Dòng vi khuẩn E. Coli kháng thuốc đáng ngại
2014.02.11
E Coli là loại vi khuẩn gây các bệnh về nhiễm trùng đường tiêu hóa, đường tiểu và máu khá phổ biến trên thế giới hiện nay. Có nhiều dòng E Coli khác nhau , trong đó có một dòng E Coli đặc biệt được các nhà khoa học thế giới coi như một siêu vi khuẩn. Dòng E coli này nguy hiểm đến mức độ nào và liệu có cách nào điều trị dứt điểm nếu người bệnh không may nhiễm phải?
Thủ phạm chính
Một nghiên cứu mới được công bố gần đây của các nhà khoa học Mỹ cho thấy một dòng vi khuẩn E Coli kháng thuốc chính là thủ phạm gây ra những ca nhiễm khuẩn ở phụ nữ và người già trên toàn thế giới trong suốt nhiều năm qua.
Dòng vi khuẩn này có tên là H30- Rx thuộc E Coli. Nó có khả năng lan từ nhiễm khuẩn đường tiểu sang máu và gây ra nhiễm khuẩn máu cực kỳ nguy hiểm gọi là nhiễm khuẩn huyết. Nói về sự nguy hiểm và mức độ lây lan của dòng vi khuẩn này, bác sĩ Evgeni Sokurenko thuộc trường đại học Y Washington, người tham gia nghiên cứu về dòng vi khuẩn này, cho biết:
Dòng vi khuẩn này hiện đã là dòng kháng thuốc nguy hiểm nhất không chỉ trong e coli mà còn với các loại vi khuẩn khác. Dòng này đang trở nên kháng thuốc mạnh hơn với số lượng nhiều hơn những bệnh nhân tử vong vì vi khuẩn này. Mỗi ngày trên thế giới có khoảng 20,000 người chết vì nhiễm khuẩn máu, dòng này có thể chiếm đến 20% của các trường hợp này tức là mỗi ngày dòng vi khuẩn này có thể khiến hàng ngàn người chết.
Theo các nhà khoa học, dòng vi khuẩn này là thủ phạm chính trong phần lớn các ca nhiễm trùng đường tiểu tại Mỹ và Đức. Bác sĩ Sokurenko nói tiếp:
Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy dòng này gây các bệnh viêm nhiễm về đường máu và đường tiểu, ở riêng tại nước Mỹ có khoảng 10 triệu trường hợp bị viêm đường tiểu, và dòng vi khuẩn này chiếm từ 10 đến 30% của con số đó. Dòng vi khuẩn kháng ít nhất từ 3 kháng sinh trở lên là từ 50 đến 80% của các trường hợp nhiễm ecoli một năm. Chúng tôi thấy tình trạng còn xấu hơn ở Đức.
Mỗi ngày trên thế giới có khoảng 20,000 người chết vì nhiễm khuẩn máu, dòng này có thể chiếm đến 20% của các trường hợp này tức là mỗi ngày dòng vi khuẩn này có thể khiến hàng ngàn người chết.
- Bác sĩ Evgeni Sokurenko
Các nhà khoa học thuộc trường đại học Washington, đại học Minnesota và George Washington đã nghiên cứu các mẫu E coli từ bệnh nhân và động vật thu thập từ 5 nước bao gồm Mỹ và Đức trong vòng 44 năm. Lúc đầu, nghiên cứu tập trung vào một nhóm E Coli có tên là ST131 được cho là siêu vi khuẩn gây ra nhiễm trùng đường tiểu. Kết quả nghiên cứu cuối cùng cho thấy các dòng vi khuẩn trong nhóm này đều xuất phát từ một dòng duy nhất là H30. Dòng này sau nhiều năm đã biến đổi gene và tạo nên dòng siêu vi khuẩn hiện nay là H30-Rx.
Kết quả của nghiên cứu mới đã làm thay đổi quan niệm từ lâu nay cho rằng E. Coli kháng thuốc đến từ nhiều dòng khác nhau. Bác sĩ Sokurenko giải thích:
Quan niệm lâu nay là vi khuẩn e coli kháng thuốc là giữa nhiều chủng khác nhau hoặc biến đổi gene khiến chúng có thể kháng một số loại thuốc kháng sinh nhất định. Từ lâu chúng ta cũng biết có một dòng rất nguy hiểm đã xuất hiện trên thế giới và nó có thể kháng gần như hết thẩy mọi loại thuốc kháng sinh mà chúng ta đã biết. Quan niệm sau đó cũng cho rằng ở những nơi khác nhau thì có các dòng khác nhau kháng thuốc. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy mặc dù đúng là có nhiều dòng kháng thuốc nhưng có một dòng kháng hầu hết mọi loại thuốc. Các dòng khác dù có tồn tại nhưng chúng không chiếm số đông như dòng này.
E. Coli là gì?
E. Coli là một loại vi khuẩn thường thấy trong ruột người và không phải bất cứ dòng E. Coli nào cũng gây nguy hiểm cho người như dòng H30-Rx. Bác sĩ Alfredo Torres thuộc phòng vi sinh vật, miễn dịch và bệnh lý thuộc đại học Y chi nhánh Texas cho biết:
E.Coli là một loại vi khuẩn gram âm sống chủ yếu trong ruột người. Nó có thể gây các bệnh về đường ruột như tiêu chảy, nhiễm trùng đường tiểu, viêm màng não và các nhiễm trùng khác trong hệ thống tiêu hóa.
Tại nhiều nước trên thế giới thời gian qua đã xuất hiện những ca bùng phát nhiễm E.coli nguy hiểm. Tháng 11 năm 2013, ở 4 tiểu bang của nước Mỹ xuất hiện nhiều ca nhiễm E.Coli do ăn salad làm sẵn có nhiễm E.coli gây bệnh. Báo cáo của Cơ quan phòng chống và kiểm soát bệnh dịch Mỹ cho thấy có 33 trường hợp nhiễm bệnh, và 7 trường hợp phải nhập viện.
Hè năm 2013, cũng có những bùng phát nhiễm E.coli tại 19 tiểu bang của nước Mỹ và 35 trường hợp nhiễm bệnh. Nguyên nhân là do người bệnh ăn các thực phẩm đông lạnh có nhiễm E coli mang nhãn hiệu Farm Rich.
E.Coli là một loại vi khuẩn gram âm sống chủ yếu trong ruột người. Nó có thể gây các bệnh về đường ruột như tiêu chảy, nhiễm trùng đường tiểu, viêm màng não và các nhiễm trùng khác trong hệ thống tiêu hóa.
- Bác sĩ Alfredo Torres
Đáng chú ý nhất là những ca bùng phát nhiễm E.Coli tại Đức vào hè năm 2011 khiến khoảng hơn 800 người nhiễm E.Coli và chuyển thành suy thận và có 32 trường hợp tử vong. Nguồn chính gây bệnh sau đó được xác định là từ một lô hạt Fenugreek được nhập khẩu từ Ai cập. Đây là nguồn chính để làm rau mầm sử dụng phổ biến trong salad. Nói về những trường hợp bùng phát E. Coli tại Đức, bác sĩ Alfredo Torres cho biết.
Điều xảy ra ở Đức là một số gene kết hợp với E.coli gây nhiễm trùng dai dẳng trong đường ruột rồi di chuyển đến thận. Bệnh nhân bị nhiễm chất độc này sẽ bị phát triển triệu chứng gọi là suy thận cấp (HUS). Có nghĩa là thận không làm việc và người bệnh tử vong vì thận ngừng làm việc. Những người sống sót thì phải chấp nhận chạy thận nhân tạo suốt đời vì thận họ đã bị hư hoàn toàn. Ngoài ra vi khuẩn này cũng kháng mọi loại thuốc kháng sinh.
Hy vọng từ nghiên cứu về siêu vi khuẩn E.Coli
Siêu vi khuẩn E.Coli được cho là kháng hầu hết mọi loại kháng sinh thông dụng vẫn thường được dùng để điều trị các ca nhiễm khuẩn thông thường. Tuy nhiên, theo bác sĩ Sokurenko, vẫn có một loại kháng sinh đơn giản hiện tại có thể điều trị được loại vi khuẩn này nhưng các bác sĩ và bệnh nhân thường không hay sử dụng.
Thực tế vẫn có một kháng sinh có thể được chấp nhận để điều trị với trường hợp nhiễm vi khuẩn kháng thuốc dạng này. Đó là loại kháng sinh đơn giản và rẻ tiền là nitrofurantoin. Tuy nhiên với loại kháng sinh này, bệnh nhân phải uống liều cao hơn và thời gian dài hơn. Thường thì bệnh nhân và bác sĩ thích chọn các loại kháng sinh khác cho thời gian ngắn hơn và liều thấp hơn. Nhưng dòng vi khuẩn này đã kháng lại tất cả các loại kháng sinh quen thuộc, vì vậy chỉ có loại kháng sinh kia dù hơi bất tiện nhưng có hiệu quả.
Kết quả của nghiên cứu mới về siêu vi khuẩn thuộc họ E.coli cũng đặt ra những cơ hội mới cho y học trong việc tìm phương cách điều trị thích hợp hoặc thậm chí ngăn chặn được sự lây lan của loại vi khuẩn nguy hiểm này. Bác sĩ Sokurenko cho biết:
Đã có nhiều nhóm nghiên cứu để ý đến dòng vi khuẩn này. Có thể trong năm nay chúng ta sẽ có được xét nghiệm cho loại vi khuẩn này và cũng có thể là vào năm 2015 chúng sẽ có được vaccine cho dòng vi khuẩn.
- Bác sĩ Sokurenko
Điều quan trọng là nếu chúng ta có thể tìm ra vaccine chống lại dòng này hoặc một loại xét nghiệm để phát hiện sớm thì chúng ta sẽ có được cách điều trị thích hợp cho bệnh nhân. Loại bỏ dòng vi khuẩn này sẽ làm giảm đáng kể những trường hợp kháng thuốc cũng như số bệnh nhân tử vong.
Ngoài ra theo bác sĩ Sokurenko việc hiểu thêm về dòng vi khuẩn này cũng giúp các nhà khoa học trong việc truy tìm nguồn gốc xuất phát của dòng vi khuẩn.
Các nhà khoa học Mỹ cũng rất lạc quan về ứng dụng kết quả của nghiên cứu mới trong tương lai gần. Bác sĩ Sokurenko dự đoán:
Tôi rất lạc quan về kết quả nghiên cứu. Đã có nhiều nhóm nghiên cứu để ý đến dòng vi khuẩn này. Có thể trong năm nay chúng ta sẽ có được xét nghiệm cho loại vi khuẩn này và cũng có thể là vào năm 2015 chúng sẽ có được vaccine cho dòng vi khuẩn.
Tất nhiên, việc phòng bệnh bao giờ cũng quan trọng hơn là chữa bệnh. Bác sĩ Torres khuyên mọi người nên cẩn thận với các thực phẩm đường phố, tốt nhất là nên tránh. Trong trường hợp phải ăn đồ ăn bên ngoài, mọi người nên ăn đồ nấu chín. Với salad ăn ở nhà thì nên được rửa kỹ bằng nước máy và có thể sử dụng thêm một hoặc hai giọt idodine để khử trùng mà cũng không làm thay đổi mùi vị của rau.
Xin quý vị chia sẻ các thông tin và câu hỏi về các vấn đề y tế, sức khỏe đến trang tạp chí sức khỏe đời sống tại email vietha@rfa.org hoặc www.facebook.com/vietharfa