BOT Việt Nam: nhiều lỗ hổng khiến hàng loạt dự án hụt nguồn thu

Nhiều lỗ hổng khiến hàng loạt dự án BOT hụt nguồn thu, nhiều nhà đầu tư lo ngại về việc hoàn vốn là nội dung chính được bàn luận trong Đối thoại chuyên đề “Giải pháp tài chính đầu tư đường bộ cao tốc - Lựa chọn kênh tiếp cận” do báo VnEconomy tổ chức ngày 25/10.

Phát biểu tại buổi đối thoại, ông Nguyễn Văn Quyền, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam cho rằng cơ chế quản lý đầu tư xây dựng BOT có nhiều điểm lạc hậu, chưa tạo động lực thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ, cải tiến phương pháp quản lý, lựa chọn đồ án thiết kế tối ưu để giảm tổng mức đầu tư công trình. Từ đó khiến giá thành dự án cao hơn so với nhiều nước vẫn cứ tồn tại trong thời gian qua.

Ngoài ra, khi dự án đưa vào khai thác, vẫn còn nhiều vướng mắc trong công tác thu phí BOT lập lờ, thiếu minh bạch. Cụ thể, ông Quyền cho rằng nhà đầu tư tại một số nước không trực tiếp thu phí mà sử dụng công ty chuyên làm dịch vụ thu phí riêng áp dụng công nghệ hiện đại giúp giảm chi phí tổ chức thu, cải thiện tính minh bạch. Trong đó, vấn đề thu phí tự động cũng được nhắc đến.

Bên cạnh đó, còn nhiều lý do khác được ông Quyền nêu ra như khi đầu tư xây dựng tuyến cao tốc, các tuyến nối vào tuyến cao tốc để thu hút phương tiện vào các tuyến này còn quá ít; đầu tư thiếu đồng bộ trên các tuyến đường cao tốc nên vẫn tồn tại những nút thắt cổ chai trên tuyến; xây dựng dải phân cách cứng cố định gây nhiều bất cập.

Có mặt tại buổi hội thảo, Tiến sĩ Hoàng Văn Cường, Ủy viên Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội bổ sung thêm số liệu cho hay có tới 58/60 dự án BOT doanh thu thực tế thấp hơn so với dự báo trong phương án tài chính của hợp đồng, gây nguy cơ đổ vỡ phương án tài chính. Nguyên nhân được nói bên cạnh những lỗ hổng vừa nêu, còn do việc giãn cách xã hội phòng lây lan COVID-19.