རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ཟེར་བའི་ཉིན་རྒྱ་གར་གཙོས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་འདུག

ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱས་སྐབས། ༡༠།༠༡།༢༠༢༤

* གནས་ཚུལ་ཁ་སྣོན་བྱས་ཡོད།

དེ་ཡང་ལོ་ལྟར་སྤྱི་ཟླ་༡༠བའི་ཚེས་༡ཉིན་ནི་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ཞེས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་པའི་ཉིན་མོ་ཡིན་པ་དང་། ལྷག་པར་དུ་ད་ལོ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་༧༥་འཁོར་པའི་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཞིན་པ་དང་བསྟུན། རྒྱ་གར་དང་། ཨ་རི། ཁེ་ཎ་ཌ། ཡོ་རོབ་སོགས་འཛམ་གླིང་གི་ས་ཕྱོགས་གང་ས་ནས་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར། རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་སོགས་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་ཚོས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་།

ཚེས་༡ཉིན་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་མི་གཙོས་བོད་མི་ཚོས་རྒྱ་གར་གྱི་རྒྱལ་ས་ལྡི་ལིར་བཅའ་སྡོད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སོང་ལ། དགོས་འདུན་གཙོ་བོ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་མི་རིགས་རྩ་མེད་བཟོ་བའི་སྲིད་བྱུས་འཕྲལ་དུ་མཚམས་འཇོག་དགོས། བོད་ཀྱི་བདེན་མཐའ་མ་སེལ་བར་དུ་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ངོས་ནས་མུ་མཐུད་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་བོད་དོན་ལས་འགུལ་སྤེལ་རྒྱུ་ཡིན་པ་དབུས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་མགོན་པོ་དོན་གྲུབ་ལགས་ཀྱིས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།
ཁེ་ཎ་ཌར་སྤྱི་ཟླ་༩བའི་ཚེས་༣༠ཉིན་གཟའ་མཇུག་དང་བསྟུན་(St. George)་རུ་ཡོད་པའི་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་དོན་གཅོད་ལས་ཁུངས་མདུན་དུ། བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་བ། ཧོང་ཀོང་བ། རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ། ཐེ་ཝན། དེ་བཞིན་ཝེ་ཏི་ནམ་བཅས་ཀྱི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་༡༢ཙམ་གྱི་ཁྱོན་མི་གྲངས་༢༠༠ལྷག་འཛོམས་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་སྲིད་བྱུས་དང་བཙན་འཛུལ་ལ་ངོ་རྒོལ་སྐད་འབོད་གནང་ཡོད་པ་ཀྲོ་རོན་ཀྲོ་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་སེན་ནི་བསོད་ནམས་ལགས་ཀྱིས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།
སྐབས་དེར་ཁེ་ཎ་ཌའི་གྲོས་ཚོགས་གོང་མའི་འཐུས་མི་ཟུར་པ་སྐུ་ཞབས་ཀོན་སེག་ལེའུ་སྒྲེ་ནེ་ཝུ་ལགས་དང་འབྲེལ་ཡོད་ཚོགས་སྡེ་ཁག་གི་འགོ་ཁྲིད་ཚོས་རྒྱ་ནག་གི་སྡུག་སྦྱོད་མནར་གཅོད་དང་སྡུག་རྩུབ་ཀྱི་བྱ་སྤྱོད་ཁག་ཐེར་འདོན་དང་། རང་དབང་རྡོག་རོལ། མི་རིགས་རྩ་གཏོར་གྱི་སྲིད་བྱུས་བཅས་ལ་མཉམ་རུབ་ཀྱིས་གདོང་ལེན་གནང་དགོས་པ་དང་། དེ་བཞིན་ཆབ་སྲིད་བཙོན་པ་གློད་བགྲོལ་གཏོང་དགོས་པ། ཁེ་ཎ་ཌ་གཞུང་གིས་དྲང་བདེན་ལ་རྒྱབ་སྐྱོར་གནང་དགོས་པའི་སྐོར་ལ་རིམ་པས་གཏམ་བཤད་གནང་ཡོད་པ་རེད།
རྒྱ་ནག་ལ་ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་དང་བསྟུན་ཁེ་ཎ་ཌའི་ནང་བོད་མི་དྲུག་གིས་བོད་དོན་ཆེད་རྒྱང་རྒྱུགས་ལས་འགུལ་ཐེངས་ལྔ་པ་དབུ་འཛུགས་གནང་ཡོད་པ་རེད།
དེ་བཞིན་འདི་ཚེས་༡ཉིན་ཧྥ་རན་སིར་བཅའ་སྡོད་རྒྱ་ནག་གཞུང་ཚབ་ཁང་གི་མདུན་དུ་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ། ཡུ་གུར་བ་དང་སོག་པོ་སོགས་མང་པོ་འདུ་འཛོམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་༧༥འཁོར་བའི་ཉིན་མོར་ངོ་རྒོལ་དང་རྔམ་སྟོན་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་དང་། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པའི་རྒྱུན་ལས་བསྟན་འཛིན་རྣམ་རྒྱལ་ལགས་ཀྱིས། རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་ཏེ་ལོ་༧༥འཁོར་བའི་རྒྱལ་སྟོན་ཉིན་མོ་སྲུང་བརྩི་བྱེད་བཞིན་ཡོད་ཀྱང་། བོད་མི་དང་ཡུ་གུར་ལྷོ་སོག་པོ་སོགས་རྒྱ་ནག་གི་འོག་དཀའ་སྡུག་མྱོང་མཁན་མང་པོས་འདིར་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་བཞིན་ཡོད། དེ་རིང་གི་ཉིན་མོ་ནི་ང་ཚོར་མཚོན་ན་ཉི་ནག་ཡིན་ཞེས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།

གཞན་ཨ་རིའི་གྲོང་ཁྱེར་ནིའུ་ཡོག་ནང་ཉིན་དེར་བོད་མི་དང་བོད་དོན་རྒྱབ་སྐྱོར་བ་ཚོས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་རྔམ་སྟོན་སྐད་འབོད་ཀྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་བཅས་རྒྱ་ནག་གི་རྒྱལ་སྟོན་དུས་ཆེན་ཞེས་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་པའི་ཉིན་མོར་རྒྱ་གར་དང་། ཨ་རི། ཁེ་ཎ་ཌ། ཡོ་རོབ་སོགས་འཛམ་གླིང་གི་ས་གནས་མང་པོར་བོད་མི་དང་ཡུ་གུར། རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་སོགས་རང་དབང་འཐབ་རྩོད་པ་ཚོས་རྣམ་པ་འདྲ་མིན་ཐོག་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་རེད།

ཨ་མི་རི་ཀའི་མི་ནེ་སོ་ཊ་(Minnesota)་མངའ་སྡེའི་ནང་གི་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་དང་། བོད་རང་བཙན་སློབ་ཕྲུག་ཚོགས་པ་སོགས་གཞུང་ཁོངས་མ་ཡིན་པའི་བོད་མིའི་ཚོགས་པ་ཁག་གིས་ཕྱི་ཟླ་༡༠་ཚེས་༡་ཉིན་སྟེ་རྒྱ་ནག་མི་དམངས་སྤྱི་མཐུན་རྒྱལ་ཁབ་ཟེར་བ་བཙུགས་ནས་ལོ་ངོ་༧༥་འཁོར་བའི་ཉིན་(Minneapolis)་གྲོང་ཁྱེར་ནང་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་ཡོད་པ་མི་ནེ་སོ་ཊ་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བསྟན་འཛིན་དཔལ་བཟང་ལགས་ཀྱིས་ཨེ་ཤེ་ཡ་རང་དབང་རླུང་འཕྲིན་ཁང་ལ་ངོ་སྤྲོད་གནང་བྱུང་ལ། ངོ་རྒོལ་ལས་འགུལ་སྐབས་ཁོང་རྣམས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་གཞུང་གིས་བོད་ནང་སྡུག་སྦྱོང་མནར་གཅོད་གཏོང་བཞིན་པ་མཚམས་འཇོག་དགོས་བ་དང་། བོད་ནང་མི་རིགས་རྩ་མེད་བཟོ་ཐབས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་སྤེལ་མཚམས་འཇོག་དགོས་པ། བོད་ཀྱི་རིག་གཞུང་དང་ཁོར་ཡུག་སྲུང་སྐྱོབ་དགོས་བ་སོགས་ཀྱི་སྐད་འབོད་གནང་ཡོད་པ་རེད་འདུག
དེ་བཞིན་ཨ་རིའི་(California)་མངའ་སྡེའི་གྲོང་ཁྱེར་(San Francisco)་ནང་ས་གནས་བོད་ཀྱི་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྣེ་ཁྲིད་ནས་རྒྱ་ནག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གྱི་ལས་འགུལ་སྤེལ་སྐབས་ཡུ་གུར་བ་དང་། ཧོང་ཀོང་གི་རང་དབང་ལས་འགུལ་བ་དང་རྒྱ་རིགས་དམངས་གཙོ་དོན་གཉེར་བ་སོགས་མཉམ་ཞུགས་ཀྱིས་རྒྱ་ནག་དམར་ཤོག་གཞུང་ལ་ངོ་རྒོལ་གནང་ཡོད་པ་ས་གནས་གཞོན་ནུ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཚོགས་གཙོ་བློ་དོར་ལགས་ཀྱིས་འགྲེལ་བརྗོད་གནང་བྱུང་།
སྤྱི་ཟླ་༡༠ བའི་ཚེས་༡ ཉིན་ཨ་རིའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་ལྟ་ཞིབ་ཚོགས་པ་(Human Rights Watch)་དང་། རང་དབང་ཁང་པ་(Freedom House) རྒྱལ་སྤྱིའི་ཉེས་ཡངས་ཚོགས་པ་(Amnesty International) ཧོང་ཀོང་གི་དམངས་གཙོ་ཚོགས་པ། རྒྱལ་སྤྱིའི་བོད་དོན་འབྲེལ་མཐུད་ལས་ཁང་(International Tibet Network)་ལ་སོགས་རྒྱལ་སྤྱིའི་ནང་གི་འགྲོ་བ་མིའི་ཐོབ་ཐང་གི་ཚོགས་སྡེ་ཁག་༥༠་ལྷག་གིས་མཉམ་དུ་རྒྱ་ནག་གཞུང་གི་རྒྱལ་མཚམས་བརྒལ་བའི་དྲག་གནོན་གྱི་བྱ་སྤྱོད་ལ་ངོ་རྒོལ་དང་སྐྱོན་བརྗོད་ཀྱི་བསྒྲགས་གཏམ་སྤེལ་འདུག

གསར་འགོད་པ། ས་གནས་ཁག་གི་གནས་ཚུལ་ཕྱོགས་བསྒྲིགས།
རྩོམ་སྒྲིག་པ། རིག་ལྡན་སྒྲོལ་མ། དོན་གྲུབ་རྣམ་རྒྱལ།
དྲྭ་ཐོག་རྩོམ་སྒྲིག་པ། དཔལ་ལྡན་རྒྱལ།
དྲྭ་ཐོག་སྤེལ་མཁན། ཀླུ་འབུམ།