚེ་ངོ་ཡོད་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྐབས་དེའི་འོས་མི་འདེམས་སྒྲུག་ཁོ་ནའི་ཆེད་བསྐོ་འཛུགས་བྱས་པའི་མི་འགྲོ་གསུམ་མམ་ལྔ་ཡོད་པའི་འདེམས་སྒྲུག་ཚོགས་ཆུང་གིས་ཉིས་ལྡབ་ལས་མ་ཉུང་བའི་འཆར་ཕུལ་ལྟར་སྤྱི་འཐུས་ལྷན་ཚོགས་སུ་འོས་བསྡུའི་ལམ་ནས་ངོ་ཡོད་སྤྱི་འཐུས་ཀྱི་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་ལོན་པ་དེར་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆེ་བའམ་ཁྲིམས་ཞིབ་པར་འོས་ཐོན་བྱུང་བར་ངོས་འཛིན་བྱ་རྒྱུ་ཞེས་འཁོད་ཡོད་པར་ཁོང་གིས། གྲོས་ཚོགས་ནང་གི་སྤྱི་འཐུས་༤༥ ཁོངས་ནས་སྤྱི་འཐུས་༢༠ཡིས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཅིག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྤྱི་འཐུས་༡༥འི་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་གཞན་ཞིག་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར། ཡང་སྤྱི་འཐུས་༡༠ཡི་ཕྱོགས་གཉིས་ཀར་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་མ་གནང་ཚེ་དེ་ཁྱོན་བསྡོམས་བརྒྱ་ཆ་ལྔ་བཅུ་ལོན་གྱི་མེད་སྟབས་སྐབས་དེར་གནས་སྟངས་གང་འདྲ་ཞིག་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་མེད་ཐད་དོགས་འདྲི་ཞུས་པར། ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲུང་ཆེ་སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས་དེ་འདྲའི་གནས་སྟངས་ཡོང་སྲིད་པ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་ང་ཚོའི་ངོས་ནས་གང་ཐུབ་མ་འོངས་བའི་ཆེད་དུ་བཟོས་བ་ཡིན་པ་དང་། ཚོགས་གཙོས་འོས་བླུགས་ཆོག་པ་སོགས་ལན་འདེབས་གསལ་བཤད་གནང་སོང་།

ཡང་སྲིད་སྐྱོང་སྤེན་པ་ཚེ་རིང་ལགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་༦༣པའི་(༢ - ག)་པའི་ནང་ཚོགས་ཆུང་གིས། ལོ་༣༠ནས་༤༠བསྐྱར་བཅོས་བྱས་ནས་ལོ་༡༠ཕར་འགྱངས་གནང་ཡོད་པ་དེར་ཁོང་གིས། བཅའ་ཁྲིམས་གཏན་འབེབས་ཕྱི་ལོ་༡༩༩༡ཕྱི་ཟླ་༦ཚེས་༢༨ཉིན་ནས་འགོ་བཙུགས་ཀྱིས་ཕྱི་ལོ་༢༠༢༡ཕྱི་ཟླ་༦ཚེས་༢༨ཉིན་ལོ་༣༠མཇུག་གཙང་ནས་ད་དུང་ལོ་༡༠ཕར་འགྱངས་བྱེད་པ་དེའི་ཕྱི་ལོ་༢༠༣༡ཕྱི་ཟླ་༦ཚེས་༢༨སྟེ་སྲིད་སྐྱོང་དང་གྲོས་ཚོགས་བརྗེ་འགྱུར་གྱི་དུས་ཚོད་དེ་འཁེལ་གྱི་ཡོད་སྟབས། ཚང་མར་དཀའ་ངལ་ཆེན་པོ་འཕྲད་སྲིད་པ་ཞིག་ཡིན་དུས་གལ་སྟེ་ལོ་ཚད་དེ་ལོ་༣༠ནས་༤༢བཞག་པ་ཡིན་ན་དགེ་མཚན་དང་ཕན་ཐོགས་ཆེ་བ་ཡོད་པས་དགོངས་འཆར་འདོན་པར་ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་གི་དྲུང་ཆེ་སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱི་གལ་སྟེ་ལོ་ཚད་དེ་ཚོགས་ཆུང་གིས་བསྐྱར་བཅོས་བྱས་པ་ལས་མང་བ་དགོས་ཚེ་དེར་རྒྱུ་མཚན་དང་གནད་དོན་འདུག་བསམ་ན་ཚོགས་ཆུང་གིས་ངོས་ནས་དེར་དགག་ཆ་གང་ཡང་མེད་ཅེས་གསུངས་གནང་སོང་།
དེ་བཞིན་སྤྱི་འཐུས་བསྟན་པ་ཡར་འཕེལ་ལགས་ཀྱི་བཅའ་ཁྲིམས་དོན་ཚན་དྲུག་བཅུ་རེ་གསུམ་པ་དང་འབྲེལ་བའི་ཐོག ཁྲིམས་སྒྲིག་བསྐྱར་བཅོས་འཆར་ཟིན་ཚོགས་ཆུང་ནས་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་འོས་འདེམས་སྐབས་འོས་མི་གཉིས་ནས་གཅིག་ངེས་པར་དུ་འདེམས་དགོས་པ་དང་གཞན་འདམ་ག་མེད་སྐོར་གསུངས་པའི་ཐོག་ཁོང་གིས་འོས་མི་གཉིས་ཀར་འོས་མ་བླུགས་པའི་འདམ་ག་ཡོད་མེད་སྐོར་དོགས་འདྲི་ཞུས་པར། སྤྱི་འཐུས་གསེར་རྟ་ཚུལ་ཁྲིམས་ལགས་ཀྱིས་གལ་ཏེ་ཚོགས་ཆུང་གི་འོས་གཞི་ཞིག་གྲོས་ཚོགས་ར་བའི་ནང་སླེབས་ཚར་བའི་རྗེས་ཁྲིམས་ཞིབ་པའི་འོས་མི་གཉིས་ནང་ནས་གཅིག་ཁྲིམས་ཞིབ་པ་ཆགས་ཀྱི་ཡོད་པ་གསུངས་གནང་སོང་།
གཞི་རྩའི་ཐེངས་འདིའི་བཙན་བྱོལ་བོད་མིའི་བཅའ་ཁྲིམས་བསྐྱར་བཅོས་ཀྱི་ཡིག་ཆ་ཡང་༡༦ པའི་ནང་དོན་ཚན་༣༠ཡོད་ཅིང་། དོན་ཚན་ཡོངས་རྫོགས་ལ་བརྗོད་པ་དང་པོའི་བགྲོ་གླེང་གྲུབ་རྗེས། བརྗོད་པ་གཉིས་པའི་སྐབས་རིམ་པས་གཏན་འབེབས་གནང་རྒྱུ་ཡིན་པ་རེད།
ད་རེས་གྲོས་ཚོགས་སུ་ཕྱི་དྲིལ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་སྐུ་མགྲོན་(NHK)་ཉི་ཧོང་གསར་འགྱུར་ལས་ཁང་གི་གསར་འགོད་པ་ཁག་ཅིག་གྲོས་ཚོགས་ཀྱི་ཟུར་ཉན་དུ་ཕེབས་པར་གྲོས་ཚོགས་ནས་དགའ་བསུ་ཞུས་གནང་སོང་།

གསར་འགོད་པ། ཡེ་ཤེས་ཟླ་བ། པ་སངས་ཚེ་རིང་།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། བཀྲ་ཤིས་དབང་ཕྱུག
དྲྭ་ཐོག་རྩོམ་སྒྲིག་པ། དཔལ་ལྡན་རྒྱལ།
དྲྭ་ཐོག་སྤེལ་མཁན། ཀླུ་འབུམ།