Từ Lạng Sơn, ông Vi Đức Hồi, bạn của nhà thơ Trần Đức Thạch, cũng là người từng lên tiếng về dân chủ và nhân quyền trong nước, trao đổi với Thanh Trúc cảm nghĩ của ông trước việc ông Trần Đức Thạch bị tuyên án tù:
Gia đình không được báo
Ông Vi Đức Hồi : Anh Trần Đức Thạch bị toà án thành phố Hà Nội xử ngày hôm qua (Thứ Ba 6-10-2009). Phiên toà xử anh Trần Đức Thạch thì anh em phong trào dân chủ và tất cả những anh em bạn bè chiến hữu với anh Thạch và kể cả người nhà của anh Thạch thì không hề biết gì hết .
Trường hợp anh Vũ Hùng thì khác, bởi vì anh Vũ Hùng thì họ đã thông báo, ít nhất là gia đình được biết là họ sẽ mở cái phiên toà vào hôm nay và vợ của anh Vũ Hùng cũng được mời vào để mà tham dự cái phiên toà.
Riêng anh Trần Đức Thạch thì đặc biệt là anh Trần Đức Thạch, chúng tôi không biết bất cứ một thông tin nào. Nhiều người cũng hỏi tôi rằng ai là những người luật sư bào chữa cho anh Thạch thì chúng tôi hoàn toàn không biết gì cả. Chính là thông tin ở bên ngoài, tức là hải ngoại ấy thông tin về trong quốc nội thì chúng tôi mới biết là họ tiến hành xử anh Trần Đức Thạch ngày hôm qua.
Tất cả những người mà có cái quan điểm khác với đường lối của Đảng Cộng Sản việt Nam, có tiếng nói khác, có lên tiếng, tóm lại là có quan điểm khác, có tiếng nói khác với quan điểm của Đảng CSVN thì họ đều bị kết tội vào cái Điều 88 của Bộ Luật Hình Sự Việt Nam.
Ông Vi Đức Hồi
Thanh Trúc : Thưa ông Vi Đức Hồi, nhà giáo Vũ Hùng cũng như là nhà thơ Trần Đức Thạch đều bị truy tố về tội "tuyên truyền chống phá nhà nước" tức là vi phạm điều luật 88 . Dưới con mắt của một nhà tranh đấu cho dân chủ trong nước thì ông nghĩ thế nào về cái "điều luật 88" áp đặt lên những người có tiếng nói như nhà giáo Vũ Hùng hoặc là nhà thơ Trần Đức Thạch, thưa ông?
Ông Vi Đức Hồi : Tất cả những người mà có cái quan điểm khác với đường lối của Đảng Cộng Sản việt Nam, có tiếng nói khác, có lên tiếng, tóm lại là có quan điểm khác, có tiếng nói khác với quan điểm của Đảng CSVN thì họ đều bị kết tội vào cái Điều 88 của Bộ Luật Hình Sự Việt Nam. Đấy là cái chung nhất, mà bị quy vào cái điều đó thì cái mức thấp nhất là 3 năm tù giam.
Luật pháp quy định là công dân có quyền tự do tư tưởng, tự do báo chí, tự do vân vân, thì phát biểu tự do nhưng trong đó họ mở ngoặc là "theo quy định của pháp luật", vì vậy cho nên cái điều luật 88 này ở Bộ Luật Hình Sự, cái đó chính là cái để họ quy chụp các ý kiến, các quan điểm khác với đường lối, với quan điểm của Đảng CSVN, và tôi cho đây là cái điều luật đo đảng cộng sản nặn ra để mà điều chỉnh, để mà đàn áp tất cả các chính kiến (khác với Đảng CSVN).
Đảng CSVN muốn nhân dân Việt Nam này (mà) tôi ví như một đàn gà công nghiệp (để) họ cho ăn thì ăn, họ cho uống thì uống, và tất cả đều là ngơ ngơ ngác ngác như là một đàn gà công nghiệp.
Khủng bố tinh thần
Thanh Trúc : Thưa ông Vi Đức Hồi, là một người bạn của ông Trần Đức Thạch và cũng là một người có tiếng nói dân chủ ở trong nước, thì trong cái thời điểm này khi mà những người bạn của ông lần lượt bị đưa ra xét xử, riêng bản thân ông thì có gặp cái gì khó khăn không?
Như vậy là 9 anh em bị họ đưa ra xét xử trong cái dịp này, trong ba bốn ngày liên tục như thế thì tất cả anh em chúng tôi - các nhà dân chủ đều bị ngăn chận, nhất là bị gây cản trở.
Ông Vi Đức Hồi
Ông Vi Đức Hồi : Như vậy là 9 anh em bị họ đưa ra xét xử trong cái dịp này, trong ba bốn ngày liên tục như thế thì tất cả anh em chúng tôi - các nhà dân chủ đều bị ngăn chận, nhất là bị gây cản trở.
Còn riêng bản thân thì suốt từ ngày hôm qua, ngày hôm nay và cả ngày mai nữa, Công An tỉnh Lạng Sơn - Phòng PA38 họ triệu tập tôi để làm việc với nội dung thì không có gì mới, vì vậy trong suốt hai ngày hôm nay và cả ngày mai nữa thì tôi phải làm việc.
Không biết còn tiếp nữa không (thì) tôi không biết, nhưng mà ngày mai nữa thì tôi phải làm việc với công an PA38 - Lạng Sơn và hết giờ thì họ cho tôi về. Ngày hôm kia khi họ đưa giấy triệu tập cho tôi và suốt cả đêm hôm kia thì họ cắt cử công an canh gác trước cửa nhà tôi suốt thâu đêm.
Thế ngày hôm qua sau khi tôi làm việc xong cả ngày và tối đó ra về tôi nói với phó phòng PA38 - Công An tỉnh Lạng Sơn rằng nếu các anh tin tôi thì đừng cho anh em canh gác như thế, tôi thấy vất vả lắm.
Tốt nhất là nếu mà anh tin tôi thì anh cứ để anh em nghỉ đi. Canh gác suốt đêm như thế khổ anh em lắm. Anh đã làm việc với tôi như thế thì tôi đảm bảo với anh là tôi sẽ không đi đâu đâu và chấp hành cái việc là anh triệu tập tôi để tôi làm việc với các anh trong mấy ngày hôm nay.
Đến tối hôm qua thì họ không cho người canh gác nữa và bình thường sáng nay 8 giờ tôi lại đi làm việc với họ, rồi 14 giờ chiều hôm nay tôi lại làm việc với họ, sau đó 5 giờ tôi lại về.
Thanh Trúc : Xin cảm ơn thời giờ của ông về cuộc trao đổi ngày hôm nay.